Tatlılardan yemeklere ve hatta bitki çaylarına kadar pek çok yiyecek ve içecek için yaygın bir kullanım alanı sunan tarçın, sağlık açısından da oldukça faydalı olan değerli bir baharat türüdür. Lezzet amaçlı kullanımının yanı sıra sağlık üzerindeki faydaları nedeniyle aynı zamanda fonksiyonel besinler olarak adlandırılan ve sağlığın geliştirilmesi için bir takviye olarak da kullanılabilen besin grubu içerisinde yer alır. Özellikle birçok tatlı tarifinin içerisinde lezzetlendirici olarak yer alır. Çok önemli faydalarının olmasına rağmen birçok fonksiyonel besin lezzetsiz ve tüketilmesi zor olduğundan tercih edilmezken; tarçın lezzetiyle de dikkat çeker.
TARÇININ FAYDALARI NELERDİR?
Türk mutfağında sıklıkla kullanılan tarçın, lezzetiyle ünlenmiş olmasına karşın faydaları yeterince bilinmeyen bir baharattır. Tarçının saymakla bitmeyen faydaları şu şekilde;
Antioksidan içeriği yüksektir: Tarçın, antioksidan içeriği en yüksek olan baharat türlerinden bir tanesidir. En güçlü antioksidanlar arasında yer alan flavonoidler, polifenol ve fenolik asit tarçında bol miktarda yer alır. Bu bileşenler vücutta serbest radikallerin oluşumunu önleyerek hücreleri oksidatif hasara karşı korur. Bu sayede hemen hemen tüm kanser türlerine karşı önemli bir koruma sağlar. Enfeksiyonlara karşı koruma sağlar: Tarçının vücuda sağladığı olumlu etkilerden bir tanesi de inflamasyonu azaltmasıdır. Eski çağlardan beri bronşit tedavisinde ve kronik öksürüklerin iyileştirilmesinde tarçının kullanılmasının nedeni de budur. İçerdiği biyoaktif bileşenler sayesinde tarçın; vücutta bakteriler, virüsler, mantar ve parazitlerden kaynaklı olarak oluşan enfeksiyonlarla mücadele eder. Bağışıklık sistemini güçlendirerek vücudun hastalıklara karşı daha güçlü bir şekilde savaşmasına yardımcı olur.
Diyabet ve kardiyovasküler hastalıklarla savaşır: Dünyada en çok ölüme neden olan hastalık grubu kalp ve damar hastalıklarıdır. Kardiyovasküler hastalıklar olarak da adlandırılan bu hastalık grubunun gelişiminde risk faktörleri arasında ise genetik yatkınlıktan sonra ikinci en önemli neden diyabet hastalığıdır. Tarçın, bu iki kronik hastalığa karşı vücutta önemli bir koruma sağlayan mucize bir besindir. Tarçının sağlık üzerindeki faydaları arasında en çok bilinenlerden bir tanesi kan şekerinin düşürülmesine yardımcı olmasıdır. Aynı zamanda tarçın, kolesterolün dengelenmesine de yardımcı olur. Total kolesterol, LDL kolesterol ve trigliserit düzeylerinin düşürülmesine ve iyi kolesterol olarak bilinen HDL kolesterolün yükseltilmesine yardımcı olan tarçın, düzenli olarak tüketildiğinde hem diyabet hem de kardiyovasküler hastalıklara karşı büyük bir koruma sağlar. Kan basıncının düşürülmesi üzerinde de etkileri bulunan tarçın, hipertansiyon hastalarında kan basıncının kontrol altında tutulmasına destek olur.
Nörodejeneratif hastalıklardan korur: Tarçının faydaları arasında en önemli olanlardan bir diğeri ise alzheimer ve parkinson gibi nörodejeneratif hastalıklarda ilerleyişi yavaşlatması ve hastalığı yatıştırmasıdır. Bazı bilimsel çalışmalarda düzenli tarçın tüketiminin alzheimer hastalığının gelişiminde rol oynadığı düşünülen tau proteininin beyindeki üretimini engellediği görülmüştür.
Kilo vermeye yardımcı olur: Kilo vermek veya formunu korumak isteyenlerin güvenle tüketebileceği bir besin olan tarçın, kan şekerinin dengeli bir şekilde seyretmesini sağlayarak açlık ve tatlı krizlerinin önüne geçer. Bu sayede kilo vermeyi kolaylaştırır. Sindirim sistemini düzenler, kabızlık ve şişkinlik sorunlarının önüne geçilmesine yardımcı olur. Besinlerin midede daha uzun süre kalmasını sağlayarak öğünlerin ardından elde edilen tokluk hissinin süresini uzatır. Tüm bunlar diyet uygulayan kişilerde başarı oranının yükseltilmesine yardımcı olur. Sağlık üzerinde olumlu etkileri çok fazla olan tarçının, tüm bu faydalarına karşın kalori içeriği oldukça düşüktür. Bu nedenle diyet yapanlar de dahil olmak üzere herkes tarafından güvenle kullanılabilir.
TARÇININ YAN ETKİLERİ NELERDİR?
Tarçının yan etkileri çok azdır. Ancak yine de kronik hastalıkları bulunanlar, ilaç kullananlar ve alerjik reaksiyonları olan kişiler düzenli olarak tarçın tüketmeye başlamadan önce doktorlarına danışmalıdır.
Tahriş ve alerji: Yoğun tarçın kullanımı, ağzınızı ve dudaklarınızı tahriş ederek küçük yaralara neden olabilir. Bazı kişilerin de tarçına alerjisi olabilir. Tarçını cilde sürmek kızarıklık ve tahrişe neden olabilir.
Kan şekerini düşürebilir: Tarçının kan şekerini düzenlemesi bir fayda olarak görülse de, fazla tüketimi durumunda tarçın kan şekerinin fazla düşmesine neden olabilir ve bu da pek çok sağlık problemini beraberinde getirir.
TARÇIN NASIL TÜKETİLEBİLİR?
Tarçının hem tatlı hem de tuzlu yemeklerdeki çok yönlülüğü, onu en sevilen ve en çok kullanılan baharatlardan biri haline getirir. Tarçın sabah saatlerinde limon suyuna veya çaya bir tutam eklenebilir. Dilimlenmiş elma veya armut üzerine serpilebilir, sade patlamış mısırın üzerine bir tutam eklenebilir. Tarçın; mısır gevreği veya süzme peynir üzerine de kaşıkla eklenerek tat verebilir. Tarçının eklenebileceği bazı besinler şunlardır:
Yoğurt veya dondurmanın üzerine,
Kurabiyelerde, ev yapımı zencefilli çörek ve benzeri,
Yulaf, kuskus, esmer pirinç veya kinoa gibi tam tahıllı yemeklerde, kıyılmış kuruyemiş ve kuru meyve ile tüketilebilir,
Meyve kompostosu,
Baharatlı ve tatlı kombinasyonlu yemeklerde,
Fırında ekmek, kekler ve sağlıklı tatlılarda kullanılabilir.
