YOZGAT'ın ekonomik yapısı, kağıt üzerinde her ne kadar 'tarım' olarak gösterilmiş olsa da, aslında devletin yatırım ve çalışanlar için gönderdiği nakit ile çarkını döndürmeye çalışan bir il. Üretime, imalata, hizmet sektörüne, turizme dayalı bir gelire sahip olmaması nedeniyle, devletin dolaylı olarak vatandaşın cebine koyduğu para, diğer cebine ulaşıncaya kadar eksiliyor. Genel olarak 'tüketime' dayalı bir ekonomik yapısı bulunan Yozgat'ta, üretim olmadığı gibi 'toptancılık' anlayışı da bulunmuyor. Tamamen perakende 'alt-sat' üzerine kurulu yapı, Yozgat'ta ticaret yapanların cirolarını da belirli rakamın üzerine çıkmasına engel oluyor.
Hammadde var ama!...
Yozgat'ta bir çok kaynak var. Bu kaynakların ekonomiye kazandırılması anlayışı da 'üretime' dayanmıyor. Mevcut kaynakları, işlemeden pazara sunduğunuz zaman elde edilen gelir düzeyi düşük olduğu gibi, istihdam konusunda da ile bir faydası dokunmuyor. 'Tarım kentiyiz' diyoruz, kağıt üzerinde de olsa. O nedenle de Yozgat ekonomisi ile ilgili değerlendirmeleri, örneklemeleri de bu sektör üzerinden götürmek daha mantıklı geliyor. Yozgat'ta en fazla tahıl üretimi yapılıyor. Tahılı tarladan kaldırıp, Toprak Mahsulleri Ofisi'ne veya tüccara teslim ediyoruz. Tüccar ve Ofis aldığı ürünü Yozgat dışında işlenmek üzere satıyor. Tahılın hasadında, örnek olarak 10 kişi çalışıyorsa, sonraki süreçte, yani tahılın işlenip, soframıza kadar gelinceye kadar 100 kişi buradan ekmek yiyor, gelir sağlıyor. Sofranıza daha ucuz maliyetle gelebilecek olan ekmeğinizin, sadece hammaddesinin üretiminde yer almanız nedeniyle pahalıya tüketmek durumunda kalıyorsunuz. Sadece tahıl değil, diğer tarımsal ürünlerin üretiminde de aynı sıkıntı var. Eğer tarımsal ürünlerin, diğer yer altı ve yer üstü kaynakları işlemeden pazara sunarsak, Yozgat'ın ekonomik yapısına, istihdamına bir katkı sağlamaktan da uzak kalır. O nedenle üretimi, işleyip, pazara sunmak gerekir...
İstihdamın katkısı...
Başta da anlattım, Yozgat ekonomisinde çalışanların rolü çok büyük. O halde biraz önce verdiğim örnekten hareketle, Yozgat'ta üretilen ürünlerin, kaynakların işlenerek pazara sunulması safhasında sağlanacak olan istihdam da ekonomiye katkı sağlayacaktır. Boş gezen insanların 'bize zararı yok!' gibi görünse de, aslında ciddi anlamda 'sırtımıza yük' olduklarını anlayabilmemiz için küçük hesap yapmamız yeterlidir. İlk bakışta yapılacak küçük hesaplar, farkıl anlaşılmaları da beraberinde getirecektir ama geniş düşünüldüğünde bu hesabın yapılmasının zorunlu olduğu da görülecektir. Boş gezen insanın sadece günük su tüketiminin aylık ve yıllık yakınlarına getirdiği ekonomik külfet ile üstelik ne kadar ücret aldığına bakılmaksızın çalıştığı zaman aylık veya yıllık getirisi, aldığı ücretten daha fazla olduğu gerçeği de ortaya çıkacaktır. O nedenle, Yozgat'ın 'tüketim' ekonomisinden 'üretim' ekonomisine geçmesi gerekir...
