Aksaray’da yaşanan dramatik bir olayın ardından Sağlık Bakanlığı, bitki çaylarına yönelik kapsamlı bir düzenleme için düğmeye bastı. Yeni düzenlemeye göre, geleneksel tıbbi bitki çayları sadece eczanelerden temin edilebilecek.
Zayıflamak amacıyla gelişi güzel tüketilen bitki çayları, ciddi sağlık risklerini de beraberinde getiriyor. Özellikle ruhsatsız, denetimsiz ve içeriği belirsiz ürünler karaciğer ve böbrek yetmezliği gibi ağır sağlık sorunlarına neden olabiliyor. Uzmanlar, bu ürünlerin “doğal” adı altında pazarlanmasının, halk sağlığını tehdit eden en önemli unsurlardan biri olduğuna dikkat çekiyor.
24 YAŞINDAKİ KADIN KARACİĞER NAKLİYLE HAYATTA KALDI
Aksaray’da 24 yaşındaki bir kadın, zayıflamak için düzenli olarak tükettiği poşetli bitki çayı nedeniyle karaciğer yetmezliğine girdi. Komaya giren genç kadın, acilen yapılan karaciğer nakliyle hayata döndürüldü. Bu olay, Türkiye genelinde bitkisel ürünlere yönelik denetimlerin artırılması gerektiğini bir kez daha gündeme taşıdı.
SADECE ECZANELERDE SATIŞA SUNULACAK
Yaşanan gelişmenin ardından Sağlık Bakanlığı, geleneksel bitkisel tıbbi ürünlerin yalnızca eczanelerde satılmasına yönelik yeni bir düzenleme üzerinde çalışmaya başladı. Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK) Başkanı Prof. Dr. Ahmet Ayar, kontrolsüz bitki çayı tüketiminin halk sağlığı açısından büyük bir tehdit oluşturduğunu vurgulayarak şu açıklamalarda bulundu:
“Bu çayların içerisinde 2.000’e yakın aktif kimyasal madde bulunuyor. Birçoğu sinir sistemi ve damar hastalıklarına zemin hazırlıyor, genetik yapıyı dahi bozabiliyor. Denetimsiz ürünlerin piyasaya sürülmesi kabul edilemez. Sadece Bakanlık onaylı ve eczanelerde satılan ürünler tüketilmelidir.”
Prof. Dr. Ayar, Sağlık Bakanlığı’nın kantaron, rezene, melisa gibi 190 adet bitkiye yönelik bilimsel değerlendirme raporları (monograflar) hazırladığını belirtti. Bu çalışmalar sayesinde hem ürün standardizasyonu sağlanacak hem de bilimsel kriterlere uygun üretim teşvik edilecek.
“Amaç, geleneksel bitkisel tıbbi ürün statüsünde ruhsatlı çayların üretim kalitesini artırmak, Ar-Ge süreçlerini desteklemek ve tüketiciyi güvenilir ürünlerle buluşturmaktır.”
Başkent Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ahmet Başaran ise bitkisel çayların halk arasında yanlış isimlerle anılmasının ölümcül sonuçlar doğurabileceğini belirtti. Prof. Dr. Başaran, “Stephania tetrandra bitkisi yerine isim benzerliği sebebiyle Aristolochia fangchi bitkisinin çay olarak tüketildiği Belçika’da, nefropatiye bağlı olarak 104 vaka görülmüş, 43 kişide böbrek yetmezliği gelişmiş ve 30’u yaşamını yitirmiştir” dedi.
