8 Kasım 1877 gecesi Rus birliklerinin Aziziye Tabyası'nı ele geçirdiği haberinin sabah ezanıyla Erzurum'da duyurulması üzerine, eline taş ve sopa alan şehir halkının arasında yer alan Nene Hatun, sergilediği cesaretle tarihe geçti.
Henüz 20 yaşında ve küçük çocuğunu geride bırakarak savunmaya katılan Nene Hatun, gösterdiği kahramanlıkla halk direnişinin simgesi haline geldi. Osmanlı askerlerine destek vererek düşmana karşı yürütülen mücadelede önemli rol oynayan Nene Hatun, ilerleyen yıllarda da vatansever kimliğiyle halkın gönlünde taht kurdu.
Cumhuriyet dönemi boyunca unutulmayan Nene Hatun, 1955 yılında Türk Kadınlar Birliği tarafından "Yılın Annesi" seçilerek bu unvana layık görülen ilk Türk kadını oldu. Ayrıca Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından kendisine "3. Ordunun Nenesi" unvanı verildi.
HAYATI VE MÜCADELESİ
1857 yılında Erzurum'un Çeperli köyünde dünyaya gelen Nene Hatun, babası Hüseyin ve annesi Zeliha'nın çocuğu olarak büyüdü. Evlendikten sonra Erzurum'a göç eden genç kadın, Aziziye Tabyası'nın savunulmasında aktif görev aldı. Savaş sonrasında ailesiyle birlikte Erzurum'da yaşamını sürdürdü ve Kırkgöz soyadını aldı. Altı çocuk annesi olan Nene Hatun, iki oğlunu I. Dünya Savaşı'nda kaybetti.
1937 yılında gazeteci İsmail Habib Sevük'ün yaptığı röportajla Türkiye'nin dört bir yanında tanınan Nene Hatun, ilerleyen yaşlarında da ülkenin kahramanlık anıtlarından biri haline geldi. 1952 yılında 30 Ağustos Zaferi kutlamalarında aldığı "3. Ordunun Nenesi" unvanı, ona duyulan saygının bir göstergesi oldu.
SON YILLARI VE MİRASI
Zorlu yaşam mücadelesinin ardından zatürre hastalığına yakalanan Nene Hatun, 22 Mayıs 1955'te Erzurum Numune Hastanesi'nde hayatını kaybetti. Cenazesi, resmi törenle Aziziye Şehitliği'ne defnedildi.
Nene Hatun'un hayatı, başta edebi eserler ve sinema filmleri olmak üzere pek çok alanda ölümsüzleştirildi. Mehmet Emin Yurdakul'un yazıları, Ali Fuat Cebesoy'un anıları, Türkan Şoray ve Kadir İnanır'ın rol aldığı "Gazi Kadın" filmi ve Talat Uzunyaylalı'nın "Efsane Kadın Nene Hatun" adlı romanı gibi eserlerde onun kahramanlığına yer verildi.
