Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, konut alım-satım işlemlerinde tapuda düşük bedel gösterilerek vergi kaybına yol açan uygulamalara karşı kapsamlı bir denetim başlattı.
Türkiye genelinde gerçekleştirilen denetimlerde, tapuda beyan edilen satış bedelinin gerçekte el değiştiren tutarın çok altında olduğu tespit edilen yüzlerce işlem için mülk sahiplerine resmi yazılar gönderildi.
İlgili kişiler il müdürlüklerine çağrılarak savunma vermeye davet edildi.
Bakanlık yetkilileri, vergi kaybının önüne geçilmesi ve taşınmaz değerleme sisteminin sağlıklı şekilde işlemesi amacıyla başlatılan denetimlerin 2024 yılı itibarıyla hız kazandığını belirtti. Denetimlerin, sadece son dönemle sınırlı kalmayıp geçmiş yıllardaki satış işlemlerini de kapsadığı bildirildi.
SAHTE BEYANIN ÖNÜNE GEÇİLECEK
Gayrimenkul alım-satım işlemlerinde sıkça başvurulan ve halk arasında “elden ödeme” olarak bilinen yöntemde, tapu işlemi rayiç bedel üzerinden gerçekleştirilirken, geriye kalan tutarın taraflar arasında elden ödendiği tespit edildi. Bu durumun hem devletin ciddi vergi kaybına uğramasına hem de piyasa dengelerinin bozulmasına yol açtığına dikkat çeken bakanlık kaynakları, sistematik hale gelen bu uygulamaya son verilmesinin hedeflendiğini ifade etti.
Tapu harcı ve gelir vergisi yükünü azaltmak amacıyla uygulanan bu yöntemle satış bedelinin düşük gösterilmesi, tarafların kısa vadede kazançlı çıkmasını sağlasa da, denetimler sonrası tespit edilen usulsüzlüklerde ağır mali yaptırımların kaçınılmaz olacağı vurgulandı.
GERÇEK BEDELİN ALTINDA SATIŞ GÖSTERENLERE YÜKLÜ CEZALAR YOLDA
Yapılan açıklamada, tapuda bildirilen satış tutarı ile taşınmazın gerçek satış değeri arasında fark bulunan işlemlerde, vergi kaybına yol açan alıcı ve satıcılara idari para cezalarının yanı sıra, eksik beyan edilen tutarların yasal faiziyle birlikte tahsil edileceği belirtildi.
Bakanlık, bu süreçte hem merkez hem de taşra teşkilatlarında denetim ekiplerinin sayısını artırırken, teknolojik altyapı desteğiyle de analiz sürecini hızlandırdı. Dijital veri havuzlarından, belediye rayiç bedelleri ve güncel piyasa analizleri gibi çeşitli kaynaklar kullanılarak yapılan tespitlerin ardından, usulsüzlük şüphesi bulunan işlemler için tebligatlar gönderilmeye başlandı.
İLLERDE İFADE SÜRECİ BAŞLADI
Denetimlerde usulsüzlük tespit edilen vatandaşlar, bulundukları illerdeki Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüklerine davet edilerek savunma vermeye çağrıldı. Savunma sürecinin ardından idari işlemlerin başlatılacağı ve hukuki süreçlere zemin hazırlanacağı öğrenildi.
BÜTÇE AÇIĞINA DOĞRUDAN ETKİ
Ekonomistler, taşınmaz alım-satımında eksik beyan edilen tutarların kamu bütçesinde ciddi kayıplara neden olduğunu, özellikle büyükşehirlerde yapılan yüksek tutarlı işlemlerde devletin milyonlarca liralık vergi gelirinden mahrum kaldığını belirtiyor. Yeni denetimlerle birlikte kayıt dışılığın azaltılması ve gayrimenkul sektöründe şeffaflığın artırılması hedefleniyor.
UZMANLARDAN UYARI: GERÇEK BEDELİNİZİ GÖSTERİN
Uzmanlar, vatandaşları gayrimenkul alım-satım işlemlerinde gerçek satış bedelini beyan etmeleri konusunda uyarıyor. Aksi takdirde, geçmişe dönük faizli vergi tahsilatının yanı sıra, ciddi idari para cezalarıyla karşılaşılabileceği hatırlatılıyor.
