Özellikle 8 Eylül 1999 sonrası sigorta girişi olan çalışanların en çok merak ettiği konu, kademeli emeklilik düzenlemesi.
Emeklilikteki adaletsizliklerin artan şekilde gündeme gelmesiyle birlikte sosyal medyada yayılan bilgiler ve beklentiler, vatandaşlar arasında kafa karışıklığına yol açtı.
Ancak Hürriyet gazetesi yazarı Noyan Doğan, konuyla ilgili sosyal medyada yayılan söylentilere net bir cevap vererek, kademeli emeklilikle ilgili hükümetin herhangi bir çalışmasının bulunmadığını ve bu konunun şu an için gündemde olmadığını vurguladı.
EYT DÜZENLEMESİNİN ARDINDAN KADEMELİ EMEKLİLİK TALEBİ ARTIYOR
Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesinin Mart 2023’te yürürlüğe girmesinin ardından, 8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişi bulunan yaklaşık 2 milyon kişi emeklilik hakkı kazandı. Ancak 1999 sonrası sigorta girişi olan çalışanlar, bu düzenlemeden faydalanamadı. Bu durum, "1 güne 17 yıl haksızlık" sloganıyla dile getirilen yoğun tepkilere yol açtı. Emeklilikte Tarihe Takılanlar (ETT) derneği kuran bu grup, hükümetten kademeli emeklilik düzenlemesi talep ediyor. Taleplerinin odağında, 58-60 yaş emeklilik şartının kaldırılması ve sigorta giriş tarihine göre farklı yaşlarda emeklilik hakkı tanınması bulunuyor.
Sosyal medyada yayılan "kademeli emeklilik şu tarihte çıkacak" gibi iddialar ise, gerçeği yansıtmıyor. Noyan Doğan, hükümetin kademeli emeklilikle ilgili herhangi bir çalışması olmadığını ve bu tür iddiaların bilgi kirliliği oluşturduğunu belirtti. Doğan, "Bugünden yarına kademeli emekliliğin gündemde olmayacağını söylemek mümkün. Hükümetin şu anki önceliği, EYT düzenlemesinin sosyal güvenlik sistemi üzerindeki etkileri" ifadelerini kullandı.
CHP’DEN KADEMELİ EMEKLİLİK İÇİN KANUN TEKLİFİ
Kademeli emeklilik konusundaki beklentiler, Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) tarafından yapılan bir adımla yeniden gündeme geldi. CHP Karabük Milletvekili Cevdet Akay, 3 Mart 2025 tarihinde TBMM’ye kademeli emeklilik düzenlemesi için bir kanun teklifi sundu. Teklif, 8 Eylül 1999 ile 16 Nisan 2008 tarihleri arasında sigortalı olanların kademeli emeklilik hakkından yararlanmasını öngörüyor. Ayrıca, esnaf ve memurların prim gün sayısının 9000’den 7200’e düşürülmesi ve prim günü farklarının adaletsizliğinin giderilmesi de teklifin içinde yer alıyor.
Akay, bu düzenlemenin gerekçesini, 1999 sonrası işe başlayanlar arasında prim günü farkının büyük bir adaletsizlik oluşturduğuna dayanarak açıkladı. Ayrıca, 1 Mayıs 2008’den sonra memurlar ve esnaflar için prim gün sayısının artırılmasının ölçülülük ilkesine aykırı olduğunu savundu. Ancak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, daha önce yaptığı açıklamalarda, emeklilik sisteminde herhangi bir değişiklik planlamadıklarını ve prim ile yıl şartlarının devam edeceğini belirterek, kademeli emekliliğe dair herhangi bir adım atılmayacağını duyurdu.
Sosyal Güvenlik Baş Uzmanı İsa Karakaş ise, kademeli emekliliğin eninde sonunda yapılması gerektiğini ancak bu düzenlemenin muhtemelen 2027 gibi bir tarihte gerçekleşeceğini belirterek, uzun vadeli bir beklenti ortaya koydu.
EKONOMİK KOŞULLAR VE EYT’NİN SOSYAL GÜVENLİK SİSTEMİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
Noyan Doğan’a göre, hükümetin kısa vadede kademeli emekliliği gündeme alması oldukça zor görünüyor. Doğan, mevcut ekonomik koşulların ve EYT düzenlemesinin sosyal güvenlik sistemine olan olumsuz etkilerinin, kademeli emeklilik düzenlemesinin önünde büyük bir engel teşkil ettiğini belirtti. Özellikle, EYT’nin SGK bütçesi üzerindeki yükü ve düşük emekli maaşlarının gündemdeki öncelikler arasında yer aldığına dikkat çeken Doğan, "Bu koşullar altında kademeli emeklilik gibi büyük bir değişikliğin gerçekleşmesi için daha uzun bir süre beklemek gerekebilir" ifadelerini kullandı.
KIDEM TAZMİNATINDA YEMEK YARDIMI VE DİĞER SORULARA CEVAPLAR
Kademeli emeklilik dışında, Noyan Doğan okuyucularının diğer sosyal güvenlik konularına da açıklık getirdi. Bir işverenin çalışanlarına verdiği 5 bin TL’lik yemek kartı ödemesinin kıdem tazminatına dahil edilip edilmeyeceği sorusuna Doğan, yemek ve yol yardımlarının kıdem tazminatına esas giydirilmiş ücrete dahil edileceğini belirtti. Doğan, yemek yardımlarının, çalışanın fiilen işe gittiği gün sayısına göre hesaplandığını ve brüt ücrete eklenmeden önce giydirilmiş ücret olarak değerlendirileceğini ifade etti.
Ayrıca, malulen emeklilik ve fazla prim iadesi gibi konular da yanıt buldu. Doğan, malulen emeklilik talep eden bir okuyucusunun sorusuna, “Zaten emeklisiniz, malulen emeklilik mümkün değil, ancak iş kazası rapor parası alabilirsiniz” yanıtını verirken, fazla prim ödeyen sigortalıların bu fazla primlerin geri alınabileceği konusunda da bilgilendirmede bulundu.
KADEMELİ EMEKLİLİK BEKLENTİLERİ VE GELECEK PERSPEKTİFİ
Noyan Doğan’ın açıklamaları, kademeli emeklilik düzenlemesi bekleyen milyonlarca çalışanın umutlarını şimdilik gölgelese de, konunun hala kamuoyu gündeminde sıcak tutulması, gelecekte bir değişiklik olabileceğine dair beklentileri canlı tutuyor. Ancak, hükümetin mevcut ekonomik ve bütçe koşulları göz önüne alındığında, kısa vadede kademeli emeklilik gibi büyük bir düzenlemenin hayata geçirilmesi pek olası görünmüyor. Kademeli emeklilik talep edenlerin umutları, şu anda bir nebze ertelenmiş durumda.
