Marksist düşünceden yaptığı alıntılar ve türetmeler, İran'ın dönemin siyasi ve toplumsal koşullarına adapte edilmesi ve bu perspektiften yaptığı eleştiriler, onu çağdaş İslam düşünürleri arasında özel bir konuma yerleştirmiştir. Şeriati'nin düşünceleri, özellikle İslam'ın özüne dönüş veya İslam'a dönüş başlığı altında toplanabilir. O, Batı'nın sosyolojik ve felsefi yöntemlerini eleştirel bir şekilde kullanarak, aynı zamanda bu yöntemleri İslam'ın kendi özünde yeniden anlamlandırmaya çalışmıştır. Bu yaklaşım, onun gelenekçi görüşlere karşı duruşunu ve eleştirel tarzını pekiştirmiştir. Ancak bu düşünsel yaklaşımı nedeniyle zaman zaman eleştirilerle karşılaşmış ve çelişkilerle suçlanmıştır.
Şeriati, 1933 yılında İran'ın Horasan bölgesine bağlı Sabzevar'da dünyaya gelmiştir. Babası, dönemin etkili din öğretmenlerinden olan Muhammed Tâkî Şeriati, oğlunun eğitimi için önemli bir rol oynamıştır. İlk öğrenimini Mezînân'da tamamladıktan sonra Meşhed'de Firdevsî Lisesi'nden mezun olmuş, ardından öğretmen okulunda eğitimini sürdürmüştür. 1958'de Meşhed Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nden mezun olmuştur.
Rıza Şah'ın 1944'te tahttan çekilmesinin ardından, babasıyla birlikte siyasete aktif olarak katılmış ve bir sosyalist hareket olan Sadık Sosyalistler Hareketi'ne üye olmuştur. Şeriati, bu dönemdeki dersleriyle hızla ün kazanmış ve toplumun çeşitli kesimlerinden öğrenciler çekmiştir. Ancak derslerinin popülerliği, dönemin rejimi tarafından hoş karşılanmamış ve üniversite yönetimi üzerine baskı yapılarak derslerinin kaldırılması istenmiştir. Bu gelişmeler üzerine Şeriati, Tahran'a taşınarak Hüseyniye-i İrşad Enstitüsü'nde dersler vermeye başlamıştır. Ancak yine büyük bir popülarite kazanan dersleri, onun tutuklanmasına ve 1973'te kısa süreli bir hapis cezasına çarptırılmasına yol açmıştır.
1975 yılında şartlı bir şekilde tahliye edilen Şeriati, rejimin izlediği politikalar ve sınırlamalar nedeniyle İran'dan ayrılma kararı almış ve İngiltere'ye gitmiştir. Bazı çevreler, Şeriati'nin İngiliz istihbaratıyla iş birliği yapan SAVAK tarafından öldürüldüğünü iddia etse de, ölümünden sonra yapılan otopsi, kalp yetmezliği nedeniyle hayatını kaybettiğini ortaya koymuştur.
Ali Şeriati'nin etkisi, özellikle İslam Devrimi'nden önce ve sonrasında İran'da çok büyük olmuştur. Günümüzde, İslam Cumhuriyeti rejiminin uygulamalarına karşı çıkan ve ruhban sınıfının etkisini eleştiren pek çok kişi, Şeriati'nin görüşlerini benimsemektedir. Ayrıca, Şeriati'nin etkisi sadece İran ile sınırlı kalmamış, dünya çapında pek çok İslamcı topluluk ve düşünür üzerinde derin etkiler bırakmıştır.
Şeriati, yalnızca kendi ülkesindeki düşünce dünyasını etkilemekle kalmamış, aynı zamanda Frantz Fanon'un "Yeryüzünün Lanetlileri" adlı eserini, Jacques Derrida'nın "Şiir Nedir" adlı çalışmasını ve Fransız oryantalist Louis Massignon'un "Selmân-ı Pak" adlı eserini Farsçaya çevirerek, Batı düşüncesinin etkisini İran'a taşımıştır. Şeriati'nin eserlerinin neredeyse tamamı, Türkçeye de çevrilmiş olup, onun fikirleri Türk düşünce dünyasında da geniş yankılar uyandırmıştır. Tahran'daki büyük hastanelerden birine adının verilmesi, onun toplumda ve tarihsel bağlamda bıraktığı derin etkiyi simgelemektedir.
