Hükümetin uzun süredir üzerinde çalıştığı Bağ-Kur prim gün sayısının düşürülmesine yönelik düzenlemede sona yaklaşıldı.
Yasa teklifinin Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sunulması beklenirken, milyonlarca küçük esnaf ve çiftçiyi doğrudan ilgilendiren düzenleme ile 5 yıla kadar erken emeklilik imkanı gündeme geliyor.
PRİM GÜN SAYISINDA KRİTİK DEĞİŞİKLİK
Mevcut mevzuata göre, Bağ-Kur kapsamında emekli olabilmek için erkeklerde 9.000, kadınlarda ise 7.200 prim günü şartı bulunuyor. Ancak yeni düzenlemeyle bu süre her iki cinsiyet için de 7.200 güne çekilecek. Bu adımla birlikte Bağ-Kur’lular, özellikle SSK'lı çalışanlarla aralarındaki prim gün farkının kapanmasını bekliyor.
Düzenlemeden en çok etkilenecek grup ise; bakkal, kasap, terzi, berber gibi küçük işletme sahipleri ve kırsalda tarımsal faaliyet gösteren çiftçiler olacak. Özellikle 10'dan az çalışanı bulunan esnafların tamamı kapsamda yer alacak.
KİMLERİ KAPSIYOR, KİMLER YARARLANACAK?
Yeni yasa düzenlemesi yaklaşık 1 milyon Bağ-Kur’luyu doğrudan ilgilendiriyor. Özellikle 2000’li yılların başında sigortalı olmuş, ancak emeklilik için halen prim günü eksik olan kişiler, bu düzenleme ile erken emeklilik kapısını aralayabilecek. SGK kayıtlarına göre, 1999 ile 2008 yılları arasında sigorta girişi olan vatandaşlar, bu düzenlemeden en fazla fayda sağlayacak gruplar arasında yer alıyor.
Bu vatandaşlar, 9.000 yerine 7.200 günü tamamladıklarında, yaş şartını da karşılamaları durumunda emeklilik başvurusunda bulunabilecek. 1.800 günlük prim indirimi, yaklaşık 5 yıla kadar erken emeklilik anlamına geliyor.
KADEMELİ SİSTEM DEVAM EDİYOR
Düzenleme, yalnızca prim gün sayısını hedef alıyor. Yaş şartında herhangi bir değişiklik söz konusu değil. Halihazırda yürürlükte olan mevzuata göre:
Kadınlarda emeklilik yaşı: 58
Erkeklerde emeklilik yaşı: 60
Ancak bu yaşlar 2008 sonrası sigorta girişi olanlar için kademeli olarak artarak 65'e kadar yükselebiliyor.
EYT’LİLER İÇİN DE UMUT VERİCİ BİR GELİŞME
8 Eylül 1999 öncesi sigortalılığı olan ve Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesinden yararlanan Bağ-Kur’lular da bu düzenlemeden faydalanabilecek. EYT’li Bağ-Kur’lular için de 9.000 gün yerine 7.200 prim günü şartı uygulanabilecek.
Prim borcu nedeniyle sigortalılığı dondurulan ya da silinen hizmet süreleri olan vatandaşlar için “ihya” hakkı da korunuyor. Bu kişiler, geçmişe yönelik primlerini yapılandırma yoluyla ödeyerek hizmet süresini aktif hale getirebilecek ve erken emeklilik için gerekli gün sayısını tamamlayabilecek.
Birden fazla sosyal güvenlik kurumunda çalışan kişiler için “son 7 yıl” uygulaması geçerliliğini koruyor. Yani, emeklilik başvurusu sırasında son 2.520 gün (yaklaşık 7 yıl) içinde en fazla prim hangi kuruma yatırıldıysa, emeklilik işlemleri o kurum üzerinden yürütülecek. Bu kural, 2008 sonrası hizmet dökümlerinde daha belirleyici hale geldi.
BAŞVURU SÜRECİ NASIL OLACAK?
Yasa yürürlüğe girdiğinde, prim günü sayısı otomatik olarak güncellenecek. 7.200 günü tamamlayan vatandaşlar, yaş şartını da karşılıyorsa SGK’ya doğrudan başvurarak emeklilik işlemlerini başlatabilecek.
