Malulen emeklilik, iş gücünün en az yüzde 60’ını kaybettiği SGK Sağlık Kurulu tarafından onaylanan sigortalılara tanınan bir emeklilik hakkıdır. Bu kapsamda başvuran kişinin en az 10 yıl sigortalılık süresi ve 1800 gün prim ödemesi bulunması gerekiyor. Ancak, başkasının bakımına muhtaç derecede malul olanlar için bu şartlar esnetilebiliyor. 49 yaşın altındaki vatandaşlar için hazırlanan yeni kılavuz, 1800 ila 3600 prim günüyle emekli olma yollarını detaylandırıyor.
1800 GÜNLE ERKEN EMEKLİLİK MÜMKÜN
Sağlık durumu çalışma hayatını sürdüremeyecek ölçüde kötüleşen bireyler, yalnızca 1800 gün prim ödeyerek malulen emekli olabiliyor. Eksik prim günleri askerlik veya doğum borçlanması gibi yöntemlerle tamamlanabiliyor.
BAŞVURU SÜRECİ VE GEÇERLİ RAPORLAR
Malulen emeklilik başvuruları, yalnızca SGK'nın sevk ettiği tam teşekküllü devlet hastanelerinden alınan sağlık kurulu raporları ile kabul ediliyor. Özel hastanelerden alınan belgeler geçerli sayılmıyor. Başvuru işlemleri, sigortalının bağlı bulunduğu SGK il veya ilçe müdürlüğüne yapılıyor.
HANGİ HASTALIKLAR KAPSAMDA?
Malullük kapsamında değerlendirilen başlıca rahatsızlıklar şunlar:
- Kanser
- MS (Multipl Skleroz)
- Parkinson
- Alzheimer
- Kalp yetmezliği
- KOAH ve ağır astım
- Beyin tümörleri
- Organ kayıpları ve ciddi denge bozuklukları
Kanser hastaları için özel bir düzenleme de bulunuyor. Teşhis tarihinden itibaren 1 yıl içinde başvuru yapılması halinde, sağlık kurulu raporuna gerek kalmaksızın malullük aylığı bağlanabiliyor. Bu süre, kanser türüne göre 12 ila 24 ay arasında değişebiliyor.
ŞEKER HASTALIĞI VE ERKEN YAŞLANMA DURUMU
En az üç organı etkileyen ileri düzey şeker hastalığı da malullük kapsamına giriyor. Ayrıca SGK Sağlık Kurulu tarafından “erken yaşlanma” teşhisi konulan bireyler, 55 yaşını doldurmuş ve 5400 prim gününe ulaşmışlarsa erken emekli olabiliyor.
MALULEN EMEKLİLİKTE ÇALIŞMA KISITI
Malulen emekli olanlar için en kritik kural, çalışmaya başlanması halinde maaşın kesilmesidir. Kişinin sağlık durumu iyileşirse veya yeniden bir işte çalışmaya başlarsa, emeklilik hakkı sona erdiriliyor.