Osman Gazi'nin yakın silah arkadaşlarından biri olarak tarihî kaynaklarda geçer ve özellikle İnegöl’ün fethi sırasında gösterdiği kahramanlıkla tanınır. Günümüzde, onun hatırası popüler kültürde özellikle Diriliş: Ertuğrul dizisiyle geniş kitlelere ulaşmıştır. Bu dizide Cengiz Coşkun tarafından canlandırılmıştır.
TARİHÎ GERÇEKLİĞİ
Turgut Alp, tarihî bir kişiliktir ve çeşitli Osmanlı ve Bizans kaynaklarında ismi geçmektedir.
Bazı rivayetler onun efsanevî bir figür olduğunu öne sürse de, Aşıkpaşazâde, Neşrî gibi Osmanlı tarihçileri Turgut Alp’ten açıkça bahsetmiştir.
Osmanlıların ilk dönemlerinde gaza (cihad) anlayışının temsilcisi olmuş, sınır boylarında akınlar düzenlemiş bir alp (kahraman) olarak kabul edilir.
KATILDIĞI ÖNEMLİ FETİHLER
Yarhisar ve özellikle İnegöl’ün fethine katılmıştır. İnegöl’ün alınmasında önemli rol oynamış ve şehrin idaresi kendisine verilmiştir.
Aya Nikola Tekfurunun idam edilmesi sonrası İnegöl Turgut Alp’in yönetimine geçmiştir.
Orhan Gazi döneminde Atranos’un (bugünkü Orhaneli) fethinde de yer almıştır.
Bu fethin ardından Bursa’nın alınması kolaylaşmıştır.
YAŞAMI VE ÖLÜMÜ
Hayatı hakkında detaylı bilgiler bulunmasa da, 735 (1334-35) yılına kadar yaşadığı bilinmektedir.
Geyikli Baba gibi dönemin dervişleriyle yakın ilişkileri olduğuna dair rivayetler vardır.
Ölümünden sonra İnegöl çevresine uzun süre “Turgut-ili” denmiş, bu isim 16. yüzyıldan sonra kullanılmamaya başlanmıştır.
POPÜLER KÜLTÜRDE
Diriliş: Ertuğrul dizisinde Ertuğrul Gazi’nin sağ kolu olarak gösterilse de, tarihî kayıtlarda Turgut Alp’in Ertuğrul Gazi döneminde mi yoksa doğrudan Osman Gazi döneminde mi aktif olduğu konusunda kesinlik yoktur.
Ancak dizideki karakteri, onun halk arasında ne kadar sevilen ve sembol haline gelen bir figür olduğunu gösterir.