HAFTA içerisinde ‘Dünya Su Günü’ kutlandı. Konu, Covit19 tedbirleri kapsamında arada kaynadı. En azından ilgili kurumlar, kuruluşlar, önceki yıllarda olduğu gibi Yozgat’ın mevcut su kaynaklarının değerlendirildiği, uyarıların yer aldığı bilgiler verebilirdi. Gerek duyulmadı. 2009 yılında Devlet Su İşleri (DSİ) Yozgat’ta bin 33 metreküp yerüstü, 92 metreküp emniyetli yeraltı su rezervi tespitinde bulunmuştu. Dönemin Yozgat Valisi Amir Çiçek, ‘’Yeraltı ve yerüstü su kaynakları bakımından Türkiye'nin önemli bölgelerinden olmamız suyu israf edeceğimiz anlamına gelmemesi için gerekli tedbirlerimizi alıyoruz'' uyarısında bulunmuştu. 

Önce o günlere gidelim. 2009 yılında küresel ısınmaya bağlı olarak yaşanılan su sıkıntısından en az etkilenen bölgeler arasında yer alan Yozgat'ta DSİ, il genelinde yıllık bin 33 metreküp yerüstü, 92 metreküp emniyetli yeraltı su rezervi, valilik ise saniyede bin litre debide sıcak su kaynağının bulunduğunu belirledi. Yozgat Valisi Amir Çiçek, 'Dünya Su Günü' nedeniyle yaptığı açıklamada, ''Yeraltı ve yerüstü su kaynakları bakımından Türkiye'nin önemli bölgelerinden olmamız suyu israf edeceğimiz anlamına gelmemesi için gerekli tedbirlerimizi alıyoruz'' dedi.

Vali Çiçek, ilin içme suyu ihtiyacının yeraltı kaynaklardan temin edildiğini, tarım alanlarının yapılan baraj ve göletlerde biriktirilen suyla birlikte Delice ve Çekerek ırmaklarından sulandığını, bazı bölgelerde ise yeraltı kaynaklardan yararlandığını ifade etti. Vali Çiçek, Yozgat il genelinde soğuk su kaynaklarının yanı sıra jeotermal kaynakların da mevcut olduğunu bildirdi. Vali Çiçek, ''Böylesine zengin su kaynaklarına sahip bulunan Yozgat'ta suyun tasarruflu kullanılması amacıyla köylerimizde şebeke sularının, bahçe sulamada, halı, kilim, yün yıkamada kullanılmasını önlemek amacıyla su saati uygulamasını zorunlu hale getirdik. Yeraltı suların kullanımı belirli izne tabidir. İlimiz genelinde sulama amaçlı ruhsatlı açılan bin 76 kuyudan yıllık 13.84 metreküp su kullanılırken, kaçak olarak kuyu açan 88 çiftçimiz hakkında Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulmuştur. Biz vatandaşımızın yer altındaki suyu kullanmasına karşı değiliz. Sadece, kaynakların yok edilmemesi için uygun olarak kuyuların açılmasını, bunun için de DSİ'den gerekli iznin alınmasını istiyoruz. Gelişigüzel açılan kuyular yeraltı kaynaklarını tahrip etmekte, mevcut kaynaklarında azalmasına neden olmaktadır'' diye konuştu.

Yozgat Valisi Çiçek, il genelinde bulunan 3 baraj ve 6 sulama göletindeki su seviyesinin mevsimindeki yağışlarla dolup, 30 bin 251 hektar arazinin sulandığını anlattı. Vali Çiçek, şu an baraj ve göletlerin kapasitelerine yakın bir kısmının bugüne kadar devam eden yağışlarla dolduğunu, karların erimesiyle birlikte kapasitesinin üzerine çıkılabileceğinin altını çizdi.

TASARRUF ÖNEMLİ

Yozgat Valisi Amir Çiçek, sadece içme suyu şebekelerine yönelik 'tasarruflu kullanım' tedbirleri almadıklarını, sulama amaçlı kullanılan sulara yönelik de tedbirlerin bulunduğunu ifade etti. Vali Çiçek, ''Sulamada kullanılan taşıma suları açık kanallar kullanılarak tarım alanlarına taşınmaktadır. Yeni bir projeyi hayata geçirerek, açık kanal yerine kapalı kanallar kullanarak, suyun sıcaktan buharlaşmasını, azalmasını önlerken, çiftçimizin de suyu tarlaya bırakmak yerine damlama sulama sistemini kullanmasına yönelik bir çalışma başlattık'' ifadelerini kullandı. 

Vali Çiçek, bu sistemin bazı bölgelerde çiftçiler tarafından kullanıldığını, yaygınlaştırılması konusunda ise sivil toplum örgütlerinin devreye sokulduğunu bildirdi.

JEOTERMAL KAYNAKLAR

Yozgat Valisi Amir Çiçek, İl Özel İdaresi tarafından gerçekleştirilen çalışma sonucunda, il genelinde saniyede bin litre debide sıcak su kaynağının bulunduğunu tespit ettiklerini, bunun saniyede 500 litre debisini yer üzerine çıkarttıklarını bildirdi. Vali Çiçek, ''Bu kaynaklarımız, termal, sağlık, tarım, ısıtma gibi alanlarda kullanılmaktadır. Bu kullanım yapılırken, suyun damlasını bile israf etmemeye özen gösteriyoruz. Isıtmada kullanılan sıcak su dönüşümü yapılıp, tekrar toprağa enjekte edilerek, su rezervinin eksilmesi engellenmektedir'' dedi.

Vali Çiçek, ''Yeraltı ve yerüstü su kaynakları bakımından oldukça şanslı bir bölgedeyiz. Bu kaynakların tasarruflu kullanılmasını sağlarken, suların kirlenmemesi konusunda da gerekli özen gösterilmekte, kaynakların kirlenmesine neden olan unsurlar belirlenerek, bertaraf edilmektedir. Gerek kaynak sularımız, gerekse sulama ve termal sularımızın üretime yönelik değerlendirilip, ülke ekonomisine kazandırılması için de çalışılmaktadır. İlimiz genelinde bulunan kaynaklardan yararlanılarak, tarım sulaması yapılırken, üründe çeşitlilik artırılmış, alabalık üretim tesislerinin sayısı her geçen yıl artmaktadır. Termal, turizm ve sağlık alanlarında, jeotermal kaynaklar kullanılarak yatırımlar yapılmaktadır. Kaynak sularımızın değerlendirilmesi için dolum ve gazlı içecekler tesisleri Çayıralan bölgemizde kurulup, işletmeye açılmıştır, yenileri de açılacaktır'' diyerek, açıklamasını noktaladı.

BOŞA AKIYOR

Küresel ısınmaya bağlı olarak su kaynakları azalıp, büyük şehirler belediyeleri yeni kaynaklar bulmaya çalışırlarken Çayıralan ilçesinde tespiti yapılan saniyede 800 litre debideki kaynak sularının büyük bölümü boşa akıyor. Dönemin Çayıralan Belediye Başkanı Yusuf Coşan, jeofizik ve su mühendislerine ilçedeki kaynak su rezervlerinin tespitini yaptırdıklarını belirtti. Coşan, suyun en az olduğu temmuz-ağustos döneminde bile su rezervinin azalmadığını vurgulayarak, ''İlçemizde şu anda saniyede yaklaşık 800 litre debi suyumuz mevcut. Bu suyumuzun büyük bölümü atıl ve yer altı suyu olarak kullanılmaktadır'' dedi. 

İlçede bulunan su kaynaklarından çıkan suyun göller oluşturduğunu da hatırlatan Coşan, mevcut suyun Yozgat ve tüm ilçelerinin ihtiyacını karşılayabilecek düzeyde olduğunun altını çizdi. Coşan, ''İlçemizde tespit ettirdiğimiz su rezervlerinin analizini de yaptırdık. Suda hiçbir ağır metal ve arsenik yok. Boşa akan kaynak sularının değerlendirilmesi için ilçemize yatırımcılar bekliyoruz. Su kaynakları kullanılarak, damacana su, tatlı su balıkçılığı, meyvecilik gibi üretim tesisleri kurulabilir. İlçemize gelerek, yatırım yapmak isteyenlere gerekli her türlü desteği vermeye hazırız. Şu anda Aytaç Akyudum Su, kaynak sularımızdan yararlanmak suretiyle su tesisi kurmaktadır. Buradaki mevcut kaynak, daha fazla tesisin ihtiyacını karşılayacak düzeydedir'' şeklinde konuştu.

Coşan, Çayıralan ilçe merkezinin yanı sıra ilçe merkezine yakın özellikle orman köylerinde de su kaynaklarının bulunduğunu sözlerine ekledi.

NEREDEN NEREYE

Yozgat su zengini bir il olmasına karşın, bugün geldiğimiz noktada hem yeraltı hem de yerüstü su rezervimiz giderek azalıyor. Tüm umudumuzu gerek DSİ ve gerekse İl Özel İdaresi kaynaklarından yapılan barajlara, göletlere bağlamış durumdayız. Çok hızlı bir şekilde su ile ilgili rezervleri tükettik. Kış ortansıda bile şebeke suyu ile ilgili sıkıntılar yaşandı, yaşanıyor. Herkesin bir şeyler yapması gerekiyor. Doğanın korunması, ağaçlandırma faaliyetlerinin artırılması bunların başında geliyor.