Doğada yaklaşık 230 farklı doğal bor minerali bulunmaktadır ve bu minerallerin ticari değeri büyüktür. Özellikle tinkal, kolemanit, üleksit, probertit, borasit, pandermit, szyabelit, hidroborasit ve kernit gibi bor mineralleri büyük öneme sahiptir. Bor, doğadaki canlıların yaşamının sürdürülmesi için vazgeçilmez bir elementtir. Aynı zamanda dünyada en yaygın kullanılan elementlerden biridir.
Eti Bor A.Ş., Türkiye'deki tek bor üreticisi ve pazarlayıcısı olarak öne çıkmaktadır ve Eti Holding A.Ş.'nin bir parçasıdır. 1998 yılında Etibank'ın bankacılık kısmının özelleştirilmesi sonucunda, Eti Holding A.Ş.'nin bağlı ortaklıklarından biri olan Eti Bor A.Ş., Bandırma'daki 5 bor işletmesine ev sahipliği yapmıştır. Borların pazarlama işlemi ise ayrı bir genel müdürlük olan Eti Pazarlama ve Dış Ticaret A.Ş. tarafından gerçekleştirilmektedir.
Bor mineralleri ve ürünleri, cam, seramik, deterjan, ilaç ve kimya endüstrisi, yangın önleyici maddeler, tarım, metalurji, enerji depolama, otomobil sektörü (hava yastıkları, hidrolik frenler vb.), su arıtma, pigmentler, kurutucular, nükleer uygulamalar ve daha birçok alanda kullanılmaktadır. Bu kullanım alanları ülkelere göre farklılık göstermektedir. Örneğin, ABD'de en fazla tüketim fiberglas ve izolasyon sanayiindedir. Batı Avrupa'da ise sabun ve deterjan sanayii bor tüketiminde öncüdür. Japonya'da ise tekstil ve fiberglas endüstrisi, bor tüketiminde önemli bir rol oynamaktadır. Borun en yaygın kullanım alanlarından biri cam endüstrisidir.
TÜRKİYE BOR ZENGİNİ
Dünya genelinde önemli bor yatakları, Türkiye, Rusya ve ABD gibi ülkelerde bulunmaktadır. Türkiye, ham bor cevheri ihracatının yanı sıra rafine bor ürünü ihracatına da odaklanmış durumdadır. Türkiye'deki önemli borat yatakları özellikle Eskişehir-Kırka, Balıkesir-Bigadiç, Bursa-Kestelek ve Kütahya-Emet bölgelerinde yer almaktadır. Kolemanit, tinkal ve üleksit gibi ham bor ürünleri bu bölgelerde üretilmektedir. Ayrıca, borik asit, perboratlar, pentahidratlar gibi rafine bor ürünleri de üretilip satılmaktadır. Türkiye'de önemli tinkal yatakları Kırka'da bulunurken, kolemanit yatakları Emet ve Bigadiç çevresinde yer almaktadır. Üleksit ise Bigadiç'te üretilmektedir. (Yasin Nazım Kayhan)
