Yozgatlı Araştırmacı-Yazarlardan Hakkı Yurtlu, Yozgat Bozkırında doğal olarak yetişen Üzerlik Otunun yüz yıllardır halk hekimliğinde kullanılan bir bitki türü olduğunu söyledi.
Doğada kendiliğinden yetişen üzerlik otunun bozkırda yetişme mevsimi olduğunu söyleyen Yurtlu, nazara iyi geldiği için günümüzde de rağbet gören üzerlik otunu sıkça yetiştiği Şefaatli İlçesi Karanlık Dere mevkiinde inceledi.
Doğada yeşil olarak toplandıktan sonar kurutularak çeşitli şekillerde evlere asılmak suretiyle nazardan koruduğuna inanılan üzerlik otu hakkında bilgi veren Yurtlu;
“Üzerlik Otu, halk hekimliğinde kullanılan bir bitki. Özellikle nazara karşı iyi gelindiği bilinmekte yıllardır kullanılmakta. Daha ziyade ninelerimizden, ebelerimizden, bildiğimiz, gördüğümüz bir adet vardır, üzerlik otunun taneleri iplere serilerek, örülerek duvarlara üzerlik, nazarlık diye süs eşyası olarak da kullanılır. Tabiî ki bu önemli bir bitki. Kırsalda yetişiyor, değerini bilmek gerekiyor” dedi.
Üzerlik otu ile kaynatılan suda yıkanarak da nazardan koruduğuna inanıldığını hatırlatan Yurtlu; “Üzerlik otunun suyu ile yıkananlar olur, nazara iyi geldiği için. Suyuyla duş alırlar, kimi evine asarak nazara iyi geldiğini düşünür. Bu bir gelenektir, Türk geleneğinde, Anadolu geleneğinde özellikle kırsal kesimde üzerliğin süs eşyası olarak kullandığını görmek mümkün” diye konuştu.
Üzerlik Otu, yaz mevsiminde Yozgat sokaklarında seyyar tezgahlarda da satışa sunuluyor.
Kırlardan topladığı üzerlik otunu kentin en işlek caddesi olan Lise Caddesi’nde 1 liradan satan 80 yaşındaki Osman Ergün, her yıl bu aylarda olgunlaşan üzerlik otunun nazara karşı hemen hemen her evde bulundurulduğunu belirterek, “Ben kendimi bildim bileli üzerlik otu nazara karşı yakılarak, tütsüsü nazar değen kişinin üzerine üflenir" dedi.
Üzerlik otunun düğünlerde gelin ve damadın önünde yakıldığını, kuru otunun yeni yapılan evlerin balkonuna asıldığını, nazar değdiğine inanılan çocuklara tütsülendiğini belirten Ergün, “Üzerlik otundan ev içerisinde bir tutam yakıldığında insanı sakinleştirdiği bilinmektedir. Ayrıca bir şifa bitkisi olan üzerlik otu tohumlarında hamin, harmalin, peganin gibi alkaloitler vardır. Kurt düşürücüdür. Halk arasında egzama, basura karşı kullanılır. Bu yıl havaların kurak geçmesinden dolayı üzerlik otu fazla olmadı ve satışları düşük oldu. Üzerlik otunu bilen birçok kişi ilgi gösterirken, bilmeyenler 'Bu ne işe yarıyor?' diye bize sorarak merakını gideriyor” diye konuştu.

Editör: TE Bilişim