HAYATIN akışında bazı değişiklikleri yakalamak birtakım hastalıkların hızlı tanı almasında önemlidir. Söylediklerini, imalarını bile tahmin ettiğimiz kişiler ezber bozuyorsa, olaya bir başka açıdan bakmakta fayda vardır.
Kişilerin ani bilinç değişiklikleri, odaklanma sorunu yaşaması, hayali şeyler görmesi, etraftaki nesneleri farklı algılaması, öfke patlamaları, çevreye ilgisinin azalması gibi ani değişikliklerin olması bize bir mesaj olabilir. Özellikle yaşlılar başta olmak üzere; demans, felç veya parkinson gibi nörolojik hastalığı olan kişilerde ve şiddetli hastalık durumunda genç ve çocuklarda da "deliryum" dediğimiz tablo ortaya çıkmış olabilir.
Birkaç saat ya da birkaç gün içerisinde ortaya çıkabilen deliryum, genellikle geçici bir durumdur.
Deliryum Nedenleri
Nelerdir?
Deliryuma neden olabilecek pek çok etken olabileceği gibi tespit edilen bir sebep olmadan da deliryum tablosu ortaya çıkabilir.
Sıklıkla metabolik bozukluklar, ilaç kullanımı, enfeksiyon hastalıkları, ameliyat, uyuşturucu madde kullanımı, travma, beyin, kalp, akciğer, karaciğer hastalıkları, ateş yüksekliği, vücudun aşırı su kaybetmesi, elektrolit bozuklukları, aşırı uykusuzluk ve şiddetli duygusal sıkıntı gibi durumlardan bir ya da birden fazlası deliryumu tetikleyebilir. Genellikle mevcut bozukluk düzeltildikten sonra belirtiler de ortadan kalkar.
Deliryum Komplikasyonları
Nelerdir?
Birkaç saat gibi kısa sürebileceği gibi birkaç hafta veya birkaç aya kadar süresi değişebilir.
Deliryum başlamadan önceki sağlık ve zihinsel duruma göre iyileşme derecesi değişir. Ciddi ya da ölümcül hastalıkları olan kişiler deliryum tablosu yaşaması durumunda, daha önce sahip oldukları düşünme becerisi ya da işlevsellik düzeylerini geri kazanamayabilirler. Bu kişilerde genel sağlık durumunda kötüleşme, bu tablodan sonra bakım ihtiyacı oluşması hatta ölüm gerçekleşebilir.
Alınacak Önlemler
Nelerdir?
En başta alınacak önlem; deliryumu başlatabilecek risk faktörlerini ortadan kaldırmaktır. Kişinin var olan hastalıklarının takip ve tedavisini aksatmamak, uyku düzenini sağlamak, herhangi bir hastalığın ortaya çıkması veya varolan hastalıklarının alevlenmesi durumunda erken tanı ve tedavi alması sağlanmalıdır.
Deliryum, kişinin ani bir kafa karışıklığı yaşadığı zihinsel durumla ilgili ciddi bir hastalıktır. Deliryum hastaları, duvarlarda yürüyen karıncalar görmek gibi halüsinasyonlar ya da başkalarının onları sebepsiz yere götürmeye çalıştıklarına inanmak gibi durumlar yaşayabilir.
Çoğunlukla altta yatan organik bir neden olayın tetikleyicisidir. Özellikle yaşlı, demans, alzeimher, parkinson gibi nörolojik hastalıkları olan yakınlarınızda ani davranış değişiklikleri görülmesi durumunda hastaneye başvurulması bu hastalık tablosunda oldukça önemlidir.