Yozgat’ta yeni kurulan Yozgat Çölyak Derneği üyeleri Meryem Özcan, Cengiz Özcan ve Serap Şahbaz, İl Sağlık Müdürü Dr. Fatih Şahin’i makamında ziyaret etti.
Ziyaretten duyduğu memnuniyeti dile getiren İl Müdürü Şahin, dernek üyelerine teşekkür ederek çölyak hastalığı hakkında bilgi verdi.
Çölyak hastalığı ile ilgi açıklamalarda bulunan Şahin, “Çölyak hastalığı, genetik yatkınlığı olan bireylerde buğday, arpa, çavdar gibi tahıllarda bulunan glüten isimli proteine maruz kalma sonucu gelişen, kronik, immün aracılı bir ince bağırsak enteropatisidir. Dünya çapında gün ve haftalar ile farkındalık çalışmalarıyla konuya dikkat çekilmektedir. Çölyak hastalığı temelde ince bağırsağı etkilese de, klinik özellik yelpazesi hem intestinal hem de ekstraintestinal semptomlar ile çok geniştir. Her yaş grubunda, her ırkta ve her iki cinste de görülebilir. Çölyak hastalığında etkin olduğu bilinen tek tedavi, glutenin ömür boyu diyetten çıkarılmasıdır. Glütensiz diyet uygulanmasındaki amaç, hastalığın var olan semptomlarını kontrol altına almak, hastaların yaşam kalitelerini arttırmak ve hastalıkları ile ilgili komplikasyonların oluşmasını önlemektir” ifadelerini kullandı.
“ERKEN TANI ÖNEMLİ”
Çölyak hastalığında erken tanının önemine değinen Şahin, şu ifadeleri kullandı; “Çocuklarda büyümenin yakalanmasında, uzun dönem komplikasyonlarının önlenmesinde önemlidir. Hastaların çoğunda, diyet tedavisine tam uyum sağlamalarının ardından klinik bulgularının tamamen düzeldiği, serolojinin normale döndüğü gözlenmektedir. Çölyak hastalığı toplumun yaklaşık yüzde 1- yüzde 0.03 etkilemektedir. Hastalığın çok geniş bir klinik yelpazeye sahip olması, atipik seyir gösterebilmesi veya hiç bulgu vermemesi nedeniyle gerçek bir prevalans vermek zorlaşmaktadır. Bu nedenle hastaların ancak yüzde 10’nuna tanı konulduğu tahmin edilmektedir. Ülkemizde çölyak hastalığı görülme sıklığı toplumun yaklaşık yüzde 1- yüzde 0.03 etkilediği düşünüldüğünde en çok 850 ve en az 250 bin hasta beklenmektedir.”
“BUZ DAĞININ GÖRÜNMEYEN KISMI”
Şahin, “Bakanlığımız Sağlık Bilgi Sistemlerinden elde edilen verilere göre Türkiye'de tanı almış çölyak hasta sayısı 2023 Kasım ayı sonu itibari ile 166 bin 614 olarak belirtilmiştir.
Toplumda tanı almamış hastalar buz dağının görünmeyen kısmıdır. Teşhis yöntemlerinden kan testleri serolojik özel testler ile ön tanı konmakta ancak kesin tanı ince bağırsak biyopsisi ile konmaktadır. Tedavisi diyet ile mümkün olan çölyak hastalığında erken teşhis çölyaklıların yaşam kalitesinin tekrar düzelmesi ve kaybedilecek sağlık maliyetinin önüne geçilmesi için son derece önemlidir. Çölyak glütensiz beslenme ile bir hastalık değil yaşam tarzı olarak hayata yerleşmelidir. Kurum olarak okul sağlığı çalışmaları kapsamında okullarımızda öğretmen ve öğrencilere yönelik eğitimler verip bilgilendirme broşürleri dağıtıyoruz. 2024 yılı içinde bu eğitimlerimize diğer kurumlarımızı ve sivil toplum kuruluşlarınızda ekledik. Sağlık Bakanlığımız tarafından çölyaklı öğrencilerin glütensiz besinlere kolay ulaşımının sağlanması için kantin/kafeteryalarda glütensiz ürünlerin bulundurulması, gıda otomatlarında ve yemekhanelerde glütensiz menülere yer verilmesinin sağlanması yönünde Milli Eğitim Bakanlığına ve Yükseköğretim Kurulu Başkanlığına resmi yazlar yazılmıştır. Aile hekimlerine yönelik ‘Çölyak Hastalığında Aile Hekimleri İçin Tanı-Tedavi-İzlem Rehberi’ hazırlanmıştır. Rehber içinde çölyak hastalığının tanımı, tanısı ve komplikasyonları, hastalığın tedavisi ve izlemi başlıklarına yer verilmiştir. Bu rehberle birinci basamakta aile hekimleri tarafından hastalığın akla gelmesi, tanınması, tanı, tedavi ve izlem sürecin de yol gösterici olarak kaynak olması amaçlanmıştır. Toplu Beslenme Sistemleri (Toplu Tüketim Yerleri) İçin Ulusal Menü Planlama ve Uygulama Rehberi ile toplu beslenme hizmetinden faydalanması gereken çölyaklılar için öneriler niteliğinde bilgiler ve glütensiz menü örnekleri rehberde yer almış olup rehberin dağıtımları yapılmıştır. Çölyak hastalığında gastroenteroloji uzman hekimi tarafından düzenlenen uzman hekim raporu ile bu vatandaşlarımıza Sosyal Güvenlik Kurumu tarafında aylık ödeme yardımı yapılmaktadır. Çölyak hastalığı hakkında [email protected] adresinden vatandaşlarımıza bilgilendirilme yapılmaktadır” dedi.
