Yüzyıldan itibaren tasavvuf, Anadolu'da hızla yayılmaya başlamıştır. Bu dönemde, Anadolu'nun çeşitli bölgelerinde farklı inanç ve mezhepler ortaya çıkmıştır. Bu inançlardan biri de Hurufiliktir. Hurufiliğin kurucusu Fazlullah-ı Hurûfî'dir.
HURUFİLİK: GİZEMLİ İNANCIN TEMELLERİ
Hurufilere göre Kur'an'ın hem zahiri (görünür) hem de batıni (gizli) anlamı vardır. Zahiri anlam, genel halk içindir. Marifet ehli (bilgili kişiler) ise Kur'an-ı Kerim'in batıni anlamına göre Allah'a ibadet etmelidir. Hurufilik, özellikle semboller ve harfler üzerinden mistik bir anlayış geliştirir.
HURUFİLİK NEDİR, SEMBOLLERİ NELERDİR, HURUFİLER NEYE İNANIR?
Hurufilik, 14. yüzyılda ortaya çıkmış bir mezheptir ve harfler, sayılar ve onların dizilişi bu mezhepte büyük önem taşır. Hurufiliğin en önemli temsilcilerinden biri Seyid Nesimi'dir. Hurufilikte her harf bir sembol olarak kullanılır ve bazı ayetlerin başında yer alan Elif, Lam, Mim harfleri kutsal kabul edilir. Hurufi metinlerinde 7 ve 40 sayıları vahdet inancının simgeleri olarak sıkça kullanılır.
HURUFİLERİN İNANIŞLARI
İnsan Yüzü ve Uzuvlar: Hurufilere göre, insan yüzü ve uzuvları birer harfe tekabül eder.
Müteşabih Ayetler: Kur'an'daki müteşabih (anlamı kapalı) ayetlerin tevil edilerek (yorumlanarak) okunması gerektiğine inanırlar.
Sembolik Kavramlar: Hurufilere göre cennet, cehennem ve Miraç gibi kavramlar birer sembolden ibarettir.
Mehdi İnancı: Mehdi'nin kıyamete yakın gelip insanları yeniden Hak yoluna davet edeceğine inanırlar.
HURUFİLİK ÜZERİNE ÖNEMLİ ESERLER
Hurufilik ile ilgili kaleme alınmış önemli kitaplardan bazıları şunlardır:
Abdülbaki Gölpınarlı - Hurufilik Metinleri Kataloğu
Özer Şenödeyici - Nesimi ve Hurufilik Kitabı
M. Sadık Vicdani - Hurufilik ve Bektaşilik Ne İdiler, Nasıl Kaynaştılar
Bu eserler, Hurufiliğin tarihsel gelişimi, inanç sistemi ve sembolizmi hakkında detaylı bilgiler sunmaktadır. Hurufilik, Anadolu'nun mistik ve zengin kültürel mirasının önemli bir parçası olarak araştırılmaya devam edilmektedir.
