Dünyadaki opera kültürünün doğudaki ilk temsilcisi olan ve birçok ünlü eserini dünya sahnelerinde yer alan aynı zamanda Azerbaycan Milli Marşı’nın da bestecisi olan Üzeyir Hacıbeyov’un, iki perdelik müzikal komedisi “Arşın mal alan” bu sezon Samsun Devlet Opera ve Balesi repertuarına girdi. İzleyenler tarafından yoğun bir beğeni toplayan oyun Yozgat’ta da sahnelendi. İlginin yoğun olduğu oyuna Vali Yardımcısı Salih Gelgeç, Jandarma Alay Komutanı Engin Ünalan, Yozgat’ta ki tüm kültürel faaliyetlere katılan ve destekleyen tek isim Belediye Başkanı Yusuf Başer ve çok sayıda Yozgatlı vatandaş katıldı. Üniversite öğrencilerinin çok fazla ilgi göstermediği “Arşın Malı”, Büyük Anadolu Turnesi kapsamında; Yozgat’dan başlayarak, Gümüşhane’de noktalanacak.

“ARŞIN MAL ALAN”

            Asker, evlenme çağı gelmiş, hali vakti yerinde bir tüccardır. Halası Cihan ile aynı evde yaşamaktadır. O güne kadar çevresindeki evlilikler hep görücü usulüyle yapılmıştır. Ama Asker, beğendiği bir kızla evlenmek, hayat arkadaşını kendisi seçmek istemektedir. Bu isteğini halasına açar. Cihan hala, yeğeninin düşünceleri karşısında şaşırır. Ona böyle bir şeyin mümkün olamayacağını söyler. Asker’in yakın arkadaşı Süleyman kurnaz, neşeli biridir. Arkadaşının düşüncesini öğrenince ona bir yol bulabileceğini söyler. Asker, arşın malcı (Kapı kapı dolaşıp kumaş satan satıcı) kılığına girecek, bu yolla kapı kapı dolaşarak kızların arasına girip, içlerinden birini seçecektir. Asker bu oyunu beğenmiştir. Hemen uygulamaya karar verir. Aslında Süleyman da bekarlıktan bıkmıştır. Önce, acele eden Asker’i evlendirmeye, daha sonra da kendisi evlenmeye kararlıdır. Bu arada Asker’in halası Cihan’ı da unutmaz.

nDevamı 2’de

Baştarafı 1’de

2. Tablo

            Sultan Bey’in kızı Gülçehre amcasının kızı Asya ile oturmuş bir yandan nakış işleyip, bir yandan da dertleşmektedir. Gülçehre, evleneceği erkeği görmeden evlenmeyeceğini anlatmaktadır. Asya, ona bunun mümkün olmadığını, böyle diretirse evde kalacağını söyler. Gülçehre, evleneceği erkeği görmeden evlenecekse, hiç evlenmemeye razıdır; sohbetlerine evin hizmetçisi Telli de katılır. Sultan Bey öğle uykusundan kalkmıştır. Sert, otoriter bir kişiliği vardır. Şehire ineceğini, evi kızlara emanet ettiğini söyleyerek çıkar. Üç gündür kapı kapı dolaşan Asker henüz aradığı kızı bulamamıştır. Sultan Bey’in evine gelir. Kızlara kumaşları gösterir. Bu arada Gülçehre’yi görmüş, beğenmiştir. Gülçehre de Asker’i beğenir. Ama onun arşın malçı olduğunu zannetmektedir. Asker, Gülçehre’ye onunla evlenmek istediğini söyler. Gülçehre dünden razıdır. Ama babası Sultan Bey’den çok çekinmektedir. Asker, beğendiği kızı göstermek için halasını Sultan Bey’in evine getirir. Sultan Bey ve Cihan karşılaşırlar. Sultan Bey’in de bütün arzusu evlenmektir. Cihan’ı beğenir. Asker’e halasıyla evlenmek istediğini söyler. Fırsattan yararlanan Asker, kızı Gülçehre’ye talip olduğunu açıklar. Asker’in arşın malçı olduğunu zanneden Sultan Bey çok öfkelenmiştir.

2. PERDE

1. Tablo

            Gülçehre üzgündür. Asya onu teselli etmeye çalışır. Bütün bu olaylar yaşanırken Veli, Telli’yi görmüş çok beğenmiştir. Telli de Veli’den hoşlanmıştır. Süleyman, Gülçehre’yi Asker’e istemeye gelir. Sultan Bey’i ikna eder.  Bu arada Asya, Süleyman’dan çok hoşlanmıştır. Süleyman da ona karşı kayıtsız değildir, fakat onu Asker’in beğendiği Gülçehre zannetmektedir.. Sultan Bey Gülçehre’ye talibinin çıktığını, onu zengin bir tüccarla evlendirmek istediğini söyler. Gönlü Asker’de olan Gülçehre evlenmek istemediğini  söyleyerek babasına karşı çıkar. Sultan Bey öfkeden küplere biner. Gülçehre’ye mutlaka Asker’le evleneceğini söyler. Böylece kendi de Cihan’ı alabilecektir.

2. Tablo

            Sultan Bey, Gülçehre’yi razı edemeyeceğini anlayınca Süleyman’a kızını kaçırmalarını tavsiye eder. Süleyman ve Veli, Gülçehre’yi kaçırıp Asker’in evine getirirler. Sevdiği delikanlıya varamayacağını düşünen Gülçehre intihar etmeye karar verir. O sırada Asker gelir. Gülçehre, babasının kendisini zengin bir tüccarla evlendirmek istediğini, buna razı olmayacağını, intihar etmeyi düşündüğünü söyler. Çok mutsuzdur. Asker, sevdiği kıza oynadığı oyunu açıklar. Gülçehre önce kızar, sonra çok sevinir. Mutluluğu birden bire tekrar yakalamıştır.

            Durumu öğrenen Sultan Bey nasıl bir tepki göstereceğini bilemez; ama Asker’in halasını görünce iyice yumuşar. Süleyman, beğendiği kızın Asker’in sevgilisi Gülçehre değil de Asya olduğunu öğrenince çok sevinir. Asya’yı Sultan Bey’den ister. Veli de Telli’ye taliptir. Dört çiftin düğünü bir arada yapılır.

Editör: TE Bilişim