Asansör kazalarının giderek arttığı günümüzde Yozgat’ta da asansör facialarının önüne geçmek için uyarılarda bulunan Makine Mühendisleri Odası Başkanı Özcan Göçümlü; “Kentimizde yaşayan insanların asansör facialarına karşı can güvenliğini korumak, en başta şehir ve belde ilçe belediyelerinin, sonrasında da site ve apartman yönetimlerinin görevidir” dedi.
Asansörlerin yapılması gereken periyodik bakımları hususunda uyarıcı ve bilgilendirici açıklamalarda bulunan Makine Mühendisleri Odası Başkanı Özcan Göçümlü, hemen hemen pek çok yerde yaygın olarak kullanılan asansörlerle ilgili kazaların ölümcül sonuçlar doğurabileceğine dikkat çekti.
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı TSE, Meslek Odaları, üretici firmalar, mühendisler, akademisyenler ve ilgili diğer kuruluşların denetimlerinin yaygın ve etkin kılınmasının gerek can ve mal güvenliği, gerekse haksız rekabeti önlemek açısından sürdürüldüğünü hatırlatan Göçümlü; “2004 yılı itibarıyla kullanımda olan asansör sayısı 120 bin civarında olup her yıl yaklaşık 7 bin adet asansör üretilmektedir. Şu an itibarıyla MMO'dan Büro Tescil Belgesi almış yaklaşık 560 firma asansör tasarım, imalat, montaj ve bakım süreçlerinde hizmet vermekte ve bu firmalarda 600 civarında Makina Mühendisi ve bir o kadar da elektrik mühendisi istihdam edilmektedir. Herhangi bir yetki almadan, korsan olarak çalışan firma sayısı ise yaklaşık bin civarındadır.
Yapılan bu periyodik kontrollerde asansörlerin büyük bir çoğunluğunun kuyu dibinin temiz olmadığı, kabin karşı ağırlık tamponlarının olmadığı, korozyonların oluştuğu, regülatör halatının elektriksel denetiminin olmadığı, kuyu içi elektrik tesisatının uygun olmadığı, kabin altı tampon çarpma plakasının olmadığı vb. gibi birçok olumsuzluklar tespit edilmiştir” dedi.
“Asansörler, son derece emniyetli bir taşıma aracı olmak zorundadır. İnsan sağlığı ve can güvenliğini doğrudan etkileyen ürün grupları içerisinde yer alması nedeniyle asansörler; tasarım, imalat, montaj, işletmeye alma, ruhsatlandırma ve kullanım aşamalarında ülkemizde zorunlu standartlar ve yönetmelikler kapsamına alınmıştır” diye devam eden açıklamasında Özcan Göçümlü, şu bilgileri verdi: “Bazı çevreler olaya ticari boyutta yaklaşmakta, asansör firmalarında mühendis çalıştırılmasına ve Mühendis Odaları'nın mesleki denetim süreçlerinde yer almasına şiddetle karşı çıkmaktadırlar. Hatta yapının bir parçası olan ve yanlış uygulamaların sonuçlarını insan yaşamıyla ödediğimiz asansör tesisleri yapı denetim süreçlerinden kaçırılmaya çalışılmakta, işletme ruhsatı aşamasında sadece firmanın düzenleyeceği AT uygunluk beyanının yeterli sayılması istenmektedir. Bizler bir kez daha uyarıyoruz:
Asansörlerin bakımının, meslek odalarınca mesleki yeterliliği belgelendirilmiş mühendis çalıştıran yetkin firmalarca yapılması sağlanmalıdır. İlgili kamu kuruluşları ile yerel yönetimler, asansör periyodik kontrollerinin düzenli olarak yaptırılması konusunda daha duyarlı davranmalı, bu konuda Meslek Odaları ile denetim süreçlerinde işbirliğini arttırmalıdır.
Makina ve Elektrik Mühendisleri tarafından çizilen asansör projeleri, Odaların Mesleki Denetiminden geçmeden ilgili makamlarca kesinlikle işlem yapılmamalıdır.
Mesleki denetimin olmazsa olmaz koşulunun "uzmanlık ve belgelendirme" olduğu bilinmelidir. Bu anlamda meslek odalarının kuruluş yasalarının verdiği görev çerçevesinde, kamu yararına ve kamu adına sürdürdüğü üretim ve hizmetlerin kalitesinin yükseltilmesi amacıyla, mesleki denetim hizmetlerinin önündeki yerel ve merkezi siyasi iktidarlarca konulan tüm engeller ve sınırlamalar kaldırılmalıdır.
Ülkemizde bina asansörlerinin uygulama projelerine uygun olarak yapılmasını denetleme ve yapı kullanım izinlerini verme yetkisi, yürürlükteki yasalarla yapı denetim kuruluşlarına, yerel yönetimlere ve mücavir alan sınırları dışında valiliklere verilmiştir. Ancak bu süreçlerde meslek odalarının dışlanması nedeniyle, bütünlüklü bir denetim yapılamamaktadır.
Bunun bedelini asansör kazaları şeklindeki sonuçlarda yaşamaktayız. Binalarda asansörlerin bilimsel teknik esaslara, sağlık kurallarına uygun olarak yapılması amacıyla, yerel ve merkezi yönetimler ile meslek odalarının koordinasyon içerisinde çalışabilmesi için gerekli düzenlemeler yapılmalıdır.
İmar Yasası ve Yapı Denetim Yasası yeniden düzenlenmelidir.
Apartman yöneticileri asansörün üç ayda bir bakımını yaptırmak için yetkili asansör bakım firmaları ile anlaşma yapmalı, belediyelerde asansörlerin yıllık periyodik kontrollerini meslek odalarıyla işbirliği yaparak gerçekleştirmelidir.
Yeni işletmeye alınacak asansörlerin ilgili belediyelerden Asansör İşletme Ruhsatı almaları şarttır. Bu konuda en büyük sorumluluk ilgili yerel yönetimlere, asansörü imal ve monte eden firmalara, sonrasında da apartman yöneticilerine aittir” şeklinde konuştu.
