Bankacılık sektöründe yeni bir dönem başlarken, kredi çekmeyi düşünenler için faiz oranları endişe verici bir seviyeye ulaşıyor. Mevduatın krediye dönüşümü zayıf seyrederken, bireysel kredilerdeki faiz artışı sürüyor. Özellikle ihtiyaç kredilerinin yıllık maliyeti yüzde 200'leri aşarak dudak uçuklatıyor.
Bankacılık sektöründeki aylık ihtiyaç kredi faiz oranları yüzde 3,37 ile 7,32 arasında değişirken, bu oranlar bankaların resmi sitelerinde paylaştıkları verilere göre yıllık efektif faiz maliyeti yüzde 200'e kadar çıkabiliyor.
Yeni yılın başlamasıyla birlikte, ticari ve tüketici kredi faiz oranlarındaki artış, vatandaşları krediden uzak durmaya sevk ediyor. Ancak, bankaların başta kamu olmak üzere başlattığı ihtiyaç kredisi kampanyaları, Merkez Bankası'nın sıkı para politikasına rağmen kredi kullanımını teşvik etmeyi hedefliyor.
Uzmanlara göre, maaş müşterileri dahi ihtiyaç kredisi kullanmada zorlanırken, faiz oranları sabitlenen kredi kartlarında harcamalarda artış yaşanıyor. Örneğin, 10 bin lira tutarında 36 ay vadeli ihtiyaç kredisi kullanan bir vatandaş, faiz oranı yüzde 3,37 olduğunda 21 bin lirayı aşan, yüzde 7,32 olduğunda ise 30 bin liraya dayanan geri ödeme maliyetiyle karşı karşıya kalabiliyor.
FAİZ ORANLARI VE MALİYETLERDEKİ ARTIŞLAR
Merkez Bankası verilerine göre, 5 Ocak itibariyle ihtiyaç kredi faiz oranı geçen yılın son haftasına göre 167 baz puan artarak yüzde 63,42'ye yükseldi. Bu hafta başı itibariyle ise bankaların çoğu ihtiyaç kredi faiz oranlarını arttırdı. 12 ay vadeli ihtiyaç kredilerinde aylık faizler yüzde 3,37 ile 7,32 arasında değişiyor.
Ancak, bu oranlara BSMV (Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi) ile banka komisyonları dahil değil. Bu ek masraflarla birlikte yüksek maliyet ortaya çıkıyor. Bazı bankalarda ise tabela ihtiyaç kredisi yıllık maliyet oranı yüzde 199,98 olarak açıklandı. Kamu bankalarında ise yıllık maliyet oranı yüzde 91,4 seviyesinde hesaplanıyor. Ancak, bu oranlara sigorta masrafları henüz eklenmemiş durumda.
KREDİ KULLANANLARIN GERİ ÖDEME YÜKÜ
Örnek olarak, 10 bin lira 36 ay vadeli ihtiyaç kredisi kullanan bir bireyin geri ödeme planı incelendiğinde, faiz oranına bağlı olarak toplam geri ödeme miktarının ciddi bir artış gösterdiği görülüyor. Tabela faizi olarak görünen yüzde 7,32 aylık oranla kredi kullandığında sadece 13 bin 300 lira faiz ödemesi gerekiyor. Ancak, bu faiz üzerinden hesaplanan BSMV ve KKDF dahil edildiğinde ödeme miktarı 28 bin 476 liraya ulaşıyor.
Daha düşük faiz oranı olan yüzde 3,37 ile kredi kullanıldığında dahi geri ödenen miktar 20 bin lirayı aşıyor. Yani, yüzde 3,37 aylık faizle ödenecek toplam faiz 7 bin 725 lira, BSMV ve KKDF bin 160 lira, tahsis ücreti 57.5 lira, masraf ücreti ise 237.5 lira olarak hesaplanıyor. Sigorta masrafı eklenince geri ödenen toplam tutar 21 bin 58 liraya varıyor.
KREDİ KARTI HARCAMALARINDA ARTIŞ
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, kredi kartı harcamaları yüzde 9,4 artış gösterdi. İhtiyaç kredileri hacmi ise 5 Ocak itibariyle 983 milyar 47 milyon lira ile 1 trilyon lira sınırına dayandı. Bireysel kredi kartları ise 1.17 trilyon lira ile hacimsel artışını sürdürdü.
