İtalyan çimi olarak da bilinen bu yem bitkisi, özellikle sığır ve koyun gibi hayvanların otlatılması için ideal bir besin kaynağı olarak değerlendiriliyor.
EKİLİŞ SÜRECİ VE YEREL İŞBİRLİKLERİ
Yozgat İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, bu projede önder çiftçi İbrahim Yozgatlı ile işbirliği yaparak, bölgedeki tarımsal üretimi desteklemeyi hedefliyor. Müdürlük yetkilileri, ryegrass ekimi ile ilgili yaptıkları açıklamada, “Önder çiftçimiz İbrahim Yozgatlı ile 2023 Ekim ayında bu bitkiyi ektik. İlk otlatma ve biçimleme işlemlerini gerçekleştirdik ve şu anda bitki yeniden büyümekte. Musabeyli köyü içerisinde yol kenarında bulunan bu alan, hayvancılık yapanlar için mükemmel bir otlatma ürünü sunuyor. Hayvanlar bu otu severek tüketiyor” diye belirtti.
Bölgedeki hayvancılığın gelişimi açısından büyük önem taşıyan bu uygulama, yerel çiftçilerin ürün verimliliğini artırma ve hayvan sağlığını destekleme amacını gütmektedir. Yetkililer, “Ryegrass, tek yıllık bir otlatma bitkisi olup, erken sonbaharda ekildiğinde geç sonbaharda bir otlatma ya da biçimleme yapılabiliyor. İlkbahardan yaza kadar ise 2 veya 3 otlatma veya biçimleme yapılabilmektedir” ifadelerini kullandı.
YETİŞTİRME KOŞULLARI VE ÖZELLİKLERİ
Ryegrass (Lolium multiflorum), geniş yapraklı ve lezzetli bir yem bitkisi olarak bilinmektedir. Hayvanların beslenmesinde sağladığı yüksek protein ve enerji değerleri sayesinde, çiftçiler tarafından sıklıkla tercih edilmektedir. Müdürlük yetkilileri, bu bitkinin yetişme koşullarının oldukça önemli olduğunu vurgulayarak, “Ryegrass, adından da anlaşılacağı üzere suyu çok sever. Sulu arazilerde daha iyi gelişir. Geçmiş yıllarda kıraç alanlarda da denemeler yaptık; ancak yağışlı mevsimlerde daha iyi sonuçlar alındı” şeklinde bilgi verdiler.
Bu bağlamda, ryegrass’ın yetiştirilmesi sırasında sulama, toprak kalitesi ve iklim koşullarının etkili olduğu belirtildi. Yetkililer, “Yağmur olmadığı zamanlarda istenen randıman alınamıyor, bu nedenle sulama işlemlerinin dikkatle yapılması gerekiyor” diye eklediler.
İKLİM VE TOPRAK İHTİYACI
Ryegrass, iklim özelliklerine göre ekim zamanı değişiklik gösterir. Ilıman iklimlerde sonbaharda ekilirken, kışı sert geçen bölgelerde ilkbaharda ekim yapılması önerilmektedir. Türkiye'nin farklı bölgelerinde ekim zamanı şu şekilde planlanmaktadır: Ege, Akdeniz, Karadeniz ve Marmara bölgelerinde eylül-ekim ayları; Orta ve Doğu Anadolu bölgelerinde ise ağustos sonu, eylül başı veya mart-nisan ayları.
Toprak açısından, ryegrass verimli, drenajı iyi, organik maddece zengin ve nemli toprakları tercih eder. pH değeri 6-7,5 arasında olan topraklarda hızlı bir gelişim göstermekte; tuzluluğa karşı ise toleranslıdır. Yetkililer, “Kireçli ve kumlu topraklarda gerekli gübre ile takviye yapıldığında iyi ürün elde edilebilir” diyerek, toprak hazırlığının önemine dikkat çektiler.
EKİM, SULAMA VE HASAT SÜRECİ
Ryegrass ekimi için toprak hazırlığı, buğday ekiminde uygulanan yöntemlerle benzerlik göstermektedir. Ekimden önce toprak iyi bir şekilde işlenmeli, sıkıştırılmalı ve düzgün bir hale getirilmelidir. Dekara 4-5 kilogram tohum kullanılması önerilmektedir. Ekim işlemi sırasında sıra aralığı 15-20 santimetre, ekim derinliği ise yaklaşık 2 santimetre olmalıdır.
Sulama işlemleri, çimlenme ve fide aşamalarında toprağın neminin korunması açısından önem taşımaktadır. Genellikle tohumlar ekimden bir hafta sonra çimlenmektedir. Bitkinin kökünü geliştirmesinin ardından sulama, toprak ve bitki ihtiyacına göre düzenlenmelidir. Yağmurlama veya salma sulama yöntemleri tercih edilebilir.
Hasat zamanının belirlenmesi de oldukça kritik bir aşamadır. Ideal biçim zamanı, çiçeklenmenin başlangıcıdır. Bitkide yüksek kaliteli kuru ot elde etmek için, genellikle tozlanma devresinde biçim yapılması önerilmektedir. Bitki boyunun 35-40 santimetre olduğu dönemde biçimlenmeye başlanırken, uygun iklim koşullarında yılda 3-5 biçim alınabilmektedir.
YOZGAT İÇİN UMUT VERİCİ BİR GELİŞME
Yozgat İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’nün ryegrass ekimi projesi, yerel hayvancılığın desteklenmesi ve sürdürülebilir tarım uygulamalarının yaygınlaştırılması açısından büyük bir önem taşımaktadır. Bu proje ile bölgedeki hayvan besiciliğinin gelişmesine katkı sağlanarak, çiftçilerin gelir düzeyinin artırılması hedeflenmektedir. Ayrıca, hayvanların sağlıklı bir şekilde beslenmesi ve verimliliğinin artırılması da göz önünde bulundurulmaktadır.
Yozgat, tarımsal üretimdeki bu yenilikçi yaklaşımıyla, hem yerel çiftçilere hem de bölgedeki hayvancılığa yeni bir soluk kazandırmayı amaçlıyor. Ryegrass’ın sağladığı yüksek besin değerleri ile Yozgat’taki hayvancılığın güçlenmesine yardımcı olması bekleniyor.
