Yenifakılı’nın soyu ve kökeni merak edilip araştırılanlar arasında yer alıyor. Peki, Yenifakılı’nın soyu nedir? İşte detaylar:
Yozgat iline bağlı Yenifakılı ilçesinin soyu ve kökeni, bölgenin uzun ve zengin tarihinden izler taşıyor. Hititler döneminden günümüze kadar çeşitli medeniyetlerin etkisi altında kalan Yenifakılı, birçok tarihî olay ve yerleşim değişikliği yaşamıştır.
TARİHÎ ARKA PLAN VE MEDENİYETLER
Milattan önce 2000'lerden itibaren Hititler'in hüküm sürdüğü bölgede, 1200'lerden sonra Frigler, VI-IV. yüzyıllar arasında ise Kimmerler egemenlik kurdu. Sonraki dönemlerde Lidyalılar, Persler ve Galatlar bölgenin hakimi oldu. Miladi yılların başlarından itibaren Romalılar, VI. yüzyılda ise Bizans İmparatorluğu'nun egemenliğine geçti. 1071 Malazgirt Meydan Muharebesi'nden sonra Anadolu'ya gelen Türkler, bölgenin Türkleşme sürecini başlattı. Anadolu Selçuklu Devleti'nin ardından, bölge 1243 Kösedağ Savaşı'nda Moğollar tarafından fethedildi. Moğolların egemenliğinden sonra 1344 yılında Eretna Beyliği kuruldu ve 1398'de Osmanlı topraklarına katıldı. 1514'te ise Yavuz Sultan Selim döneminde Osmanlı toprakları yeniden pekiştirildi.
OSMANLI DÖNEMİ VE KARAFAKÜHLÜ
Osmanlı döneminde Yenifakılı hakkında iki temel görüş bulunmaktadır: tarihi belgeler ve halk rivayetleri. Tahrir defterleri, bölgedeki toplulukların etnik yapısı, sayıları ve bağlı oldukları kabileleri detaylandırmaktadır. 16. yüzyılda Bozok Sancağı'na bağlı olan köy, "Karadere" olarak adlandırılan bir mahallin parçasıydı. Karafakühlü olarak bilinen bölük, Agcakoyunlu kabilesinden gelmektedir. Ancak, bu bilgilerin kesinliği konusunda bazı çelişkiler mevcuttur. Faruk Sümer, Karafakühlü'nün Ulu Yörüklerden olduğunu belirtirken, diğer kaynaklar bu bölüğün Dulkadirlilerle ilişkisini sorgulamaktadır.
YENİFAKILI ADININ DEĞİŞİMİ
Yenifakılı’nın adının kökeni üzerine çeşitli rivayetler bulunmaktadır. Bunlardan biri, köyün kuruluşunda etkili olan Karafakı Bey'in isminin köye verildiği yönündedir. Diğer rivayetler, köyün adının Hacı Bektaş Veli tarafından verildiğini iddia etmektedir. Ancak, bu rivayetlerin kesinliği hakkında net bilgi bulunmamaktadır.
MODERN DÖNEM VE İDARİ DEĞİŞİKLİKLER
Yenifakılı, 19. yüzyılın başında Kırşehir Sancağı'na bağlıydı ve daha sonra Yozgat’ın Boğazlıyan ilçesine dahil edildi. 1929 yılında Yozgat’a bağlanmış, 1936’da ismi "Fakılı" olarak değiştirilmiştir. 1949’da bucak olarak kurulmuş ve 1951’de belediyelik statüsü kazanmıştır. 1961’de, benzer isimlerin karışmasını önlemek amacıyla "Yenifakılı" adı resmi olarak benimsenmiştir.