Türkiye’de milyonlarca çalışanın geçim kaynağı olan asgari ücrette yapılacak artış, ekonomik dengeleri etkileyecek önemli bir konu haline geldi. Aralık ayında Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun toplanarak, 2025 yılı için geçerli olacak asgari ücretin belirlenmesi bekleniyor.
ÇALIŞANLAR VE İŞVERENLER NE DÜŞÜNÜYOR?
2024 yılında asgari ücretin 17.002 TL olarak belirlenmesinin ardından, 2025 yılı için yapılacak zammın oranı merak konusu oldu.
Çalışanlar, artan enflasyon ve yükselen yaşam maliyetleri nedeniyle, en az %40’lık bir artış talep ederken, hükümet kanadında bu oran daha düşük seviyelerde tutulmaya çalışılıyor. Şu anda masada olan zam oranı ise %25 ile %30 arasında değişiyor.
Ancak, bu oranların çalışanları tatmin etmesi beklenmiyor. Özellikle 2024 yılındaki yüksek enflasyon oranları, maaşların erimesine neden olurken, çalışanlar geçmiş kayıplarını telafi edebilmek için daha yüksek bir zamma ihtiyaç duyuyor.
ASGARİ ÜCRETİN ETKİLEDİĞİ ÇALIŞAN SAYISI VE İSTATİSTİKLER
2024 yılı itibarıyla Türkiye'de 16,8 milyon 4/a’lı sigortalı çalışan bulunuyor. Bu çalışanların 7,1 milyonunun asgari ücretle çalıştığı, geri kalan kısmının ise asgari ücretin iki katı kadar maaş aldığı belirtiliyor. Asgari ücretle çalışanların büyük bir kısmı, zam talebinin arkasında durarak geçim zorluklarını aşmayı hedefliyor. Özellikle düşük maaşla geçinen dar gelirli vatandaşlar, asgari ücrete yapılacak artışla ekonomik anlamda rahatlama bekliyor.
YABANCI KURULUŞLARIN ÖNERDİĞİ ZAM ORANI: YÜZDE 25 ARTIŞ
Yabancı ekonomik kuruluşların da önerdiği gibi, asgari ücrete yüzde 25’lik bir zam yapılması durumunda, yeni asgari ücretin 21 bin 250 TL’ye çıkması bekleniyor. Bu oran, ulusal ekonominin genel durumuna göre değişkenlik gösterebilir. Ancak muhalefet cephesi, asgari ücretin çok daha yüksek bir seviyeye çekilmesi gerektiğini savunuyor. Muhalefet, 2025 yılı için asgari ücretin en az 30 bin TL olması gerektiğini ifade ediyor, ancak bu beklentinin şartlar göz önüne alındığında, gerçekçi olmadığı belirtiliyor.
AK PARTİ’DEN ASGARİ ÜCRET BEKLENTİSİ: YÜZDE 28-30 ZAM ORANI
Hükümet yetkilileri, asgari ücret zammı için yüzde 28 ile %30 arasında bir artış hedefliyor. Bu oranın uygulanması halinde, 2025 yılı asgari ücreti 22 bin TL civarında olacak. Ancak, bu rakamın büyük bir kısmı için yeterli olmayacağı ve çalışanların yaşam standartlarını iyileştirecek bir artış olmayacağı öne sürülüyor. Birçok çalışan, daha yüksek bir artış beklerken, 22-23 bin TL arasında bir artış olsa dahi bu ücretin çok geniş bir kesimi tatmin etmeyeceği öngörülüyor.
ÇALIŞANLARIN ASGARİ ÜCRET BEKLENTİLERİ: 24 BİN TL BEKLEYENLERİN ORANI YÜKSEK
Türkiye’nin istihdam platformu Eleman.net, 2025 yılı asgari ücret beklentilerini öğrenmek amacıyla bir anket düzenledi. Ankete katılan çalışanların %49’u, asgari ücretin 2025 yılında 24 bin TL seviyesinde olacağına inanıyor. Yüzde 21’i ise 22 bin TL, yüzde 20’si 23 bin TL ve yüzde 9’u ise 20 bin TL seviyesinde bir maaş beklentisi taşıyor. Anket sonuçları, çalışanların büyük kısmının, 2025 yılı için asgari ücrete yüksek bir artış yapılması gerektiğini savunduğunu ortaya koyuyor.
ENFLASYON ORANI VE ZAM SENARYOLARI: ASGARİ ÜCRET NE KADAR ARTACAK?
Ekim 2024 enflasyon verisi %48,58 olarak açıklandı. Bu veri, yıl sonu enflasyon hedeflerinin ulaşılabilirliğini sorgulatan bir seviyeye ulaşmış durumda. Yıl sonu için enflasyonun %45-46 seviyelerinde gerçekleşmesi bekleniyor. Kasım ve Aralık aylarında gerçekleşebilecek enflasyon oranlarına göre, asgari ücrete yapılacak zam oranı da değişiklik gösterebilir. Örneğin, enflasyon oranı %45,42 seviyesine ulaşırsa, asgari ücretin 25 bin 882 TL olması bekleniyor. Yüzde 44,02 seviyesinde bir enflasyon oranı gerçekleşirse, 25 bin 608 TL seviyelerinde bir artış bekleniyor.
İŞVERENLERİN PERSPEKTİFİ: ASGARİ ÜCRET ARTIŞI VE MALİYETLER
Asgari ücret artışı, sadece çalışanlar için değil, aynı zamanda işverenler için de büyük önem taşıyor. 2024 yılı itibarıyla, asgari ücretin işverene maliyeti 23.502,94 TL. İşverenlerin, asgari ücret artışını göz önünde bulundururken, prim teşvikleri ve diğer destek unsurlarının da aynı oranda artması gerektiği ifade ediliyor. Aksi takdirde, işverenler, artan maliyetlerle karşı karşıya kalabilir. Asgari ücret desteği çerçevesinde her işçi için sağlanan 700 TL’lik destek de, artış oranına paralel olarak yükseltilmeli.
BAKAN VEDAT IŞIKHAN’DAN AÇIKLAMA: ENFLASYON DÜŞÜŞE GEÇİYOR
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, asgari ücret zammı hakkında yaptığı açıklamalarda, enflasyonun düşüşe geçtiğini belirtti. Işıkhan, ekonomik istikrarı bozmayacak şekilde, tüm paydaşların anlaşabileceği bir asgari ücret seviyesinin belirlenmesi için çalışmalar yapıldığını söyledi. Bakan, asgari ücretin belirlenmesinde enflasyon oranlarının göz önünde bulundurulmasının önemli olduğunu vurguladı.
KOMİSYONUN İLK TOPLANTI TARİHİ: ARALIK’TA BAŞLIYOR
Çalışma Bakanı Vedat Işıkhan, Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun toplantı tarihini de açıkladı. Bakan, komisyonun Aralık ayının ilk haftasında toplanarak 2025 yılı asgari ücretini belirlemeye başlayacağını söyledi. Komisyonun belirleyeceği rakam, yıl sonu itibarıyla kamuoyu ile paylaşılacak.
