Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, yılın ilk faiz kararını açıkladı ve faiz oranını 250 baz puan artırarak yüzde 45 seviyesine çıkardı. Bu kararın ardından sosyal medyada faiz artışının etkileri konuşulmaya başlandı. Bankaların kredi faiz oranlarındaki değişiklikler ise dikkat çekti, özellikle 300 bin TL'lik bir kredinin 24 ay vadeyle geri ödeme tutarının 690 bin TL olarak belirlenmesi gündeme geldi.
Ekonomist Muhammet Bayram ve Doç. Dr. Yüksel Okşak, Merkez Bankası'nın faiz kararı ve piyasa üzerindeki olası etkilerini değerlendirdi. Bayram, Merkez Bankası'nın faiz artışının jeopolitik risklere bağlı olarak gerçekleştiğini belirtirken, sterilizasyon araçları ile birlikte kurda miktarsal sıkılaştırmaya gidileceğini ifade etti. Bankaların Merkez Bankası'nda biriktirdiği karşılıkların azaltılmasının, parasal sıkılaştırmanın sona erdiğini gösterdiğini belirten Bayram, faizdeki daha fazla artışın piyasanın yavaşlamasına neden olabileceğini söyledi.
Bayram ayrıca, iç talepteki canlılığın devam ettiğini ve enflasyonun bazı sınırlamalarla düşüşe geçeceğini öngördü. Yüzde 45'in üzerine çıkılmasını beklemeyen Bayram, enflasyonun düşüş eğilimine girdiğini ve yakın zamanda faiz azaltımı döngüsüne girilebileceğini ifade etti.
Uzman, enflasyondaki hızlı düşüşün baz etkisiyle gerçekleşeceğini ve bu durumun ürün fiyatlarının düşmemesi riskini beraberinde getirebileceğini belirtti. Bu durumu kırmak için Merkez Bankası'nın sterilizasyon araçlarını devreye sokacağını söyleyen uzman, 2024'ün dengelenme ve reform yılı olabileceğini ve 2026'ya kadar tek haneli enflasyona geri dönülebileceğini vurguladı.
Ekonomistler, Merkez Bankası'nın faiz kararının ve tutumunun içerideki parasal bolluğu azaltabileceğini ve ilerleyen zamanlarda bir depo alımı ihalesinin daha olası hale gelebileceğini ifade etti. Bu tür hamlelerin, yabancı yatırımcıların Türkiye'ye olan ilgisini artırabileceğini belirtti.
Faiz artışının vatandaşlar üzerindeki etkilerini değerlendiren uzmanlar, kredi sıkılaştırmanın artacağını ve mevduat faizlerinin yükselmesinin kredi faizlerindeki artışla birlikte olacağını belirtti. Faiz artışının ardından mevduat faizlerinin yüzde 48-49 civarında yükseliş gösterebileceğini söyleyen uzmanlar, Merkez Bankası'nın mayıs ayına kadar mevduat faizlerinin yüksek kalması için destek verebileceğini ifade etti.
Ayrıca, 2023 yılından beri devam eden zamların 2024'te de hız kesmeden devam ettiği belirtildi. Zincir marketlerde 700'den fazla ürünün bir gecede etiket değişikliğine uğradığı ifade edildi. Özellikle tereyağı, peynir ve süt gibi temel gıda ürünlerindeki fiyat artışları vurgulandı. Damacana suyun fiyatının da 19 litrelik bir şişe için 70 liradan 100 liraya çıktığı belirtildi.
