Türkiye'nin enerji alanında dışa bağımlılığını kırmak ve özel sektörün enerji üretiminde önünü açmak amacıyla 2001 yılında çıkarılan Elektrik Piyasası Kanunu kapsamında boşa akan sulardan elektrik enerjisi üretmek amacıyla küçük ölçekli santrallerin kurulmasına yönelik çalışmalar yaygınlaşıyor.
Bu kapsamda Yozgat'taki Çekerek Irmağı üzerine planlanan 4 Hidroelektrik Santrali (HES) projesinden ikisi hayata geçirilerek, bölgedeki iki ilçenin elektrik ihtiyacı karşılanmaya başladı.
Çekerek Irmağı üzerinde sulama ve elektrik enerjisi üretimine yönelik projelendirilen Süreyyabey Barajı'ndaki çalışmalar devam ediyor.
Tamamlandığında Yozgat, Amasya ve Tokat bölgesindeki tarım alanlarını sulayıp, yılda 50 milyon kw/saat elektrik enerjisi üretecek Süreyyabey Barajı ana gövdesinde su toplanmaya başlandı, çalışmalar önümüzdeki yıl tamamlanacak.
Çekerek Irmağı'nın geçtiği Aydıncık ilçesi Kazankaya Beldesi bölgesinde ise 5 yıl önce projelendirilen nehir tipi hidroelektrik santralinden sonra, 2009 yılında projelendirilen diğer HES de tamamlanarak, elektrik enerjisi üretimine geçti.
Aydıncık ilçesi Kazankaya Beldesi'nden başlayıp, Çorum'un İncesu ilçesine kadar uzanan Kazankaya Kanyonu girişinde kurulan santrallerin yakınında yeni bir santralin daha yapılması için çalışmaların devam ettiği kaydedildi.
Kazankaya Belediye Başkanı Celal Kılıç, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Çekerek Irmağı'nın geçtiği Kazankaya Kanyonu girişinde beş yıl önce projelendirilen nehir tipi HES'in tamamlanarak üç ay önce enerji üretimine başladığını söyledi.
Yılda 15 kw/saat elektrik enerjisi üretim kapasiteli HES'in ana şebekeye bağlanarak Çorum'un Alaca ilçesi elektrik enerjisi ihtiyacını karşıladığını belirten Kılıç, aynı bölgede 2009 yılında yapımına başlanılan ikinci nehir tipi HES'in de geçtiğimiz günlerde elektrik enerjisi üretimine geçtiğini bildirdi.
Yeni devreye sokulan HES'de yılda 3 kw/saat elektrik enerjisi üretilmesinin planlandığının altını çizen Kılıç, ana şebekeye bağlanan HES'de üretilen enerjinin ise Aydıncık ilçesinin ihtiyacını karşıladığını kaydetti. Kılıç, ''Aynı bölgede belediye olarak nehir tipi bir elektrik santrali kurmak üzere başlattığımız çalışmalarımız devam ediyor. DSİ, Enerji Piyasası Yüksek Kurulu, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile görüşmelerimiz devam ediyor.
Gerekli onayın verilmesi halinde kuracağımız nehir tipi HES ile üreteceğimiz elektrik enerjisini beldemizde kullanıp, bir bölümünü de çevredeki beldelere satarak, masrafımızı karşılayacağız'' diye konuştu.
''KANYONA ZARARI YOK''
Kazankaya Belediye Başkanı Celal Kılıç, Kazankaya Kanyonu'nun içerisinden geçen Çekerek Irmağı üzerinde devreye sokulan iki HES'in kanyona herhangi bir olumsuz baskı yapmasının söz konusu olmadığını ileri sürdü.
Irmak üzerinde daha fazla HES'in yapılabileceğini dile getiren Kılıç, ''Irmakta su kaybı söz konusu değil. Bir HES'ten su çıkıyor, diğerine gidiyor, su kaybı olmuyor. Çevreye zarar vermeden elektrik enerjisi üretimi yapılıyor'' dedi.
Dünyanın bir çok ülkesinde bu sistemin yaygın olarak kullanıldığını belirten Kılıç, Türkiye'de ise nehir tipi hidroelektrik santrali uygulamasının geçmişinin yakın zamana dayandığını söyledi.
Yaz aylarında suyun debisinin düştüğünü, bu nedenle de elektrik üretiminin mümkün olmadığını vurgulayan Kılıç, ''Çekerek'te yapılan Süreyyabey Barajı'nın devamı olan projeler bunlar. Yani Süreyyabey Barajı kışın yeteri kadar su depolayacak, yazın da suyun debisi düştüğü zaman barajdan yeterli debide su vererek bu HES'lerin 12 ay sürekli çalışmasını temin edecek'' diye konuştu.
