Sarıkaya Ziraat Odası Toplantı Salonu’nda, Tarım Danışmanı Yavuz Yücel tarafından çiftçilere tarla faresi, buğday pas hastalıkları, çörek otu yetiştiriciliği ile ilgili bilgilendirme yapıldı.
Sarıkaya Ziraat Odası Başkanlığı tarafından gerçekleştirilen toplantıda tarla faresinin genellikle tıknaz vücutlu, başı büyükçe, burnu basık ve kulakları kısa olduğu ifade edildi.
Kuyruk vücuda oranla kısa olup vücut uzunluğunun beşte biri kadar olduğu ve başlangıç noktasından ucuna kadar kısa, seyrek ve açık renk kıllarla kaplı olduğunun anlatıldığı toplantıda, “Gebelik süreleri 3 haftadır. Doğan yavrulardan ortalama yüzde 40 kadarı çeşitli nedenlerle ölürler. Doğumdan 15-20 gün sonra sütten kesilen yavrular kendileri beslenmeye başlarlar ve bu andan itibaren zararlı olurlar. 2-3 ay içinde ergin olurlar. Ortalama 3-4 yıl yaşamaktadırlar. Tarla faresi delikleri: Tarla fareleri beslendiği alanda üç çeşit delik açar. Bunlar; 1’inci beslenme deliği, 2’nci hafriyat (toprak çıkarma) deliği, 3’üncü dışkılama deliğidir. Zararlı olduğu bitkiler tüm tarla, bahçe ve çayır ve mera bitkileri, özellikle buğday, arpa, yulaf, mısır, yonca ile sebze ve meyvelerde zarar yapmaktadırlar. Ayrıca özellikle genç orman ağaçları başlıca konukçularıdır. Zarar şekli kültür bitkileri ile çayır ve mera bitkilerinin yeşil aksam, tohum ve meyvelerini, ayrıca yiyecek bulamadığı durumlarda, meyvelik ve ormanlarda fidanların gövdelerini (özellikle kök boğazı) yemek, kemirmek, kesmek ve kirletmek suretiyle zarar yaparlar. Beslendikleri alandaki besin tükendiğinde başka alanlara da geçerek zararlarına devam ederler. Sıcak aylarda yeşil, serin aylarda kuru yemi fazla yerler. Mücadelesi, doğal düşmanları tarla farelerinin başlıca doğal düşmanları kedi, köpek, tilki, gelincik, sansar, baykuş, leylek, kerkenez, atmaca, doğan, şahin, kartal ve yılanlardır. Doğal dengenin bozulmadığı ortamlarda, bu doğal düşmanlar tarla farelerini büyük ölçüde baskı altında tutmaktadırlar. Bu canlıların korunmaları için avlanmamaları ve tarlalarda hastalık ve zararlılara karşı gereksiz olarak tarım ilacı kullanılmaması gerekmektedir. Kültürel önlemler derin toprak işlemesi, münavebe (ekim nöbeti), tarla temizliği gibi önlemlerle zarar bir dereceye kadar azaltılabilmektedir. Mekanik mücadele kapan kullanmak ve işlek delikleri su ile soldurmak suretiyle de mücadele yapılabilmektedir. Kimyasal mücadele kimyasal mücadele, iklim uygun olduğu sürece her zaman yapılabilir. Ancak en uygunu ve etkili olanı, kıştan çıktıkları ve en zayıf oldukları erken ilkbahar ile kışa girişte sonbahardır. Tarla fareleriyle bulaşık alanlarda 25 metrekarede 5 işlek delik sayıldığında mücadeleye başlamak gerekirse de bitki çeşidine ve uğranılan ürün kaybının fazla oluşuna göre daha az delik olması durumunda da mücadeleye başlanabilir’’ denildi.
“HASATLIKLARA DİKKAT”
Sarıkaya Ziraat Odası Başkanlığı, buğday pas hastalıkları hakkında da çiftçileri uyardı.
Ziraat Odası tarafından yapılan açıklamada “Etmenin yazlık sporlar yuvarlak veya oval, çeperleri dikenlidir. Kışlık spor ise uzunca, hücre çeperi kalın ve düz, iki hücreli, bu hücreler arası hafif boğumludur. En erken görülen pas türüdür. Genellikle yapraklarda görülse de, sap ve başaklarda da zaman zaman görülebilir. Buğday tarlalarında ilkbaharda 10-15 derece sıcaklık ve yüksek nem hastalığın gelişimi için en uygun ortamdır. Yaprakların üst yüzeylerinde makine dikişine benzer şekilde püstüller oluşur. Bu püstüllerin dizilişi bir çizgiyi andırdığı için bu pasa ‘çizgi pası’ da denilir. Sıra veya sıralar üzerine dizilmiş noktacıklar biçiminde olan bu püstüllerin içinde etmenin yazlık sporları meydana gelir. Bu püstüller limon veya portakal rengindedir. İlkbaharda bu püstüllerden oluşan milyonlarca yazlık spor rüzgârla çevreye dağılır. Uygun koşullarda, taşındığı buğday bitkilerini enfekte ederek yeni püstüller oluştururlar. Yazlık sporlar çimlenip konukçuya giriş yapabilmesi için yağış veya yüksek neme gereksinimleri vardır. Mevsim sonunda yazlık sporlar yataklarından, aynı püstüllerde kışlık spor oluşur. Etmen yazı canlı kalan yabani buğdaygillerde, kışı ise güzlük ekilen buğdaylar üzerinde yazlık spor halinde geçirir.”
“ÇÖRET OTU NASIL YETİŞTİRİLİR?”
Çörek otu yetiştiriciliğinin ise nasıl yapılacağı hakkında Ziraat Odası tarafından şu bilgiler verildi: “1 dekara 1.6 kilogram ile 2 kilogram arası tohum kullanılır. Ekilecek çeşit antikansorejenik etkileri ile bilinen timokinin oranı yüksek yerli çeşitler olmalıdır. Gübreleme analiz sonucuna göre yapılmalıdır, toprağın organik madde içeriği arttırılmak isteniyorsa uygulanacak hayvan gübresi yanmış olmalı ve sonbaharda uygulanmalıdır. Ekiliş bölgemiz şartlarında şubat sonu, mart ayı başında yapılmalıdır. Toprak güzden sürülmeli, çörek otu tohumu ekilmeden toprak yapısı biçerdöverle yapılacak hasat döneminde kayıpların önlenmesi için dümdüz olmalıdır. Bir dekara 15 kilogram taban gübresi tohum ile karıştırılarak uygulanır. Tohum derinliği 1-2 santimetre olmalıdır. Tohum 2 santim derinden fazlaya düşmemelidir. Dönüme 15 kilogram gübre ve en fazla 2 kilogram tohum olacak şekilde 17 kilogram uygulama yapılacak ve mibzerin ayarı 17 olacak. Ekim yaptıktan sonra merdane ve silindir çekilecek. Ekim yapılmasını takiben aynı gün ve ihtiyaç olması halinde çörek otları 15-20 santimetre olunca rüzgarsız havalarda sabah saatlerinde yabancı ot ilacı kullanılacak. Kimyasal mücadelede kullanılacak ilaç için il ilçe tarım müdürlüklerine başvurulmalıdır. Çörek otları 20 - 25 santimetre iken yağmur öncesinde mayıs ayı gibi analiz sonucuna göre 8 kilogram üre kullanılır. Çiçeklenme öncesinde sıvı deniz yosunu veya dekara 7-8 kilogram potasyum nitrat kullanılabilir. Yağışların yeterli gelmediği dönemlerde, sapa kalkma ve çiçeklenme öncesinde 2 defa uygulanacak gübrelerle birlikte su verilir. Hasat biçerdöverle kapsüllerin tamamının kuruyup el ile kırıldığı dönemde sabah erken saatlerde yapılır. Hasat edilen çörek otları 1 gün boyunca serilip kurutulur.”
Toplantı sonrasında Sarıkaya Ziraat Odası Başkan Şevket Güngör, toplantımıza katılan oda başkanlarına, yönetim kuruluna ve çiftçilere teşekkür etti.
