Milyonlarca çalışanı ilgilendiren kıdem ve ihbar tazminatları hakkında bilinmeyen birçok detay gün yüzüne çıkmaya başladı.
Çalışanların en önemli haklarından ikisi olan kıdem ve ihbar tazminatları, iş güvencesi açısından büyük önem taşıyor. İşte 1 Ocak itibarıyla geçerli olan yeni tazminat tutarları ve detaylar.
KIDEM TAZMİNATINDA ÜST SINIR VE HESAPLAMA YÖNTEMİ
Kıdem tazminatı, son işyerinde çalışılan her tam yıl için 30 günlük brüt ücret üzerinden hesaplanıyor. Bu tazminatın alt limiti asgari ücrete bağlı olarak belirleniyor. 1 Ocak itibarıyla asgari ücret yüzde 49 artışla brüt 20.002 TL'ye yükselmiş durumda. Bu artış, en düşük kıdem tazminatı hesaplamasında baz alınacak ve yıl sonuna kadar herhangi bir ara zam yapılmayacak.
Kıdem tazminatının 1 yıl için en yüksek tutarı, memur maaş katsayısına göre belirleniyor. Memur maaşındaki artışa endeksli olan kıdem tavanı, her 6 ayda bir güncelleniyor. 1 Ocak - 1 Temmuz 2024 tarihlerinde geçerli olan tavan tutarı 35.058 TL'ye yükselmişti. Temmuz ayında memur maaşlarına yapılacak yüzde 25-30 arası zam ile bu tavan daha da yükselecek.
İHBAR TAZMİNATINDA SÜRE SINIRI VE HESAPLAMA YÖNTEMİ
İhbar tazminatında ise herhangi bir parasal tavan bulunmuyor, ancak ihbar süresi büyük önem taşıyor. İhbar tazminatı, brüt maaş üzerinden hesaplanıyor. Örneğin, 10 yıl çalışmış bir kişiye 56 gün üzerinden ihbar tazminatı ödenir. Brüt ücreti 50.000 TL olan ve 10 yıllık çalışma süresi dolan bir çalışan, kendi isteği dışında işten çıkarıldığında 348.115 TL kıdem tazminatı alacak. Bu kişinin 56 günlük ihbar tazminatı hakkı ise 78.624 TL olacak. Damga vergisi düşüldükten sonra net tutar 426.740 TL’ye ulaşacak.
YILLIK İZİN VE DİĞER HAKLAR
Yıllık izin hakları ve diğer yan haklar, bu tazminatlara dahil edilmez. Yıllardır aynı işyerinde çalışanlar, ayrılmak istediklerinde kıdem tazminatlarını kaybetmek istemezler. Ancak, istifa durumunda da belirli şartlar altında kıdem tazminatı alınabilir.
KIDEM TAZMİNATINI ALMANIN DİĞER YOLLARI
İşe girdiği günden itibaren 6 ay geçmemiş olan işçilere 2 haftalık, 6 ay-1.5 yıl arası çalışanlara 4 haftalık, 1.5-3 yıl arası çalışanlara 6 haftalık ve 3 yılın üzerinde çalışanlara 8 haftalık ihbar süresi ödenir. Emekli olanlar, yaş dışında emeklilik hakkı elde edenler, askere gidenler, iş sözleşmesini evlilik tarihinden itibaren 1 yıl içinde sonlandıranlar ve haklı sebeplerle istifa edenler kıdem tazminatını alabiliyor.
Bu önemli detaylar, çalışanların haklarını korumak ve bilinçli hareket etmek için büyük önem taşıyor. İşçilerin bu hakları hakkında bilgi sahibi olması, iş hayatında karşılaşabilecekleri olası sorunların çözümünde fayda sağlayacaktır.
