Macar asıllı ve Üniteryen bir Hristiyan olan Müteferrika, 1692 yılında Osmanlılara esir düşerek İstanbul’a getirildi. Burada Müslüman olup sarayda müteferrikalık (padişah ve vezirlerin işlerini yürüten görevli) yaptı. Çok yönlü bir entelektüel olan Müteferrika, yabancı devletlerle diplomatik temaslarda yer aldı ve Osmanlı’daki matbaacılığın temelini attı.

İbrahim Müteferrika Kimdir2

1719-1720 yılları arasında İstanbul’da bir matbaa kurmayı başaran İbrahim Müteferrika, ilk olarak Marmara Denizi haritasını bastı. Matbaanın kurulması sürecinde Nevşehirli Damat İbrahim Paşa’nın desteğini aldı. Matbaanın açılması için, yalnızca dinî olmayan eserlerin basılmasına izin veren fetvalar ve padişah III. Ahmet’ten uygunluk fermanı alındı. 1727’de “Darü’t-Tıbâati’l Amire” adıyla Osmanlı’nın ilk matbaası kuruldu.

Matbaada basılan ilk eser, 1729 yılında yayımlanan “Vankulu Lügatı” oldu. Bunu tarih, coğrafya ve sözlük gibi farklı alanlarda toplam 17 eser takip etti. Basılan eserlerin toplam cilt sayısı 22’yi buldu. İbrahim Müteferrika ayrıca Yalova’da kâğıt üretimi için “Kağıthane-i Yalakabad” adlı bir fabrika kurdu.

İbrahim Müteferrika Kimdir

1745 yılında İstanbul’da hayatını kaybeden Müteferrika’nın cenazesi Aynalıkavak Kabristanı’na defnedildi, ancak 1942 yılında Galata Mevlevîhanesi haziresine nakledildi. Müteferrika’nın basımını gerçekleştirdiği eserler, Yalova’daki İbrahim Müteferrika Kâğıt Müzesi’nde sergilenmektedir.

Tarihçi Erhan Afyoncu kimdir? Tarihçi Erhan Afyoncu kimdir?

Osmanlı matbaacılığına öncülük eden İbrahim Müteferrika, hem kültürel hem de bilimsel alanlarda önemli bir iz bırakmıştır.

Kaynak: Haber Merkezi