EKONOMİK kriz, 2001 yılında her kesimden vatandaşı olumsuz yönde etkiledi. Küçük esnaf işyerinin kapısına kilit asmaya başlarken, sanayicilerin senetleri protesto oldu. Çalışan kesime ücretsiz süresiz izinler gündeme geldi.
Yozgat Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Naci Şahin, 2001 yılı Ocak ayı içerisinde 120 milyar 763 milyon lira değerindeki 60 senedin protesto olduğunu söyledi. Şahin, Yozgat’ta son dönemde yaşanan ekonomik krizde, daha öncesinde var olan bunalımda yaşanan çek senet ve ödeme güçlüğü hat safhaya ulaştığına dikkat çekti. Şahin, karşılıksız çekler, ödenmeyen, protesto edilen senet sayısının, buna bağlı olarak icra ve adli tatbikat olaylarında belirli bir artış gösterdiğini anlattı. Şahin, ‘’Son bir ay içerisinde Yozgat’ta 60 senet protesto oldu. Bunun faturası ise 120 milyar 763 milyon liradır. Odamıza kayıtlı olarak faaliyet gösteren üyelerimiz arasında ekonomik nedenlerle işyerini kapatan üye sayısı 80-100 arasındadır’’ dedi.

İŞSİZ SAYISI

Yozgat Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Naci Şahin, Yozgat’ta son dönemde OHAL kanunu için şirketleşme, yatırım çalışmalarının önemli ölçüde artış gösterdiğine de dikkat çekti. Şahin, işyerlerinden çıkarılan eleman sayısında net bir bilgi ve rakam mevcut olmadığını hatırlatarak, ‘’İlimiz de işsizlik oranı 2000 yılı sonu itibariyle 5 bin 545 vatandaşımız işsizdir. Nüfus yoğunluğuna bakacak olursak bu oran yüzde10-11 civarındadır’’ diye konuştu. 
Oda Başkanı Şahin, Yozgat’ta tarımsal gelişmeyi engelleyen, en önemli sorunun tarımsal işletmelerin yapısı olduğuna vurgu yaparak, küçük ve parçalı tarımsal işletme yapısı nedeniyle verim artışının istenilen düzeye çıkamadığını bildirdi. Şahin, ‘’Rasyonel olmayan işletme yapılarının düzenlenmesi bu yapının olumsuz etkilerini azaltmak için, Tarımsal kalkınma, sulama kooperatifi ve birlikleri gibi üretici öğütlerinin yaygınlaştırılması için gerekli destek sağlanmalıdır. Sulanabilir tarım arazilerinin çok küçük bir bölümü oluşturması olumsuz bir etkendir ilimizde. Bu nedenle çözümü için inşaatı devam eden ve planlanan sulama projelerinin bir an önce faaliyete geçirilmesi gerekmektedir’’ ifadelerini kullandı.
Şahin, Yozgat insanının geçim kaynaklarından birisinin de hayvancılık olduğunu, son yıllarda devlet imkanlarıyla sağlanan kredilerle modern besicilik çalışmalarının hız kazandığının altını çizdi. Şahin, ‘’Ancak tarım ve hayvancılıkta yetersiz, kısıtlı Pazar imkanları nedeni ile çiftçilerimizin kâr oranı düşmekte, hatta son dönemde zarar etme noktasına gelmiştir. Son yaşanan kriz neticesinde bu oranın daha da artacağı tahmin edilmektedir” şeklinde konuştu.

İŞÇİLER ÜCRETSİZ İZİN 

Sorgun ilçesinde bulunan Yeni Çeltek’e ait Kömür Ocağında çalışan işçiler ücretsiz izin kullanmaya zorlanıyor. Türkiye Maden İş Sendikası Çeltek Şube Sekreteri Kamuran Arslan, “Bilindiği üzere Yeni Çeltek Kömür ve Madencili A.Ş. Genel Merkezi Ankara’da olup, Merzifon Yeni Çeltek ve Sorgun Yeni Çeltek olmak üzere iki işyerine sahiptir.  Bu işyerlerinde toplam 550 civarında işçi çalışıyor olup, bunun 225’i Sorgun Yeni Çeltek, 325’i de Merzifon Yeni Çeltek Kömür İşletmelerindedir. Yeni Çeltek İşyerleri 1999 yılında üretilmiş hazır kömürü pazarlayamamanın yaratmış olduğu ekonomik kriz nedeniyle 1999 yılını yaklaşık 850 Milyar lira zararla kapatmıştır’’ dedi. 
Kamuran Arslan, yaşanan bu olumsuzluk sonrasında 2000 yılı mart ayından başlamak üzere her işçi için 2 ay ücretsiz izin kullandırıldığını aktardı. Arslan, ‘’Ekmek teknesi olan işyerlerine ve geleceğine sahip çıkma anlayışı içerisinde olan işçilerimiz, bu antidemokratik uygulamayı içine sindirmek zorunda kalmışlardır. Bu uygulama sonrasında düze çıkmayı ümit ederek sabırla bekleyen işçilerimiz, işyerinin sorunlarına olabildiğince duyarlı davranmışlardır’’ diye konuştu. 
Arslan, 2000 yılında işverenler tarafından yakalanan, mükemmel olarak değerlendirilen kömür üretimi ve pazarlaması neticesinde 2000 yılı içerisinde yaklaşık 330 bin ton civarında kömür üretilip, pazarlandığını bildirdi. Arslan, 1999’dan kalan yaklaşık 850 milyarlık zarar ve kriz borcunu kapatan Merzifon Yeni Çeltek İşletmesinde 500 milyar değerinde bir yatırım olan yıkma ünitesinin de kurulduğunu, ürettiği kömürü daha kaliteli hale getirerek, ciddi pazarlar oluşturmaya başladığına dikkat çekti. Arslan, ‘’Bütün bunların yanı sıra yıl içerisinde bilançosunda 500 Milyar lira da aynı zamanda net kâr sağlanmıştır. Dolayısıyla Yeni Çeltek İşverenleri 2000 yılının yaklaşık 2 trilyon lira civarında kârlılıkla kapatmıştır. 2001 Yılı ocak ayında başlayan Sendikamızla Yeni Çeltek İşvereni arasındaki Toplu İş Sözleşmesi görüşmeleri hiçbir sorun, hiçbir gerekçe yokken ekonomik kriz demogocüsü ile çıkmaza sürüklenmiştir. Yeni Çeltek İşverenleri tarafından işçilerimize ve Sendikamıza bir yıl için yüzde 15 zam dağıtılmaktadır. Ekonomik olarak çok iyi durumda olan işyerleri adına işverenin adına işverenin dağıttı yüzde 15 yıllık ücret artışı Sendikamız ve İşçilerimiz tarafından kabul edilmeyince, Yeni Çeltek İşverenleri yasa ve hukuk tanımaz bir tavırla önerdiğimiz ücret artışlarını kabul etmiyorsanız, işçileri süresiz olarak ücretsiz izine göndereceğiz tehdidini savurmaktadırlar’’ ifadelerini kullandı.
Sendika Başkanı Kamuran Arslan, 3 Nisan 2001 tarihinden itibaren işçilerin ücretsiz olarak kapı önüne koyacaklarını resmi olarak ilan edildiğini de ileri sürdü, Yeni Çeltek İşverenlerinin geçmişte yönetim zaaflarından kaynaklanan 1999 yılı pazarlama krizini işçilerin 2’şer ay ücretsiz izin kullanarak ödediklerini bildirdi. Arslan, ‘’2000 Yılında mükemmel boyutta üretim ve kârlılık yaşayan işverenin, 2001 yılı toplu iş sözleşme görüşmelerinde ortaya koyduğu ya yıllık önerdiğimiz yüzde 15 sefalet ücretini kabul edersiniz yada 3 Nisan 2001 sonrası için süresiz olarak işinizden olursunuz biçimindeki antidemokratik yaklaşım ve hukuksuzluk örneği, bizleri işçilerimizi seçeneksiz bırakmaktadır. Yani işverenin ortaya koyduğu ve kırk satır ya kırk katır mantığı içindeki dayatmasını esefle karşılıyoruz ve kınıyoruz. Konuyu işçilerimiz, Merzifon’da bulunan Şubemiz ve Üst Kurulumuz olan Genel Merkezimizle tartışıp gerekiyorsa 3 Nisan 2001 tarihinde uygulamak istenen antidemokratik yaklaşıma karşı direniş başlatacağız. Buradan Yeni Çeltik İşverenine bir çağrı yapıyoruz, hiçbir sorun yokken yasa tanımaz hukuk tanımaz anlayışınızdan vazgeçiniz, unutmayınız ki sizlere bu değerleri üreten maden emekçileridir. Onların emeğine daha saygılı olunuz” şeklinde konuştu.

İŞYERLERİ KAPANDI

Yozgat Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanı Uğur Bektaş, son bir ay içerisinde 58 esnafın işyerini kapatma kararı aldığını bildirdi. Yozgat Ziraat Odası Başkanı İsmail Açıkgöz de, “Çiftçimiz son krizden en fazla etkilenen kesim oldu. Belirli bir miktar veremem ama üreticimiz banka ve kooperatiflere olan borçlarını ödeyemedi, mağdur duruma düştüler. Yakında icra takipleri başlar” dedi.