Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından sunulan çeşitli yasal düzenlemeler ve borçlanma imkanları sayesinde, belirli koşulları sağlayan sigortalılar için erken emeklilik kapısı aralanıyor.
Özellikle 1998-2008 yılları arasında sigorta girişi yapılan vatandaşlar, farklı formüllerle 48 yaşından itibaren emekli olma hakkı elde edebiliyor.
KADIN SİGORTALILARA DOĞUM BORÇLANMASI AVANTAJI
Kadın çalışanlar, doğum sebebiyle iş hayatına ara verdikleri dönemleri borçlanarak prim kazanabiliyor. Her doğum için 720 güne kadar, toplamda 3 çocuk için 2.160 gün prim borçlanması yapılabiliyor. Ancak bu hak, doğumların sigorta giriş tarihinden sonra gerçekleşmiş olması halinde geçerli. Staj sonrası doğumlar da borçlanma ile sigorta başlangıç tarihini geri çekme fırsatı sunabiliyor.
ERKEK SİGORTALILARA ASKERLİK BORÇLANMASI İMKANI
Askerliğini sigorta başlangıcından önce yapan erkekler, bu süreyi borçlanarak sigorta giriş tarihlerini geriye çekebiliyor. Bu yöntemle, Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesi kapsamına girmek ve daha erken yaşta emeklilik hakkı kazanmak mümkün hale geliyor.
KISMİ EMEKLİLİK SEÇENEĞİ
Sigortalılık süresi en az 15 yıl olan ve 3.600 gün prim ödemesini tamamlayan kişiler, yaş şartını sağlamaları halinde kısmi emeklilik hakkı elde edebiliyor. Kadınlar için yaş sınırı 58, erkekler için ise 60 olarak uygulanıyor. Bu model, yalnızca 9 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olanları kapsıyor.
MALULEN EMEKLİLİK ŞARTLARI
Çalışma gücünün en az yüzde 60’ını kaybettiği SGK tarafından onaylanan sağlık kurulu raporuyla belgelenen sigortalılar, malulen emekli olabiliyor. Bu kapsamda en az 1.800 gün prim ödemesi gerekiyor. Yaş şartı aranmazken, emeklilik sonrasında çalışmaya devam edenlerin maaşı kesilebiliyor.
VERGİ İNDİRİMİ İLE YAŞ ŞARTSIZ EMEKLİLİK
En az yüzde 40 oranında engellilik raporu bulunan ve vergi indirimi belgesi alan sigortalılar, 15 yıl hizmet süresi ve engellilik oranına göre 3.600 ila 4.680 gün arasında prim şartıyla yaş beklemeden emekli olabiliyor. Bu kişilerin emekli maaşları çalışmaya devam etseler dahi kesilmiyor.
YIPRANMA PAYI UYGULAMASI
Ağır ve yıpratıcı işlerde çalışan madenci, gazeteci, gemi adamı gibi meslek gruplarına yönelik yıpranma payı uygulamasıyla prim günlerine ek yapılırken, yaş şartı da azaltılabiliyor. Bu sayede emeklilik süreci birkaç yıl öne çekilebiliyor.
ENGELLİ ÇOCUĞU OLAN ANNELERE TANINAN HAKLAR
1 Ekim 2008 tarihinden itibaren, bakıma muhtaç engelli çocuğu olan annelerin prim ödeme günlerinin dörtte biri toplam prim gününe ekleniyor. Bu süre, emeklilik yaşından da düşülüyor. Örneğin, 4 yıl çalışmış bir anne, sistemde 5 yıl çalışmış gibi değerlendiriliyor.
DİJİTAL PLATFORMLARDAN EMEKLİLİK HESAPLAMA HİZMETLERİ
SGK ve e-Devlet üzerinden sunulan dijital hizmetlerle, vatandaşlar emeklilik tarihlerini öğrenebiliyor, eksik prim günlerini görebiliyor, borçlanma seçeneklerini inceleyebiliyor ve tahmini emekli maaşlarını hesaplayabiliyor.
EMEKLİLİK PLANLAMASI DAHA ERİŞİLEBİLİR HALE GELİYOR
Çocuk ve askerlik borçlanması, malulen emeklilik, vergi indirimi ve yıpranma hakkı gibi uygulamalarla milyonlarca sigortalı erken emeklilik hayaline ulaşabiliyor. SGK’nın sunduğu bu yedi farklı yöntem, çalışanlara daha planlı ve öngörülebilir bir emeklilik süreci sunuyor.
