YOZGAT, önemli bir tarım kenti olması nedeniyle sanatsal faaliyetler/etkinlikler konusunda çok geri kaldığı düşünülür ama öyle olmadığı da bir gerçektir. Yozgat’ın hemen hemen her köyünde, özellikle uzun kış günlerinde ‘seyirlik’ adı verilen oyunların köy odalarında sahnelenip, büyük ilgiyle izlendiğini biliyoruz. Sadece kış aylarında değil, özel günlerde, düğün törenlerinde de bu seyirlik oyunlar kültürümüzün bir parçasıdır. O yıllarda iletişimin bu denli yoğun olmaması nedeniyle bu orta oyunları, seyirlik oyunlar kendi bölgesi içerisinde kalmış, bazı oyunlar köyden çıkıp, biraz uzaklara taşınabilmiştir.
Yozgat, tarım kenti olmasının yanında tarihi geçmişi irdelendiğinde kültür ve sanat alanında birden fazla ismin yetiştiğini, birçoğunun halen kültür, sanat, edebiyat, tiyatro, sinema, basın-yayın gibi alanlarda etkin olduğunu görmekteyiz. Konumuz tiyatro olması nedeniyle örneklerimiz de bu alanda öne çıkan isimlerden olsun. Bugün Türk Tiyatrosu ve dizilerin vazgeçilmez isimlerinden olan Altan Erkekli, 1955 yılında Şefaatli ilçesinin Erkekli Köyü'nde dünyaya gelmiştir. Sinema sanatçılarından 1963 doğumlu Atilla Saral, aslen Sarıkaya ilçesi Karabacak köyündendir. Tiyatro ve dizi oyuncusu Bülent Çetinaslan, 1974 Ankara doğumlu olmasına karşın aslen Yozgatlıdır. Oyuncu ve dublaj sanatçısı Gamze Gözalan 1962 Yozgat doğumludur. Yönetmen Mahmut Fazıl Coşkun 1973 yılında Yozgat'ta doğmuştur. Hem kendisi hem de kızları müzik alanında isim yapan, aynı zamanda sinema ve tiyatro alanında da yer alan Neco olarak tanınan Tahir Nejat Özyılmazel, 1948 yılında Boğazlıyan ilçesinde dünyaya gelmiştir. 1965 doğumlu sinema ve tiyatro oyuncusu, dublaj sanatçısı Uğur Taşdemir, oyun yazarı, yönetmen 1942 doğumlu Yavuz Özkan da Yozgat doğumlu isimlerden sadece bir kaçıdır. 

TİYATRO AŞKI

Yozgat’ta tiyatro aşkı 12 Eylül 1980 sonrasında daha belirgin hale geldi. Bu tarihten önce köylerdeki orta oyunu, seyirlik oyunlar önce okullarda ‘müsamere’ adı altında, daha sonraki dönemlerde de herhangi bir eğitimi bulunmayan insanların bir araya gelip, sahneye çıktığı oyunlar olarak varlığını sürdürdü. 12 Eylül darbesi sonrasında, tüm ülkede olduğu gibi Yozgat’ta da tiyatroya olan ilgisi artmaya başladı. Özellikle Devlet Tiyatrosu, özel tiyatrolar turnelerine Yozgat’ı da dahil edince, tiyatroya giden seyirci sayısı her geçen yıl biraz daha arttı. Yozgat’ta tiyatro sevgisinin artmasında Nokta Tiyatrosu'ndan Abdullah Şahin’in de rolünün büyük olduğunu söylemekte yarar var. Abdullah Şahin, Yozgat’ta bir oyununu sahnelemek üzere geldiğinde, salonda sadece 5-6 kişi mevcuttu. Salonu doldurabilmek için görevliler çırpın, sağa sola haberler gönderirken, provadan çıkan Şahin, telaşın nedenini sordu. Aldığı yanıt üzerine, ‘’Üzülmeyin çocuklar, buraya sahne almaya, gösteride bulunmaya geldim. Bugün 5-10 kişi gelir, gelecek yıl 50-100 kişi gelir’’ dedi. Öyle de oldu. Abdullah Şahin Yozgat’a her yıl geldi, seyirci sayısı da her yıl arttı. 2008 yılında Yozgat Gençlik Platformu tarafından Bozok Tiyatro Festivali yapıldı, Okullar Arası Tiyatro Yarışması düzenlendi. 

SALON YOK AMA

Yozgat konusunda yetersiz olmasına karşın, Türkiye'nin nüfus oranına göre en fazla tiyatro izleyen illeri arasında ilk sıralarda yer alıyor. Yozgat'ın tiyatro serüveni 1980 öncesine kadar dayanıyor. Amatörce kurulan tiyatro toplulukları, özellikle 12 Eylül 1980 sonrasında profesyonel anlamda tiyatro yapmak üzere adımlar atmasına karşılık istediğine sonraki yıllarda ulaşabildi.  Yozgat Belediyesi bünyesinde 1995 yılında kurulan 'Yozgat Belediyesi Deneme Tiyatrosu' sonraki yıllarda profesyonel olabilmenin de ilk adımı attı. 1998 yılında Yozgat'ta il profesyonel tiyatro topluluğu 'Yozgat sürmeli Tiyatrosu' ismiyle hayata geçirildi. Halen Yozgat'ta Tiyatro Sürmeli ve Yozgat sanat Tiyatrosu her yıl en az bir oyunu sahnelemeye devam ediyor.  

SEYİRCİSİ ÇOK  

Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, nüfusuna göre en fazla tiyatro izleyen illerin arasında yer alan Yozgat’ta bu sevgi giderek artarken, toplulukların oyunlarını sahneleyebilecekleri bir salona olan ihtiyaç da kendisini göstermeye başladı. Verilere göre, Türkiye’de bin kişi başına düşen tiyatro seyircisi sayısının 87 olduğu belirtildi. Oransal olarak en çok tiyatro seyircisi olan ilin bin kişi başına düşen 253 tiyatro seyircisi sayısı ile Yozgat olduğu vurgulandı. Bin kişi başına düşen tiyatro seyircisi sayısı Ankara’da 187, Eskişehir’de 178,  İstanbul’da 172, Çanakkale’de 168, Kocaeli’nde 117, Malatya ve Adana’da 109, Antalya’da 105, Trabzon’da 102 olduğu açıklandı. 
Yozgatlı gençler, üniversite öğrencileri ile bazı topluluklar tarafından birçok kültürel etkinlik, sosyal programlar bir biri ardına hayata geçirilmiş, tiyatrolar kurulmuş bulunsa da Yozgat, ‘salonsuz şehir’ olarak anılmaya devam ediyor. Tiyatro oyunları, etkinlikler Kültür Turizm Müdürlüğü, Belediye Büyük Sinema Salonu, Bilal Şahin Kültür Merkezi, Bozok Üniversitesi tesislerindeki salonda sergileniyor. Ancak, bu salonların yeterli olmadığı, daha kapsamlı bir salonun Yozgat’ta hayata geçirilmesi gerektiğinin altı çiziliyor. 
Yozgat tiyatro sanatı konusunda her şeye rağmen oldukça büyük yol aldı. Soner Tümgan ve arkadaşlarının çabaları ile Yozgat Belediyesi bünyesinde ilk tiyatro topluluğu 1995 yılında ‘Yozgat Belediyesi Deneme Tiyatrosu’ kuruldu. Daha sonra 1998 yılında ilk profesyonel tiyatro topluluğu ‘Yozgat Sanat Tiyatrosu’ olarak faaliyetlerine başlatıldı. Tiyatro Sürmeli, İşte Tiyatro, Tiyatro Kare, üniversite bünyesinde kurulan tiyatro toplulukları kuruldu, oyunlar sahnelendi.  Tiyatro Sürmeli, Sanat Tiyatrosu ve Bozok Üniversitesi bünyesindeki tiyatro toplulukları etkinliklerini sürdürüyor, her yıl en az bir oyunu sahneye koymaya devam ediyor. 
Yozgat Sanat Tiyatrosu Yönetmeni Burak Öngel, daha önceki yıllarda salonun ancak yüzde 60-70’lik kısmının dolmasına karşın, izleyici sayısının arttığını, artmaya da devam ettiğini söylüyor. Öngel, Yozgat’ta yerleşik bir tiyatro kültürünün oluşmaya başladığının da altını çizerek, pandemi süreci öncesinde 11 bin seyircinin üstünde bir seyirciye oynadıklarını ifade ediyor. 
Yozgat Tiyatro Sürmeli Genel Sanat Yönetmeni Soner Tümgan da, kurulduğu günden bu yana tiyatroyu Yozgat halkına sevdirip, benimsetmek üzere yaptıkları çalışmaların semeresini görmeye başlamanın mutluluğunu yaşadıklarını söylüyor. Tumgan, Kültür ve Turizm Bakanlığı başta olmak üzere Yozgat halkına bugüne kadar verdikleri maddi ve manevi destekten dolayı teşekkür ediyor.