Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü ile Yozgat Tarım ve Orman İl Müdürlüğü tarafından Yozgat Merkez ile birlikte, Akdağmadeni, Boğazlıyan, Kadışehri ve Sorgun İlçelerindeki 9 köyde 11 çiftçinin tarlasında ekimleri yapılan yerel buğday türlerinin hasadına, tarla günü etkinliği ile start verildi. Boğazlıyan ilçesinde düzenlenen törene, Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürü Dr. Fatih Özdemir, Araştırıcılarımız Murat Küçükçongar, Enes Yakışır, Yozgat Tarım ve Orman İl Müdürü Ziyaattin Özdemir, ICARDA Türkiye Temsilcisi Dr. Mesut Keser, STK Temsilcileri, bölge çiftçisi katıldı. Yozgat Tarım ve Orman İl Müdürü Ziyaattin Özdemir, son zamanlarda sağlık konusunda toplumda ortaya çıkan duyarlılıkla birlikte yerel çeşitlerin bu açıdan değerlendirilmesinin daha da önemli hale geldiğine dikkat çekti. Özdemir, bu nedenle buğday yerel çeşitlerinin gıda güvenliği, buğday ıslahının sürekliliğinin sağlanmasındaki önemi günden güne artmakta olduğunu, yerel buğday çeşitlerinin, önemli gen kaynaklarından olduğu, bu çeşitlerden bugün de buğday ıslahında yararlanma imkanlarının bulunduğunun altını çizdi. Özdemir, ‘’Ülkemiz, en temel besin kaynağı olan buğdayın anavatanı ve gen merkezi durumundadır. Mirza Gökgöl’ün 1924-1939 yıllarında yaptığı çalışma neticesinde dünyadaki bütün bilimsel çevrelerce kabul edilen bir gerçekliktir. 1970’li yıllardan sonra çiftçilerimizce modern buğday çeşitleri kullanmaya başlanması ile birlikte geleneksel buğday çeşitlerinin ekim ve üretimi düşüşe geçmiştir. Hatta bazı bölgelerde hiç yetiştirilmemeye başlanmıştır. Bu proje ve çalışmalar ile yerel buğdaylar konusunda farkındalık oluşturulmasının yanında Türkiye’nin önemli bir mirasının kaybolmasının önlenmesi de sağlanacaktır. Ayrıca buğday üretimde iklim değişikliğine dayanıklılığının artırılması ile gıda güvenliğinin geliştirilmesi de amaçlanmaktadır’’ dedi.
65 İLDEN ÖRNEK TOPLANDI
Yozgat Tarım ve Orman İl Müdürü Özdemir, proje kapsamında, Türkiye'de ‘Yerel Buğday Çeşitlerinin Envanterinin Çıkarılması’ için 2009-2014 yılları arasında, Yozgat ile birlikte 65 ilde bin 850 çiftçiden 3 bin çeşit buğday toplanarak, gen bankalarına kazandırıldığını kaydetti. Özdemir, toplanan bu yerel buğdayların araştırma kuruluşlarında, sınıflandırmaya tabi tutulduğunu, saflaştırılarak üretilen tohumların, ilgili ve istekli çiftçilerle birlikte ekilerek, çoğaltılıp, çiftçiler tarafından tohumların muhafaza edilip, üretiminin yapılması, yaygınlaştırılmasının sağlanacağını anlattı. Özdemir, ‘’Bu kapsamda İlimizde Merkez, Akdağmadeni, Boğazlıyan, Kadışehri ve Sorgun İlçelerimizdeki 9 köyde, bu konuda istekli 11 çiftçimizin tarlasında ekimler yapılmıştır. Ekimler, İl Müdürlüğümüzün teknik personeli ve Uluslararası Mısır ve Buğday Geliştirme Merkezi uzmanları kontrolünde yapılmıştır. Bu ekimlerde Yozgat’ımızın yerel buğdaylarından Sarıbursa, Akbuğday, Çalıbasan, Sarıbuğday, Sertbuğday, Üveyik çeşitlerinin ekimleri hazırlanan parsellere yapılmıştır. Boğazlıyan Gövdecili’de yapılan Yerel Buğday Projesi Tarla Günü, İlimiz Yerel Buğdaylarının tanıtımı ve kamuoyuna duyurulmasını sağlayacaktır. Bu çalışma ile Yerel Buğdaylar konusunda farkındalık oluşturulması yanında, Türkiye’nin önemli bir mirasının kaybolmasının önlenmesine yönelik politikaların geliştirilmesi için stratejiler oluşturulmaya çalışılmaktadır. Bakanlığımızın özellikle Türkiye’nin Yerel Buğday mirasının korunması yönünde attığı bu önemli adım ile hem genetik tabanın korunması ve genişletilmesi, hem de yerel materyallerin sürdürülebilirliğinin sağlanması konularında önemli sonuçlar elde edilmiştir. Yerel materyallerin önemi ve Bakanlığımızın genetik kaynakların korunmasına yönelik geliştirdiği politikalar hakkında farkındalık sağlanmıştır’’ diye konuştu. Konuşmaların ardından, deneme amaçlı ekimi yapılan yerel buğday çeşitlerinin gelişimleri, önemi konusunda bilgiler verilerek, katılımcılar parsellerdeki buğday çeşitlerini görme imkanı buldu. 
 

Editör: TE Bilişim