Ümit Özlale, 28 Nisan 1972'de Almanya'da dünyaya geldi. Girit Türkü bir ailenin çocuğu olarak Almanya'ya işçi olarak gitmiş olan Özlale, ortaokul eğitimini Bornova Anadolu Lisesi'nde tamamladıktan sonra İzmir Fen Lisesi'nde lise eğitimini sürdü. Lisans eğitimini 1995 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi İktisat Bölümü'nde tamamlayan Özlale, yüksek lisansını 1998 yılında ABD'deki Boston College'da ve doktorasını ise 2001 yılında aynı üniversitede gerçekleştirdi.
2001 yılında Bilkent Üniversitesi İktisat Bölümü'nde öğretim üyeliğine adım atan Özlale, 2006 yılında doçent, 2011 yılında ise profesör unvanını kazandı. 2009-2013 yılları arasında TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi'nde, 2013 yılından itibaren Özyeğin Üniversitesi'nde öğretim üyeliği yaptı ve Ekonomi Bölüm Başkanlığı görevini üstlendi. Şu anda Harvard Summer School'da Kalkınma Ekonomisi dersleri vermektedir.
2015 yılında akademisyenler tarafından kurulan Sectoral and Economic Analysis Lab (SEAL) adlı danışmanlık şirketinin kurucu ortağı olan Özlale, Merkez Bankası Ekonomik Araştırmalar ve Para Politikası Genel Müdürlüğü'nde danışman olarak görev yaptı. Ayrıca, Maliye Bakanlığı ve Dünya Bankası ile çeşitli projelerde yer aldı.
Ümit Özlale, Şubat 2024'te İYİ Parti'ye katıldı ve burada Genel Başkan Yardımcılığı ve Genel İdare Kurulu üyeliği görevlerini üstlendi. İYİ Parti'de Kalkınma Politikaları Başkanı olarak görev alan Özlale, 2023 genel seçimlerinde İzmir milletvekili seçildi. 6 Eylül 2023'te, İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, Özlale'nin 2024 yerel seçimlerinde İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı için aday olduğunu açıkladı. Ancak, 2024 yılında İYİ Parti'den istifa ederek siyasi kariyerinde önemli bir dönüm noktasına imza attı.
Ümit Özlale'nin İYİ Parti'den istifa etmesi, dikkatleri üzerine çekti ve kamuoyunda geniş yankı buldu.
