Resmi olarak yasak olan anız yakmanın çevreye ve cebinize zarar verdiğini söyleyen Valilik tarafından vatandaşlara uyarı yapıldı.
“ZARAR VERİYOR”
Para cezası olan anız yangını ile ilgili Valilikten yapılan açıklamada, “Hububat hasat sezonu sonrasında tarlalarda bırakılan anızın yakılması hem çevresel sonuçlar doğuruyor hem de ekonomimize zarar veriyor. Yasaklanmasına ve pek çok olumsuz etkisine rağmen, birçok çiftçi tarafından sıklıkla başvurulan bu yöntem, toprak verimliliğini ciddi şekilde etkiliyor. Anız yakmanın zararları toprak yapısından, canlılığına; çevresel dengelerden, trafik güvenliğine kadar uzanıyor. Yakılan anızlar sonucunda topraktaki faydalı canlılar ve organik madde yanarak yok oluyor, bitkilere yararlı besin maddelerinin azalması ile birlikte zaman içinde toprağın verimliliği düşüyor. Ayrıca, bu yangınlar orman alanlarına sıçrayabiliyor, enerji iletim hatlarına zarar verebiliyor, sis oluşumuna neden olarak trafik kazalarına yol açabiliyor ve çevredeki tarlalara, yerleşim birimlerine zarar verebiliyor” denildi.
“RESMİ OLARAK YASAK”
Açıklamanın devamında, “İlimizde anız yakılması 2023/2 sayılı Valilik Tebliği ile resmi olarak yasaklanmış durumda. Fakat ne yazık ki bu yasağa uymayan çiftçilerimiz bulunuyor. Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 29 Aralık 2022 tarih ve 32058 sayılı resmi gazetede yayınlanan 2023/1 nolu Tebliği gereğince, anız yakma eylemini gerçekleştiren kişilere, yakılan her dekar başına 244,09 lira idari para cezası uygulanmaktadır. Anız yakma yasağının toprak verimliliğini koruma, çevresel ve ekonomik zararları önleme gibi önemli nedenlere dayandığı biliniyor. Bu sebeple tüm çiftçilerimizin ve vatandaşlarımızın bu konuda gösterilecek hassasiyet ve alınacak tedbirler konusunda bilinçli olmaları hem toprağımızın hem de ekonomimizin korunması adına büyük önem taşıyor” ifadelerine yer verildi.
NEDEN ANIZ YAKILMAMALI?
Anızın yakılmasının başlıca nedenleri arasında; bitkilerin kök ve saplarının karbon ve azot oranı diğer organik maddelere göre yüksek olması, bunun sonucunda da doğada daha geç ayrışması ve kültür bitkilerine zararı dokunacak zararlı canlılara durak ve besin kaynağı görevi görmesidir. Anız yakımından sonra tarlanın hemen yeni ürün ekimi için hazır olması, çiftçilerin anız yakımına karşı alet ve alternatiflere erişiminin bulunmaması ve çevrenin sahip olduğu kültür, gelenekler ve diğer sosyopsikolojk faktörler anız yakımı için diğer nedenleri oluşturmaktadır.
Nedenler bölgeden bölgeye değişkenlik göstermektedir. Örneğin Rusya'da 1990'lardan itibaren anız yakmanın artış göstermesi, ülkenin hayvancılık endüstrisinin çökmesi sonucunda hayvan yemi olarak da kullanılabilen anızın ekonomik değerini kaybetmesi sonucunda meydana gelmiştir.
Çiftçilerin anız yakmaya karar vermesi, çiftçinin anız yakarak elde edebileceği kısa süreli verimlilik artışını tercih etmesine ve anız yakmanın çevre ve insan sağlığında yol açtığı olumsuz etkilerin bilinmemesi veya görmezden gelinmesine bağlanmaktadır.
ANIZ YAKMANIN ETKİLERİ
Anız yakma pek çok ülkede orman yangınlarının önemli bir sebebidir. İşlem ayrıca hava kirliliğinin önemli bir sebebidir. Anız yakımı sonucunda karbondioksit, karbonmonoksit, azot oksitler (NOx), kükürt oksitler (SOx) ve metan gibi gazların yanı sıra insan sağlığına zararlı olarak tanımlanan PM10 ve PM2.5 sınıflarına ait partikül madde salınımı gerçekleşir.
Anız yakımının başlıca zirai zararları ise; yakım sırasında sıcaklığı aşırı derecede artan topraktaki fotosentez, ayrışım vb. olayları gerçekleştiren yararlı canlıların ölmesi ve bu nedenle toprak veriminin düşmesidir. Anız yakmanın verimlilik açısından yarar-zarar dengesi bölgeye göre değişkenlik göstermektedir. Ayrıca anız yakımında oluşan yoğun dumanlar bölgede hayatı etkileyebilmekte ve kazalara yol açabilmektedir.
