Söz konusu teklif, başta çevre duyarlılığı ve trafik güvenliği olmak üzere birçok başlıkta önemli değişiklikleri beraberinde getirirken, Avrupa genelinde milyonlarca araç sahibini doğrudan ilgilendiriyor.
Özellikle 2010 ve daha önce üretilmiş araçlar için getirilecek olan yeni uygulama, hurda teşviki beklentilerinin gündemde olduğu bu günlerde sürücüler açısından ekonomik ve teknik yeni yükümlülükler doğuracak.
YILDA BİR KEZ YAPILACAK, KAPSAMLI KONTROL SÜRECİ BAŞLIYOR
Avrupa Birliği yetkilileri tarafından hazırlanan düzenleme teklifine göre, 10 yaş ve üzeri otomobillerin yanı sıra hafif ticari araçlar da her yıl zorunlu olarak teknik muayeneye tabi tutulacak.
Yeni muayene sistemi, mevcut uygulamalardan çok daha kapsamlı bir denetimi içeriyor.
Denetimler sırasında araçların fren sistemlerinden lastik diş derinliğine, far ve sinyalizasyon ekipmanlarından egzoz emisyonlarına kadar pek çok kritik bileşen detaylı şekilde incelenecek. Bu sayede hem araçların teknik yeterliliği belgelenecek hem de çevreye verdikleri olası zararlar kontrol altına alınacak.
YAŞLI ARAÇLAR HEDEFTE
Avrupa Komisyonu, bu adımı atarken iki temel hedefi öncelik olarak belirledi: Trafik güvenliğini artırmak ve çevresel etkileri azaltmak.
Yeni nesil araçlar, gelişmiş güvenlik sistemleri ve düşük emisyon değerleriyle çağın gereklerine uygunluk gösterirken, 10 yaş ve üzeri araçlar bu kriterlerin çoğunda yetersiz kalıyor.
Komisyon, yıllık muayene zorunluluğu sayesinde bu açığın giderilmesini ve yaşlı araçların risklerinin minimize edilmesini amaçlıyor. Ayrıca bu adımın, uzun vadede araç parkının yenilenmesini de teşvik edeceği belirtiliyor.
“BU SADECE TEKNİK DEĞİL, STRATEJİK BİR ADIM”
Ulaştırmadan sorumlu Avrupa Komisyonu Üyesi Apostolos Tzitzikostas, teklifin açıklanmasının ardından yaptığı değerlendirmede düzenlemenin önemine dikkat çekti. Tzitzikostas, “Bu karar yalnızca teknik bir zorunluluk olarak görülmemelidir. Aynı zamanda Avrupa’nın daha güvenli yollar ve daha temiz bir çevre hedeflerine ulaşmasına hizmet eden stratejik bir adımdır. Eski araçların potansiyel tehlikelerini azaltmak ve sürdürülebilir ulaşımı teşvik etmek için bu tür önlemler kaçınılmazdır” ifadelerini kullandı.
TÜRKİYE’DE HENÜZ DEĞİŞİKLİK YOK AMA BENZER UYGULAMALAR GÜNDEME GELEBİLİR
Söz konusu düzenleme yalnızca Avrupa Birliği üyesi ülkelerde uygulanacak. Türkiye, AB üyesi olmamakla birlikte geçmiş yıllarda birçok AB düzenlemesini uyum süreci kapsamında kendi mevzuatına entegre etti. Bu nedenle, Avrupa’da kabul edilmesi halinde benzer bir uygulamanın Türkiye’de de gündeme gelmesi ihtimal dahilinde görülüyor.
Halihazırda Türkiye’de araç muayeneleri her 2 yılda bir yapılırken, 10 yaş ve üzeri araçlar için yıllık muayene zorunluluğu bulunmuyor. Ancak Türkiye’de de yaşlı araçların çevresel etkileri ve teknik güvenlik riskleri sıkça gündeme geliyor. Bu açıdan bakıldığında, Avrupa’daki gelişmelerin Türkiye’deki mevzuat çalışmalarına etkide bulunması şaşırtıcı olmayacak.
MUAYENE MASRAFI ARTABİLİR
Türkiye’de araç muayene ücreti 2025 yılı itibarıyla 2.620,80 TL olarak uygulanıyor.
Eğer Avrupa’daki gibi yıllık muayene zorunluluğu Türkiye’de de yürürlüğe girerse, özellikle 2010 ve altı model araç sahipleri her yıl bu bedeli ödemek zorunda kalacak.
Bu durum, ekonomik ömrünü tamamlamaya yaklaşan araçlar için ayrı bir yük oluşturacak. Ayrıca yeni düzenlemeler, hurda teşviki beklentilerini de yeniden gündeme taşıyabilir.
YOZGAT’TA BİNLERCE ARAÇ SAHİBİ ETKİLENEBİLİR
Yozgat genelinde trafiğe kayıtlı araçların büyük bir kısmını 10 yaş ve üzeri otomobil ve ticari araçlar oluşturuyor.
Yozgatlı araç sahipleri açısından bu tür bir düzenleme, hem ek maliyet hem de teknik yeterlilik konusunda sıkı takip anlamına gelecek.
Özellikle kırsal bölgelerde kullanılan eski model araçların yıllık muayene sürecine hazır hale getirilmesi için ilave bakım masrafları gerekebilir. Yozgat’taki sanayi siteleri ve özel servisler açısından ise bu yeni uygulama, iş yoğunluğunda artış anlamına gelebilir.