Yozgat’ta yemeklerin vazgeçilmez lezzeti haline gelen sarımsak, yemeklerin yanı sıra birçok hastalık tedavisinde de kullanılıyor.
Sarımsak, dünyanın en eski kültür bitkilerinden biri olarak keskin aroması ve kendine özgü tadı ile bilinir. Sarımsak bitkisinin en yaygın kullanılan kısmı beyaz, parşömen benzeri bir kabukla çevrelenmiş sekiz ila 20 ayrı gözyaşı damlası şeklindedir. Sarımsağın bağırsakları temizlediği, diyabetten kansere kadar sağlığa faydalı etkileri bulunur. Yemeklerin vazgeçilmezi olan sarımsak, halk arasında doğal antibiyotik olarak da bilinir.
SARIMSAĞIN FAYDALARI NELERDİR?
Sarımsağın birçok sağlık yararı bulunmaktadır. Sarımsak güçlü bir antioksidan kaynağıdır ve vücudu serbest radikallere karşı korur. Kalp sağlığını destekleyebilir; kan basıncını düşürebilir, kolesterol seviyelerini kontrol altında tutabilir ve kan pıhtılarının oluşumunu engelleyebilir. Ayrıca, sarımsak bağışıklık sistemini güçlendirir ve enfeksiyonlara karşı korur. Antimikrobiyal özellikleri sayesinde, soğuk algınlığı ve grip gibi solunum yolu enfeksiyonlarının semptomlarını hafifletebilir. Sarımsağın sindirim sağlığını desteklediği ve sindirim sistemi üzerinde olumlu etkilere sahip olduğu da bilinmektedir. Ayrıca, kan şekerini düzenlemeye yardımcı olabilir ve diyabet yönetiminde rol oynayabilir. Genel olarak, sarımsak çok yönlü bir besindir ve düzenli olarak beslenme planına dahil edilmesi sağlık için faydalı olabilir. Sarımsağın faydaları şu şekildedir;
Öksürük ve Soğuk Algınlığını Uzaklaşmasına Destek Verir: Çiğ sarımsak, öksürük ve soğuk algınlığı enfeksiyonlarını önleme potansiyeline sahiptir. Aç karnına iki ezilmiş sarımsak dişi yemek, maksimum faydayı sağlar. Çocuklar ve bebekler için, boyunlarına bir ipte sarımsak dişleri asmanın tıkanıklık semptomlarını hafiflettiği varsayılır.
Kalp Sağlığına İyi Gelir: Sarımsakta bulunan bir bileşik olan allisin, LDL'nin (kötü kolesterol) oksitlenmesini durdurur. Bu, kolesterol seviyelerini azalmasına ve kalp sağlığını iyileşmesine destek olur. Düzenli sarımsak tüketimi kan pıhtılaşması olasılığının azaltılmasına da katkı sağlar. Böylece tromboembolizmin önlenmesine yardımcı olur. Sarımsak ayrıca kan basıncını düşürür. Dolayısıyla hipertansiyonu olan hastalara iyi gelir.
Beyin Fonksiyonlarını İyileşmesine Katkı Sağlar: Sarımsak, antioksidan ve antiinflamatuar özellikleri nedeniyle beyin sağlığını destekler. Alzheimer ve demans gibi nörodejeneratif hastalıklardan korunmaya yardımcı olur.
Sindirimin İyileşmesini Destekler: Çiğ sarımsağın diyete dahil edilmesiyle sindirim sorunları iyileşme olasılığı artar. Bu besin bağırsaklara fayda sağlar ve iltihabı azalmasını destekler. Çiğ sarımsak yemek bağırsak kurtlarını temizlemeye yardımcı olur. İyi tarafı ise bağırsaktaki kötü bakterileri yok edip iyi bakterileri korumasıdır.
Bağışıklığı Güçlenmesine Yardımcı Olur: Sarımsak serbest radikallere karşı korur ve DNA'nın zarar görmesine karşı vücuda destek verir. Sarımsaktaki çinko bağışıklığı da destekler. C vitamini enfeksiyonlarla savaşmaya yardımcı olur. Antimikrobiyal özelliğe sahip olduğundan göz ve kulak enfeksiyonlarına karşı oldukça faydalıdır.
Kanser ve Peptik Ülserin Önlenmesine Katkıda Bulunur: Sarımsak, yüksek miktardaki antioksidanlar nedeniyle vücudu akciğer, prostat, mesane, mide, karaciğer ve kolon kanserine karşı korur. Sarımsağın antibakteriyel etkisi, bağırsaktan bulaşmayı ortadan kaldırdığı için peptik ülserleri önlenmesine katkıda bulunur.
Kilo Vermeye İyi Gelir: Sarımsak, yağ depolayan yağ hücrelerinin oluşumundan sorumlu genlerin ifadesini azaltır. Ayrıca vücuttaki termojenezi artırır ve daha fazla yağ yakılmasına ve LDL'nin (kötü kolesterol) düşmesine destek verir.
SARIMSAĞIN CİLDE FAYDALARI NELERDİR?
Sarımsak, sağlık yararları ve tıbbi özellikleri nedeniyle antik tarih boyunca kullanılmıştır. Sağlık yararları, bir sarımsak dişi doğrandığında, ezildiğinde veya çiğnendiğinde oluşan kükürt bileşiklerinin bir sonucudur. Son derece şifalı sarımsağın cilde faydaları ise şu şekildedir;
Sarımsağın içeriğinde bulunan kükürt, kan akışını artırarak cilde doğal bir parlaklık verir.
Sarımsakta bulunan güçlü antioksidanlar, ciltteki serbest radikal birikimini azaltmaya yardımcı olarak cildin sıkı ve genç kalmasını sağlar.
Vücudun kolajen üretmesine yardımcı olur ve kırışıklıklarla savaşır.
Çok sayıda cilt koruyucu polifenol içerir.
SARIMSAĞIN YAN ETKİLERİ VAR MI?
Sarımsak çok fazla tüketildiğinde mide ve bağırsak rahatsızlığına neden olabilmektedir.
Hali hazırda kanın pıhtılaşmasını önleyen antikoagülan ilaç kullanan kişiler ile tansiyonu düşük olan kişiler düzenli olarak fazla olmamak şartıyla sarımsak tüketebilir. Ancak, sarımsak kan inceltici ilaçların etkisini artırabilir. Bunun için sarımsak suyu, draje ve tabletleri alınmadan önce uzman hekimle kesinlikle konuşulmalıdır. Taze sarımsak kullanmak söz konusu olduğunda, etkilerinden tam olarak yararlanmak isteniyorsa çiğ olarak yenmesi gerekir. Günlük bir diş sarımsak yeterlidir. Sarımsak yemekler piştikten sonra eklenmelidir. Özellikle yağ, sarımsağın etkinliğini artırabilir.
Fazla sarımsak tüketmek kişide mide sıkıntılarına yol açabilir. Özellikle gastrit ve reflü problemi olanların çok fazla tüketmemesi önerilir. Fazla tüketilmesi halinde midede tahrişe, yanmaya ve acı hissine sebep olabilir.
Emzirme dönemindeki annelerin sarımsak tüketirken doktoruna danışması tavsiye edilir. Bebekte karın ağrısına yol açabilir. Sarımsak tüketildiğinde vücutta şişlik, kızarıklık, kaşıntı karın ağrısı gibi semptomlar gözleniyorsa sarımsak tüketilmemelidir alerji durumu göz önünde bulundurulmalı ve doktora danışılmalıdır.
Sarımsak, dünyanın dört bir yanında yetiştirilen bir bitkidir. Sarımsak, beyaz bir soğan şeklinde bulunur (şekli bir soğana benzer). Tüm sarımsağa 'baş' veya 'topuz' denir. Bir sarımsak başının her küçük, ayrı parçası, aynı zamanda beyaz olan sarımsak dişidir. Tek bir sarımsak dişi, bir çay kaşığı kıyılmış sarımsağa veya yarım çay kaşığı kıyılmış sarımsağa eşittir.
Sarımsak, birçok yemek ve içecekte kullanılan popüler bir malzemedir. Çiğ olarak, sarımsak tozu olarak veya yemeklere sarımsak yağı formunda eklenebilir. Sarımsak genellikle pişmiş olarak tüketilir ancak çiğ olarak da yenebilir, bu daha da iyidir çünkü çiğ form tüm faydalı besinlerini korur. Yemekten sonra günde bir diş sarımsak yemek güvenlidir. Çiğ sarımsak yemekle ilişkili kötü nefes kokusunu önlemek için sarımsak küçük parçalara kesilebilir ve çiğnemek yerine yutulabilir. Yemek pişirirken çok fazla sarımsak eklemek de kötü nefes kokusuna neden olabilir.
Bir diğer sarımsak tüketme yöntemi ise sarımsak çayı demlemek olur. Sıcak çay, soğuk algınlığını atlatmanın rahatlatıcı bir yoludur. Sarımsak çayı demlemek rahatlatabilir ve bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olabilir.
