Kürt siyasetçi, yazar, tarihçi, doktor ve insan hakları savunucusu Tarık Ziya Ekinci, 15 Ağustos 2024 tarihinde 99 yaşında vefat etti. Ekinci, hayatı boyunca toplumsal ve siyasal mücadeleleriyle tanındı.
HAYATININ İLK YILLARI VE EĞİTİM
Tarık Ziya Ekinci, 18 Şubat 1926 tarihinde Diyarbakır’ın Lice ilçesinde doğdu. İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi'nden 1949 yılında mezun olduktan sonra Paris Tıp Fakültesi’nde ihtisas yaparak dâhiliye uzmanı unvanını kazandı.
SİYASİ VE AKADEMİK KARİYER
Ekinci, Diyarbakır, Mardin ve Siirt Tabip Odası Başkanlığı ile Türk Tabipleri Birliği (TTB) Yüksek Onur Kurulu üyeliği gibi çeşitli görevlerde bulundu. 1957 yılında Cumhuriyet Halk Partisi’ne (CHP) katılarak siyasete adım attı ve Türkiye İşçi Partisi’nin (TİP) kurucuları arasında yer aldı. 1965 yılında TİP'ten Diyarbakır milletvekili seçilen Ekinci, Kürt sorununu meclise taşıyan ilk siyasetçilerden biri olarak tanındı. Bu dönemde, Kürt kimliğinin tanınması ve kültürel haklarının savunulması konusunda aktif bir rol üstlendi.
HUKUKİ VE SİYASİ MÜCADELE
Ekinci, 12 Mart 1971 tarihinde Diyarbakır Sıkıyönetim Cezaevi’nde “Kürtçülük” propagandası yaptığı iddiasıyla üç yıl hapis cezasına çarptırıldı ve iki yıl tutuklu kaldı. 12 Eylül 1980 darbesi sonrası beş kez tutuklandı. 1982-1989 döneminde Paris'te kalan Ekinci, Kürt sorunuyla ilgili çalışmalarını sürdürdü ve yazılar yazdı.
SON YILLARI VE BAĞIŞLARI
Ekinci, Türkiye’ye döndükten sonra Halkların Demokratik Partisi’nin (HDP) Danışma Kurulu'nda yer aldı. 2020 yılında, ailesinden kalma 614 dönüm arazisinin satışından elde ettiği geliri İsmail Beşikçi Vakfı’na bağışladı. Ekinci'nin bu bağışına ilişkin Avukat Ruşen Arslan, Ekinci'nin "Bu topraklar babamdan kalsa da Kürt halkının malıdır" dediğini belirtti.
YAYINLARI
Tarık Ziya Ekinci’nin önemli eserleri arasında Doğu Dramı (1966), Devlet ve Ben (1995), Faili Meçhul Bir Cinayet (1994), Vatandaşlık Açısından Kürt Sorunu ve Bir Çözüm Önerisi (1997), Demokrasi, Çokkültürlülük ve Bir Yargısal Serüven (1999), Avrupa Birliği’nde Azınlıkların Korunması Sorunu Türkiye ve Kürtler (2001), Sol Siyaset Sorunları Türkiye İşçi Partisi ve Kürt Aydınlanması (2004), Millet, Milliyetçilik, Devlet ve Anayasa Sorunları (2004), Türkiye’de Demokrasi ve İnsan Hakları Sorunları (2004), Türkiye’nin Kürt Siyasetine Eleştirel Yaklaşımlar (2004), Türkiye’nin Çağdaşlaşması ve Kürtler (2006) ve Lice'den Paris'e Anılarım (2011) bulunmaktadır.
Tarık Ziya Ekinci’nin uzun ve etkili kariyeri, Kürt siyaseti ve insan hakları mücadelesinde önemli bir iz bırakmıştır.
