Kira geliri vergisiyle ilgili 2025 yılı için yayınlanan rehber, konuya dair tüm detayları ve merak edilen soruları kapsamlı bir şekilde yanıtlıyor.
BEYANNAME VERME SÜRECİ
2024 yılı kira gelirleri için beyanname verme süreci, vergi mükellefleri arasında geniş bir şekilde merak konusu oldu. 1 Mart ile 30 Nisan 2025 tarihleri arasında kira geliri elde edenlerin, beyanname vermek için internet üzerinden ya da doğrudan vergi dairelerine başvurmaları gerekiyor. Bu süreçte dikkat edilmesi gereken önemli bir husus ise beyanname verme süresinin geçmesi durumunda, yıllık toplam kira gelirinden yapılan 33 bin TL’lik indirim hakkının kaybedilmesi. Ayrıca, süresinde beyanname verilmemesi durumunda, vergi dairesi tarafından cezai işlemler de uygulanabilecektir.
HANGİ KONUTLAR İÇİN BEYANNAME VERİLİR?
Kira geliri vergisi beyanı, yalnızca arazi ve bina sahipleri için geçerli. Bu kapsamda, döşeli kiralamalar da dahil olmak üzere, taşınmaz sahiplerinin gelirlerinin beyan edilmesi gerekmektedir. Vergi, tahsil esasına göre hesaplanır, yani kira bedelinin nakden veya ayni olarak tahsil edilmiş olması gereklidir.
TAHSİL EDİLMEMİŞ KİRA GELİRİ İÇİN VERGİ ÖDEMESİ
Vergilendirme, yalnızca tahsil edilen kira gelirleri üzerinden yapılır. Bu nedenle, kira bedelinin tahsil edilmemesi durumunda vergi ödenmez. Kira bedeli, Türk parası veya dövizle nakden alınmış ya da ayni olarak tahsil edilmiş olmalıdır. Ayrıca, alınan çek bedelleri de tahsilat olarak sayılmaktadır. Mükellefler, o yıla veya geçmiş yıllara ait tahsil edilen kira bedellerini, tahsilatın yapıldığı yılın geliri olarak beyan etmekle yükümlüdür.
PEŞİN KİRA BEDELLERİ VE VERGİLENDİRME
Peşin alınan kira bedelleri, ödendiği yıl değil, ait olduğu yıl için gelir olarak kabul edilir. Örneğin, 2022, 2023 ve 2024 yıllarına ait kira gelirleri 2024 yılında tahsil edilirse, bu gelirler 2024 yılı geliri olarak beyan edilecektir.
DÖVİZLE KİRALAMALARDA VERGİLENDİRME YÖNTEMİ
Döviz cinsinden yapılan kiralamalarda, kira gelirinin hesaplanmasında, tahsilatın yapıldığı tarihteki T.C. Merkez Bankası döviz alış kuru esas alınır. Bunun yanı sıra, konut ve işyeri kiralamalarında yapılan tahsilatlar için, ödeme ve alım belgeleri banka veya Posta ve Telgraf Teşkilatı (PTT) aracılığıyla düzenlenmeli ve beyan edilmelidir. Ayrıca, kısa süreli kiralamalar (günlük, haftalık vb.) da bu kapsamda değerlendirilir.
İCRA İLE KİRA TAHSİLATI DURUMUNDA VERGİ ÖDEMESİ
Mahkeme veya icra yoluyla yapılan kira tahsilatlarında, tevsik zorunluluğu bulunmamaktadır. Bu tür tahsilatlar, vergi beyannamesine dahil edilmez ve ilgili dönemde vergi ödenmesi gerekmez.
KİRA GELİRİNİN İSPAT EDİLMESİ
Kira gelirinin doğru bir şekilde beyan edilebilmesi için, banka veya PTT aracılığıyla yapılan ödeme ve tahsilatların dekontları ve hesap bildirim cetvelleri kullanılabilir. Ayrıca, bankaların internet şubeleri üzerinden yapılan işlemler de bu belgelemeye dahil edilir.
BEYANNAME VERME YÜKÜMLÜLÜĞÜNE UYMAYANLARA CEZAİ YAPTIRIMLAR
Beyanname verme yükümlülüğüne uymayan mükelleflere, vergi usul kanununun mükerrer 355. maddesi uyarınca, her işlem için en az yüzde 10 özel usulsüzlük cezası uygulanacaktır. Ayrıca, belirtilen ödeme yöntemlerine aykırı bir durum söz konusu olduğunda, ödeme yapan kişinin vergi idaresine durumu 5 iş günü içerisinde bildirmesi halinde ceza uygulanmayacaktır.
BEDELSİZ KULLANIM DURUMUNDA VERGİLENDİRME
Kira bedelinin düşük olması ya da hiç olmaması durumunda, emsal kira bedeli esas alınarak vergi hesaplanacaktır. Gayrimenkul bedelsiz olarak başkasına bırakıldığında, emsal kira bedeli üzerinden vergi hesaplanacaktır. Örneğin, 5.200.000 TL değerindeki bir apartman dairesi bedelsiz olarak birine verildiğinde, emsal kira bedeli olarak yıllık 260.000 TL üzerinden vergi hesaplanır.
KİRA GELİRİ İSTİSNASI
2024 yılı itibariyle, yıllık 33.000 TL ve altındaki konut kira gelirleri için beyanname verme zorunluluğu bulunmamaktadır. Ancak, bu tutarın üzerinde kira geliri elde edenlerin, gelir vergisi beyannamesi vermesi ve ödemelerini yapması gerekmektedir. Örneğin, yıllık 240.000 TL kira geliri elde eden bir mükellef, 33.000 TL'yi düşerek kalan kısmı üzerinden vergi ödeyecek ve beyannamesini verecektir.
KİRA GELİRİNE İLİŞKİN VERGİ BİLDİRİMİ HATASI DURUMUNDA İTİRAZ SÜRECİ
Vergi mükelleflerinin, kira geliri bildiriminde hata yapması durumunda, itirazda bulunma hakkı bulunmaktadır. İtiraz, e-devlet üzerinden Gelirlerim ve Kesinti Bilgilerim menüsünden yapılabilir veya vergi dairesine dilekçe ile başvuru yapılabilir. Başvurular, 1 Mart ile 2 Nisan 2025 tarihleri arasında yapılmalıdır.
MALİYE İTİRAZ DİLEKÇESİ NASIL VERİLİR?
İtiraz dilekçesi, Gelir İdaresi Başkanlığı'nın internet sitesinden veya vergi dairelerinden alınarak, ilgili birime iletilmelidir. İtiraz süreci, 1 Mart – 2 Nisan 2025 tarihleri arasında tamamlanmalıdır.
