Türkiye'nin tam ortası Yozgat, tarihsel olarak ilginç bir isim değişikliği geçirdi. İl, asıl adıyla "Bozok" olarak adlandırılmıştı ve zamanla "Yozgat" olarak değiştirildi.
Yozgat isminin tarihinde iki farklı hikâye olduğu söyleniyor. Bu hikâyeler ise “Yüz Kat Yükseliş” ve “Çobanoğlu Hikâyesi” başlıkları altında anlatılıyor. Peki, nedir bu hikâyeler? İşte detaylar:
YOZGAT’IN DEĞİŞİM SERÜVENİ: BOZOK’TAN YOZGAT’A
Türkiye'nin coğrafi merkezine konumlanmış olan Yozgat, adını aldığı "Yozgat" ismi etrafında dolaşan ilginç hikâyelerle dolu bir il olarak bilinir. İlin tarihsel olarak "Bozok" olarak adlandırıldığı bilinirken zaman içinde bu ad "Yozgat" şeklinde evrildi.
Oğuz Türkleri'nin "Bozok" koluna mensup Türkmenlerin bu bölgeye yerleşmesiyle, yöre "Bozok" ismiyle anılmaya başladı. Ancak 1800'lerin sonlarına doğru bu isminin yanı sıra "Yozgat" adı da kullanılmaya başladı.
YOZGAT ADININ KAYNAĞI: İKİ FARKLI HİKÂYE
"Yozgat" adının kökeni konusunda farklı söylentiler bulunuyor. Bu farklı söylentiler ise iki farklı hikâye ile anlatılıyor.
YÜZ KAT YÜKSELİŞ HİKÂYESİ
“Yüz Kat Yükseliş” başlığıyla anlatılan hikâyeye göre, Yozgat Saray köyü çevresinde yükseltili bir araziye sahip olarak insanlara yerleşim yeri olduğu söyleniyor. Yozgat’ın bu arazinin kat kat yükselmesi ve rakımının yüksekliği nedeniyle başlangıçta "Yüz Kat" olarak adlandırıldığı anlatılıyor. Zamanla ise Yüz Kat’ın "Yozgat" şeklinde evrildiği aktarılıyor.
ÇOBANOĞLU HİKÂYESİ
Çobanoğlu hikâyesi ise şu şekilde aktarılır: Diğer bir rivayete göre, aşiret reisi Ömer Cabbar Ağa'nın yüzünde bir çopur (yara) vardı ve bu nedenle ona "Çopur" veya "Çapar Koca" denirdi. Bir yaz günü, Cabbar Ağa davarlarını otlatırken Hızır (AS) karşısına çıkar ve süt ister. Cabbar Ağa, misafirperverlikle sütünü ikram eder. Hızır (AS) sütü içtikten sonra memnun kalır ve Cabbar Ağa'ya, "Çobanoğlu, yozuna yoz katılsın, memleketinin adı Yoz-Kat olsun" der ve kaybolur. Bu sözlerle Yoz-Kat ismi doğar, zamanla "Yozgat" halini alır.
Yozgat'ın isminin kökeni hakkında kesin bir bilgi bulunmasa da, bu ilin uzun yıllar boyunca bu şekilde anıldığı biliniyor.
Birinci Büyük Millet Meclisi'nde Kütahya Milletvekili Cemil Bey'in teklifiyle "Bozok" ismi "Yozgat" olarak değiştirilmiş, ardından 23 Haziran 1927 tarihinde Bozok Mebusu Süleyman Sırrı (İçöz) ve arkadaşlarının teklifiyle "Yozgat" adı yeniden kabul edildi. Bu isim değişiklikleri, Yozgat'ın tarihindeki ilginç bir dönemi yansıtıyor. (Melike Aslı Arslan)
