Sağlık Bakanlığı'nca hazırlanan, "Sağlıklı Beslenme ve Gıda İsrafı" başlıklı rapor, Türkiye'de ekmek israfının ulaştığı ürkütücü boyutu gözler önüne serdi. Rapora göre, Türkiye'de üretilen her 10 ekmekten 1'i israf olurken, israf edilen ekmeğin ekonomik kaybı, yıllık 700 milyon doları buluyor.
Sağlık Bakanlığı Refik Saydam Hıfzısıhha Merkezi Başkanlığı'nca hazırlanan raporda, Türkiye'de her gün üretilen 120 milyon ekmeğin yaklaşık 12 milyonunun israf edildiğine işaret edilerek, bunun ekonomiye zararının günlük 2.6 milyon YTL olduğu kaydedildi. Raporda, ekmeğin Türkiye'de vazgeçilmez besin maddelerinin başında yer aldığı vurgulanarak, raf ve saklama süresi kısa olan ekmeğin, sağlıklı olarak saklanması ve tüketimi konularında uyarılara yer verildi. Raporda ekmek israfıyla ilgili çarpıcı rakamlar da yer alıyor.
Buna göre, Türkiye'de her yıl yaklaşık 44 milyar adet ekmek üretiliyor. Bu ekmeklerin yüzde 16'sı evlerde olmak üzere, yaklaşık 40 milyar adeti tüketiliyor ve 4 milyar adeti de israf ediliyor. Türk halkı her yıl ekmeğe 7 milyar dolar para ödüyor. İsraf edilen ekmeğin ekonomik kaybı ise yıllık 700 milyon doları buluyor. 3 büyük ilde günlük ekmek israfı 750 milyar lirayı buluyor. Ekmek israfında başı İstanbul çekiyor. Bu ilde günde 2 milyon ekmek israf edilirken, Ankara ve İzmir'de heba olan ekmek sayısı 600 bin.
Artan ekmekler belirli bir gün evde saklanıyor, daha sonra da ekmek bayatladı diye çöpe atma yoluna gidiliyor. Buzdolabında muhafaza etmiş olsalar ihtiyaç olduğunda rahatlıkla tüketebilirler. İnsanlarımızın tüketebilecekleri kadar ekmek almaları lazım. Fırıncıların gereğinden fazla üretim yapmaları nedeniyle de israfa yol açıyor.
İnsanlar bir taraftan gıda alamadıkları için hayatını kaybedecek, diğer yandan her gün 5 milyon ekmeği israf edecek, bu korkunç bir rakam. Bunun acilen önüne geçilmesi gerekiyor. Mutlaka yoğun bir tüketim olan Türkiye'de günlük 82 milyon ekmek üretimi olacaktır ama bunun 5 milyonunun israf edilmesi korkunç bir şey. Bu israfın önüne geçilmesi ya da azaltılması için herkesin üzerine düşeni yapması gerekiyor.
Bu doğrultuda insanlarımızın bilinçlendirilmesi gerekir. Ayrıca, bu konuda ciddi çalışmalar yapılması gerekir. Kurum olarak üzerimize düşeni yapıyoruz. Bunun dışında Milli Eğitim Bakanlığı ile birlikte okullarda ilkokul çağındaki çocuklarımıza derslerinde genel israfın önüne geçilmesi konusunda bilgi verilmeli. İsrafın önüne geçilebilmesi için bu bilincin küçük yaşlardan itibaren oluşturulması gerekir. Afrika'ya yetecek kadar ekmeği israf ediyoruz.
Hem maddi hem de manevi zarara uğramamak adına biz ekmeği israf etmemek için neler yapmalıyız? Ekmeği kesinlikle açıkta bırakmamalıyız; İhtiyaçtan fazla ekmek almamalıyız; Ekmeği soğuduktan sonra poşette saklamalıyız; Soğuk ekmek kesinlikle bayat ekmek demek değildir. Bir gün sonra bile ısıtıldığında tekrar yumuşak ve lezzetli bir hal aldığı için kolaylıkla yenebilir; Uzun süreli saklayacaksak derin dondurucuda saklamalıyız; Ekmeği dilimleyerek tüketmeliyiz; Kuruyan ekmekleri israf etmemeli; galeta unu veya kurutulmuş ekmek içi şeklinde çeşitli yemek, pasta ve tatlı yapımında kullanmalıyız.
Toplu tüketim yerleri olan; hastane, yatılı okul, askeri birlik ve öğrenci yemekhanelerinde ekmek israfı önleme planlarının acilen hayata geçirilmesi gerekiyor. Üretimin talebe göre planlanması, raf ömrü uzun kaliteli ekmek üretimi, ekmeğin fırında veya satış yerinde uygun koşullarda korunması, ekmeğin pişirilmesi ile satışı arasındaki sürenin en aza indirilmesi, ekmeğin poşetlenmesi, küçük gramajlarda ekmek üretimi, toplu yemek tüketim yerlerinde ekmeğin dilimlenmiş veya küçük yuvarlak ekmek olarak verilmesi, orta derecede bayatlamış ekmeklerin düşük fiyattan satılması, ekmek israfına dur demek için alınacak önlemlerden bazılarıdır.
