YOZGAT şehir merkezine 8 kilometre mesafede, ‘Gelin Kayası’ efsanesinin anlatıldığı Cehrilik Bölgesinde, her yıl hava sıcaklığına bağlı olarak mayıs ayının ilk haftasında açıp, yaklaşık iki hafta doğayı süsleyen yöre halkının ‘Lale’ olarak adlandırıldığı, diğer adı ‘Ayı Gülü’ ve ‘Şakayık’ olan bitkinin koruma altına alınması isteniyor. Bitkiyi koruma altına alması gereken kurum dışında, başta Yozgat Belediyesi olmak üzere Bozok Üniversitesi ile Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü’nün yürüttüğü korumaya yönelik çalışmalar, sonuçsuz kaldı. Derlenen bilgilere göre, Yozgat dışında Antalya, Konya, Muğla, İstanbul Şile’de yüksek kesimlerde yetişen Yozgat’ın ‘Cehrilik Lalesi’ ile aynı türdeki Ayı Gülü, Doğa Koruma ve Milli Parklar tarafından kayıt altına alındı. Bu bölgelerdeki bitki koruma altına alınıp, koparıp, tahrip edenlere 60 bin 163 lira idari para cezası uygulandığı öğrenildi. Türkiye’de 6 çeşidi bulunan bitkinin 4 ildeki türleri bilinirken, Yozgat’taki türü hakkında Yozgatlılar dışında kimsenin bilgisi bulunmuyor. Bunun nedeni de Doğa Koruma ve Milli Parklar tarafından Cehrilik Lalesi ile ilgili bir araştırma yapılıp, envantere dahil edilerek, koruma altına alınmaması gösteriliyor. HALK SAHİPLENDİ Yozgat’ın Cehrilik Lalesi, geçmiş yıllarda belediye tarafından yürütülen çalışmalar kapsamında mücavir alan içerisine alınmasıyla başlayan farkındalık bugünlerde meyvelerini vermeye başladı. Yozgatlılar, Cehrilik Lalesinin çiçek açtığı dönemde bölgeyi kendi imkanları ile ziyaret ederek, hatıra fotoğrafı çektiriyor, sosyal medya hesaplarında paylaşarak, tanıtımını yapmaya çalışıyor. Cehrilik Bölgesi’ne ulaşmak ise pek kolay olmuyor. Zira yollarının bozuk ve engebeli olması ulaşımı zorlaştırıyor. KORUMA ALTINDA Diğer illerde, Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü tarafından koruma altına alınan Yozgatlının Cehirlik Lalesi adlandırdığı, genel olarak Ayı Gülü veya Şakayık olarak bilinen bitkinin tanıtılması amacıyla diğer bölgelerde etkinlikler de yapılıyor. Çiçek ilaç sanayinde de kullanılıyor. Çok nadir yetişen, ömrünün kısa olması sebebiyle kökündeki ve bitkisindeki özelliklerinden dolayı, ilaç sanayi, boya için endüstri sanayi, parfüm ve kozmetikte kullanılabilen bitkinin, akciğer, epilepsi ve kanamalı hastalara da iyi geldiği düşüncesiyle, o hastalar tarafından da tercih edildiği kaydedildi. Yozgat Belediyesi, Cehrilik Lalesinin tanıtımını yapmak amacıyla önceki yıl, kolonya, parfüm, lokum imalatı yaptırarak, hediyelik olarak piyasaya sürmüştü. 15 günlük ömrü var YOZGAT’ın Cehrilik Bölgesindeki Gelin Kayasının eteğindeki dere yatağında kendiliğinden yetişen, yöre halkının ‘Cehrilik Lalesi’ olarak tanımladığı Ayı Gülü, mayıs ayının ikinci haftasında havaların ısınmasıyla birlikte yüzünü gösterdi. Bölgede oluşan renkli görüntüler arasında insanlar hatıra fotoğrafları çektirmek için birbirleriyle yarışırken, arılarda polen toplamak için Cehrilik Lalesinin tepesine üşüştü. Cehirlik Lalesinin korama altına alınması için 2007 yılında belediye tarafından başlatılan çalışma daha ileriye taşınamadı. Yozgat’ta herkesin yakından tanıdığı Cehrilik Lalesi, yurt genelinde fazla tanınmıyor. Antalya, Konya, Muğla ve son olarak da İstanbul Şile’de yüksek kesimlerde yetiştiği Doğa Koruma ve Milli Parklar kayıtlarında yer alıyor. Buralarda koruma altında bulunan Yozgat’ın Cehrilik Lalesi, genel adıyla Ayı Gülü’nü koparanlara 60 bin 163 lira para cezası uygulanıyor. Türkiye’de 6 çeşidi bulunuyor. (Fotoğraflar: Seyfi Çelikkaya)