Son dönemde faiz oranları bazı bankalarda yüzde 2,8 seviyesine kadar gerilese de bu oranlar hâlâ yüksek bulunuyor ve kredi taksitleri pek çok kişi için erişilemez seviyede kalıyor. Uzmanlar, enflasyondaki baz etkisiyle konut kredisi faizlerinde önümüzdeki aylarda kademeli bir gerileme olabileceğini belirtiyor.
EV SAHİPLİĞİ ORANI DÜŞÜŞTE
Türkiye’de konut sahibi olma oranı yüzde 55’e gerileyerek son yılların en düşük seviyelerine ulaştı. Yüksek konut kredisi faizleri ve ekspertiz değerinin yalnızca yarısına kredi verilmesi gibi uygulamalar, konut satışlarının yavaşlamasına neden oldu. Gayrimenkul Yatırımcıları Derneği (GYODER) Başkanı Neşecan Çekici, 2023 yılında konut satışlarının yüzde 17,5 azaldığını ve toplam satışların 1,22 milyon olduğunu açıkladı. 2024’te ise bu rakamların bir miktar artması bekleniyor.
KİRA KRİZİ BÜYÜYOR
Konut piyasasında yaşanan arz-talep dengesizliği, kiraların hızla yükselmesine yol açtı. Yüzde 25 kira artışı sınırı, piyasa kiralarıyla sözleşme kiraları arasındaki farkı artırarak hem ev sahipleri hem de kiracılar arasında gerginliklere neden oldu. Uzmanlar, konut sahibi olmanın cazibesini kaybetmesiyle kiralık konut talebinin artmaya devam edeceğini ve kira zamlarının yüzde 30-40 seviyelerinde kalabileceğini öngörüyor.
YATIRIMCILAR ALTERNATİF ARAÇLARA YÖNELİYOR
Yüksek faiz oranları, yatırımcıların konut yerine mevduat hesaplarını tercih etmesine neden oldu. Örneğin, 5 milyon TL’lik bir birikimi mevduatta değerlendiren yatırımcı, aylık 200 bin TL civarında faiz getirisi elde edebilirken aynı miktarla alınan bir konutun kira getirisi yalnızca 35 bin TL civarında kalıyor. Bu nedenle, yatırımcılar gayrimenkul yerine mevduat ve diğer yatırım araçlarına yöneliyor.
UZUN VADELİ ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
Gayrimenkul sektörü temsilcileri, konut kredisi faizlerinin düşmesi, ekonomik istikrarın sağlanması ve kentsel dönüşüm projelerinin hızlanması gerektiğini vurguluyor. GYODER Başkanı Neşecan Çekici, Türkiye’nin konut sahipliği oranını yüzde 70 seviyelerine çıkarmak için kamu-özel sektör iş birliğiyle yeni politikalar geliştirilmesi gerektiğine dikkat çekti.
İKİNCİ KONUT ALIMLARI VE KREDİ SORUNLARI
BDDK düzenlemeleri, ikinci konutunu alacak kişilere yönelik kredi kullanımını sınırlandırıyor. Mevcut uygulamalara göre, ekspertiz değerinin yalnızca yüzde 22,5’i oranında kredi kullanılabiliyor. Sektör temsilcileri, bu oranların artırılması ve düşük faizli kredi destekleriyle piyasanın canlanabileceğini belirtiyor.
GELECEĞE DAİR BEKLENTİLER
Ekonomik istikrarın sağlanması ve enflasyonun kontrol altına alınmasıyla konut kredisi faizlerinde daha belirgin bir düşüş yaşanabileceği öngörülüyor. Ancak bu toparlanmanın uzun vadeli bir süreç gerektireceği ifade ediliyor. Öte yandan, faiz oranlarının düşmesi durumunda konut fiyatlarında ciddi artışlar yaşanabileceği de sektörel beklentiler arasında.