Çayır, tarla ve dağ yemliği olmak üzere üç farklı türü bulunan yemlik otu, yeşil soğana benzeyen görüntüsüyle doğaseverlerin ilgisini çekiyor. Özellikle bilinçli kişiler tarafından toplanması gereken bu ot, genellikle yemek olarak tüketiliyor.
Yemlik otu, içerdiği A, B2, B6 ve C vitaminleri sayesinde vücut direncini artırırken, aynı zamanda sindirimi düzenleyici etkisiyle de biliniyor. Baharın gelmesiyle birlikte doğada kendiliğinden yetişen bu ot, halk arasında yıllardır doğal tedavi yöntemi olarak kullanılıyor.
Yemlik otunun en dikkat çeken özelliklerinden biri, yüksek oranda demir içermesi. Bu özelliği sayesinde kansızlıkla mücadelede etkili bir yardımcı olarak öne çıkıyor. Düzenli tüketimiyle demir eksikliğine bağlı yorgunluk, halsizlik gibi sorunların giderilmesine katkı sağlıyor. Görme duyusunun korunmasında önemli rol oynayan yemlik otu, özellikle göz retinasında yer alan sarı noktanın deforme olmasını engelleyen etkileriyle biliniyor. Bu yönüyle yaşa bağlı görme kayıplarının önlenmesinde doğal bir destek olarak tüketilmesi öneriliyor.
YEMLİK OTU NEDİR?
İskorçina familyasına ait olan yemlik otu, yaygın olarak yemeği yapılan, kökünden çiçeğine kadar her dokusu kullanılabilen şifalı bir bitkidir.
Demir ve kalsiyum mineralleri açısından zengin olan sebze B6, B2, E,A, folik asit ve C vitamini için de iyi bir kaynaktır. Genel olarak yemlik otu çiçeği sarı, pembe ve mor arası renklere sahiptir. Birçok hastalığa karşı tedavi edici etkisi ile dikkat çeken bitki, kendine has ekşimsi bir tada sahiptir.
Dağ yemlik otu, çayır yemlik otu ve tarla yemlik otu olmak üzere 3 çeşide sahiptir. Dağ yemlik otu adından da anlaşılabileceği üzere dağda yetişir ve otun en şifalı çeşididir. Çayır yemlik sulak alanlarda yetişir ve en lezzetli olan yemlik çeşididir. Yemlik pilavı çayır yemlik çeşidinden yapılır. Tarla yemlik otu ise bahçelerde özel olarak yetiştirilir.
Bitkinin en önemli özelliği ise kökünde, yaprağında ve çiçeğinde bulunan panzehir etkisidir. Bazı yörelerde yılan sokmasına karşı yaprağın öz suyu uygulanır. İçeriğindeki folik asit nedeniyle özellikle hamile ya da hamile kalmayı düşünenlere önerilir.
YEMLİK BİTKİSİ NEREDE VE NASIL YETİŞİR?
Kendiliğinden doğal olarak tarlalarda, çayırlarda ve dağlarda yetişen yemlik başta İç Anadolu olmak üzere Karadeniz’den Marmara’ya kadar Türkiye’nin dört bir yanında yetişir.
İlkbaharın gelişi ile birlikte mart ve nisan aylarında yetişmeye başlayan bitki, yeşil renge sahip ince yapraklıdır. Yabani bir bitki olduğu için pek üretimi olmayan yemlik otu tohumu doğal olarak bitkinin kendisinden elde edilir. Yemlik tohumu ilkbahar başlarında doğrudan tarlaya 30 santimetre aralıklarla ekilebilir.
Çok yıllık bir bitki olan yemlik, yeşil sürgün verir ve sürgünleri genel olarak çiğ bir şekilde tüketilir. Sonbaharda ya da yaz aylarında hasadı gerçekleşen bitkinin ortalama hasat süresi 120 gündür. Raf ömrü uzun olan bitki serin ve kuru bir ortamda uzun süre bozulmadan saklanabilir. Satışa sunulan yemlik tohumları geleneksel ilaçsız tohumlardır. Tohumları çimlendirme saksılarına ya da kasalarına eklenen yemlik üzerine tohumun 3 katı kadar temiz torf dökülür ve hafifçe bastırılarak tohumların tutunması sağlandıktan sonra sulanır.
Tohumların filizlenebilmesi için torfun nemini kaybetmemesi gerekir. Hazırlanan üretim saksısı doğrudan güneş almayan aydınlık bir alana yerleştirilir. 22-25 derecelik sıcaklıkta ortalama 3 ile 6 hafta kadar çimlenmeye bırakılır. Çimlenen fideler bahçeye alınarak yetiştirilmesine devam edilir.
YEMLİK OTU FAYDALARI NELERDİR?
Yüksek oranda demir içeriğine sahip olan yemlik özellikle kansızlık problemi olanlar için önerilir.
İçeriğinde yer alan antioksidan vitamin ve mineraller vücudun bağışıklık sistemini güçlendirerek hastalıklara karşı direncini arttırır. Toksin maddelerin vücuttan uzaklaştırılmasını sağlar ve aynı zamanda vücutta biriken fazla suyun atılmasına yardımcı olur.
A vitamini açısından zengin bir kaynak olan bitki, göz sağlığını koruyucu etkiye sahiptir. Gece körlüğü gibi göz problemlerinin tedavisini destekler.
Yüksek lif içeriği sayesinde sindirim siteminin düzenli olarak çalışmasını sağlar ve kabızlık gibi problemlerin tedavisini destekleyici rol oynar.
İçeriğinde yer alan fenol bileşenler iştah açıcı özelliğe sahiptir. Kilo almak isteyenler için önerilen bir besindir.
Yüksek kalsiyum içeriği kemik ve diş sağlığının korunmasına yardımcı olur.
B vitaminlerinden zengin olan yemlik bitkisi, saç ve tırnakların gelişimini destekleyerek sağlığını korur ve yaşanan sorunların tedavisini destekleyici rol oynar.
Yaraların daha hızlı iyileşmesine destek veren bitki düzenli olarak tüketildiğinde cildin canlılığını korur. Ciltteki sivilce izlerini ve lekelerini tedavi edici etkiye sahip olan yemlik otu cildin pürüzsüz bir görünüm almasını sağlar.
Kolesterolü düzenler ve kalp damar hastalıklarına yakalanma riskini minimuma indirir.
Tansiyonu düzenlemeye yardımcı olan yemlik düzenli tüketildiğinde tansiyonu düşürür.
Migren ağrısının tedavisindeki desteği de yemlik otunun faydaları arasında yer alır.
YEMLİK OTU NASIL PİŞİRİLİR?
Toplanan yemlik otunun çok iyi bir şekilde bol su ile yıkanması gerekir. Taze taze tüketilebilen yemlik salatalara çeşni verici olarak kullanılır. Tek başına ya da farklı otlarla birlikte kavrulduğunda muhteşem bir lezzet olan yemlik çorbası da yapılan bir sebzedir. Ayrıca otlu böreklerin ve bulgur pilavının içine de kullanılabilir.
Kavurmasının üzerine yumurta kırılarak tüketilen yemlik, genellikle çiğ olarak lavaş ekmeğin içine koyularak dürüm şeklinde de tüketilir. Kuşbaşı ya da sucuk kullanılarak hazırlanan yemlik yemeği İç Anadolu Bölgesi’ne ait oldukça lezzetli bir yemek çeşididir.
Peki, yemlik otu yemeği nasıl yapılır? Bir tencerenin içine kuşbaşı etler konulur ve suyu çektikten sonra yağ, ince ince doğranan kuru soğan ve biber eklenerek kavrulur. Daha sonra tencereye kabukları soyulan ince doğranmış domatesler eklenir. Domatesler suyunu çekince içine yemlikler doğranarak eklenir. Biraz daha kavrulduktan sonra içine süt eklenerek bir taşım daha kaynatılır. Biraz daha sıcak su eklenen yemeğe tuz eklenerek 15-20 dakika daha pişirilir.
